H5.1 de overheid

• Economie
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 3,4

Introductie

Je kunt de verschillende overheidslagen benoemen en voorbeelden noemen van de verschillende taken. Je kunt uitleggen wat de overheid doet voor de economie.

H5.1 DE OVERHEID

Leerdoelen

Je kunt de verschillende overheidslagen benoemen en voorbeelden noemen van de verschillende taken. Je kunt uitleggen wat de overheid doet voor de economie.

OVERHEID

Noem de lagen van de overheid.

Taken van de overheid

• zorgen voor veiligheid (politie en leger)
• gezondheidszorg (ziekenhuizen)
• sociale zekerheid (uitkeringen)
• zorgen voor volkshuisvesting (wonen)
• zorgen voor onderwijs

Wie gaat er over verbreding van de A2 tussen Utrecht en Amsterdam?

1. Provincie Noord-Holland
2. Provincie Utrecht
3. Gemeente Utrecht
4. Het Rijk

Wat is GEEN taak van de gemeente?

1. Riolering
2. Recreatiegebieden
3. Sportparken
4. Ouderenzorg

Wat doet de overheid voor de economie?

De overheid kan een paar dingen doen om de economie te stimuleren:

• investeren in goede infrastructuur (dat levert werkgelegenheid op);

• heffingen leggen op ongewenste activiteiten (om deze af te remmen);

• subsidies verstrekken om te steunen en te stimuleren;

• kartelafspraken verbieden om te zorgen dat de concurrentie eerlijk is.

Kartel

Een kartel is een samenwerking tussen bedrijven waarbij (verboden) prijsafspraken worden gemaakt.

Het doel is om de onderlinge concurrentie te beperekn.

Hoe beïnvloedt de overheid consumentengedrag?

De overheid kan het consumentengedrag beïnvloeden door:

• belastingheffing (minder bestedingen en dus minder inflatie);

• accijns te heffen (om te zorgen dat mensen iets minder kopen);

• voorlichting te geven (mensen bewust maken van bijv. gezondheid).

Accijns & subsidie

Accijns:
Extra belasting op tabakswaren, olie en alcohol.
Doel: Minderen van de consumptie.

Subsidie:
Extra tegemoetkoming op sommige producten en diensten.
Doel: Laten toenemen van de consumptie.

Wat heb je geleerd?

De overheid is overbodig.

1. eens
2. oneens

Leg je antwoord op de vorige vraag uit.

Een ambtenaar is ...

1. iemand die met zijn handen werkt.
2. iemand die in de Tweede Kamer werkt.
3. iemand die voor de overheid werkt.
4. iemand die een ambt vervuld.

De overheid bestaat uit het rijk en de provincies, juist of onjuist?

1. juist
2. onjuist

Wat zijn subsidies?

1. Vernieuwingen van producten.
2. Financiële bijdragen van overheid.
3. Financiëlen bijdrage van bedrijven.
4. Extra belastingen op producten.

Wat wil de overheid bereiken met subsidies?

1. Dat consumenten meer gebruik gaan maken van bepaalde producten.
2. Minder innovatie.
3. Dat consumenten minder gebruik gaan maken van bepaalde producten.
4. Dat de overheid een extra inkomstenbron heeft.

Waarop heft de overheid accijns?

1. Benzine, chocola, kleding.
2. Sigaretten, vlees, kleding.
3. Alcohol, sigaretten, benzine.
4. Alcohol, medicijnen, benzine.

Waarop zit geen accijns?

1. alcohol
2. brandstof
3. tabak
4. tijdschriften

Accijns gaat naar ...

1. de gemeente.
2. de provincie.
3. het Rijk.
4. alledrie.

Wat wil de overheid bereiken met accijnzen?

1. Dat consumenten meer gebruik gaan maken van bepaalde producten.
2. Dat het milieu verbetert.
3. Dat consumenten minder gebruik gaan maken van bepaalde producten.
4. Dat de overheid een extra inkomstenbron heeft.

Wat is een kartel?

Koppel de juiste woorden aan de zinnen.

De overheid heeft invloed op ons gedrag door:

postief gedag met ... te stimuleren.

in het algemeen ... te geven.

ongewenst gedrag met ... af te remmen.

ongewenst gedrag te ...

extra belastingen en heffingen

voorlichting

verbieden

subsidie

Ik begrijp de lesstof en heb geen vragen meer.

1. JUIST (dan mag je de les afsluiten)
2. ONJUIST (je gaat door met deze les en bekijkt de extra uitleg)

Heb je de lesstof nog niet goed begrepen? Kijk dan naar de volgende video's.

Begrijp je nu alles van deze les? Zo niet, waar heb je nog hulp bij nodig?