LMC Voortgezet Onderwijs
‹Terug naar zoeken

H5: Bevolking en ruimte in Duitsland (GEO 4 VMBO-KGT)

H5: Bevolking en ruimte in DE
§1: Bevolkingsgroei in Duitsland




De Geo 4 VMBO-KGT



timer
2:00
1 / 43
volgende
Slide 1: Tekstslide
AardrijkskundeMiddelbare schoolvmbo t, mavoLeerjaar 4

In deze les zitten 43 slides, met interactieve quiz en tekstslides.

time-iconLesduur is: 50 min

Onderdelen in deze les

H5: Bevolking en ruimte in DE
§1: Bevolkingsgroei in Duitsland




De Geo 4 VMBO-KGT



timer
2:00

Slide 1 - Tekstslide

Benodigdheden:
- gekleurde blaadjes voor lagen
- klei voor sedimentgesteente
Regio’s aan de randen van Nederland, zoals Noordoost-Groningen en
Zuidoost-Drenthe, zijn krimpregio’s. In krimpregio’s dreigen voorzieningen
te verdwijnen.
 Beredeneer welke voorziening uit deze gebieden verdwijnt.
Doe het zo:
 Kies eerst de voorziening voetbalvereniging of bejaardentehuis.
 Geef daarna de reden waarom juist deze voorziening verdwijnt.

Slide 2 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

H5: Bevolking en ruimte in Duitsland
§1: Bevolkingsgroei in Duitsland

Wat gaan we doen?
  • Herhaling H4
  • Uitleg: hoe ziet de bevolkingsontwikkeling van Duitsland eruit in de periode 1950 tot 2060?
  • Huiswerk


Lesdoelen
  • Finish 95
  • Begrippen 86-88

Slide 3 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H5: Bevolking en ruimte in Duitsland
§1: Bevolkingsgroei in Duitsland

Overzicht van belangrijke formules:
  • natuurlijke bevolkingsgroei = geboortecijfer - sterftecijfer
  • sociale bevolkingsgroei = immigratie - emigratie
  • geboorteoverschot = geboortecijfer > sterftecijfer
  • sterfteoverschot = sterftecijfer > geboortecijfer
  • vestigingsoverschot = immigratie > emigratie
  • vertrekoverschot = emigratie > immigratie

Slide 4 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H5: Bevolking en ruimte in Duitsland
§1: Bevolkingsgroei in Duitsland

Hoe ziet de bevolkingsontwikkeling van Duitsland eruit in de periode 1950 tot 2060?
  • Omschrijf de natuurlijke bevolkingsgroei Duitsland
  • Omschrijf de sociale bevolkingsgroei in Duitsland








Slide 5 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H5: Bevolking en ruimte in Duitsland
§1: Bevolkingsgroei in Duitsland

Hoe ziet de bevolkingsontwikkeling van Duitsland eruit in de periode 1950 tot 2060?
  • Omschrijf de natuurlijke bevolkingsgroei Duitsland
  • Omschrijf de sociale bevolkingsgroei in Duitsland

2 redenen voor de groei vanaf 2011:
  1. meer migranten
  2. jonge vrouwelijke migranten krijgen meer kinderen

Slide 6 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H5: Bevolking en ruimte in Duitsland
§1: Bevolkingsgroei in Duitsland

Hoe ziet de bevolkingsontwikkeling van Duitsland eruit in de periode 1950 tot 2060?
Vergelijking leeftijddiagram Nederland (links) en Duitsland (rechts)
  1. Levensverwachting is in beide landen gestegen
  2. Babyboom begon in Duitsland zo'n 10 jaar later, dus de vergrijzing (65+ bult) start er later
  3. Ontgroening in Duitsland sterker

Slide 7 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H5: Bevolking en ruimte in Duitsland
§1: Bevolkingsgroei in Duitsland

Hoe ziet de bevolkingsontwikkeling van Duitsland eruit in de periode 1950 tot 2060?
Met de vergrijzing start de laatste fase van het demografisch transitiemodel:
  • Fase 1: geboorte- en sterftecijfer zijn hoog, maar gelijk
  • Fase 2: geboortecijfers blijft gelijk, maar sterftecijfer neemt af, omdat iedereen nog steeds veel baby's wilt
  • Fase 3: groot geboorteoverschot en laag sterftecijfer zorgt voor grote groei
  • Fase 4: sterftecijfer blijft gelijk, maar geboortecijfer neemt af
  • Fase 5: sterfteoverschot (door vergrijzing)

Slide 8 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H5: Bevolking en ruimte in Duitsland
§1: Bevolkingsgroei in Duitsland

Lesdoelen: herhaling
Hoe ziet de bevolkingsontwikkeling van Duitsland eruit in de periode 1950 tot 2060?

  • Finish WB 95
  • Begrippen 86-88

Slide 9 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H5: Bevolking en ruimte in Duitsland
§1: Bevolkingsgroei in Duitsland

Maken






Hoe?
  • Samenwerken alleen op fluistertoon
  • Weet je het antwoord niet? Lees de tekst in je LB (samen) nog eens goed door
  • Komen jullie er samen niet uit? Stel je vraag aan de docent
Lezen LB
§1
blz. 62-63
Maken WB
§1: 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 en 9
(tip: atlas- en basisboekvragen eerst!)
blz. 82-84
Leerdoelen §1 samenvatten
blz. 95

Slide 10 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H5: Bevolking en ruimte in DE
§2: Regionale verschillen




De Geo 4 VMBO-KGT



timer
2:00

Slide 11 - Tekstslide

Benodigdheden:
- gekleurde blaadjes voor lagen
- klei voor sedimentgesteente
H5: Bevolking en ruimte in Duitsland
§2: Regionale verschillen

Wat gaan we doen?
  • Herhaling §1
  • Uitleg: waar in Duitsland groeit de bevolking, waar neemt die af en wat zijn de gevolgen daarvan voor de inrichting?
  • Huiswerk

Lesdoelen
  • Finish 95
  • Begrippen 86-88

Slide 12 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H5: Bevolking en ruimte in Duitsland
§2: Regionale verschillen

Lesdoelen: herhaling
  1. Hoe ziet de bevolkingsontwikkeling van Duitsland eruit in de periode 1950 tot 2060?

  • Finish WB 95
  • Begrippen 86-88

Slide 13 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H5: Bevolking en ruimte in Duitsland
§2: Regionale verschillen

Waar in DE groeit de bevolking, waar neemt die af en wat zijn de gevolgen voor de inrichting?
Na WOII raakte Duitsland verdeeld door de overwinnaars. Iedereen wilde een stukje. De kapitalisten in West-Duitsland stonden letterlijk en figuurlijk lijnrecht tegenover de communistische Sovjet-Unie in het Oosten.
De stad Berlijn werd zelfs door een muur in tweeën verdeeld. Deze muur viel in 1989, en vlak daarna ook de Sovjet-Unie. Oost en west werden samen één Duitsland, maar de verschillen waren groot. De gevolgen hiervan zijn nog steeds zichtbaar.

Ook Duitsland kent groei- en krimpregio's.

Slide 14 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H5: Bevolking en ruimte in Duitsland
§2: Regionale verschillen

Waar in DE groeit de bevolking, waar neemt die af en wat zijn de gevolgen voor de inrichting?

West-Duitsland
Oost-Duitsland
  • democratisch en kapitalistisch
  • rijk en modern
  • goede (handels)contacten met andere rijke landen
  • bevolkingsgroei door voornamelijk jongeren die kunnen werken, dus lage werkloosheid
  • communistisch
  • voor 1989 arm, maar dit blijft zo
  • contacten alleen met andere communistische gebieden die allemaal arm, vervallen en in (burger)oorlog zijn
  • landbouw moderniseert na 1989: minder werknemers nodig, dus hoge werkloosheid
  • krimpgebieden kennen vergrijzing (bejaarden blijven over EN laag geboortecijfer), dus krimp van voorzieningen, dus nog meer vertrek van jongeren

Slide 15 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H5: Bevolking en ruimte in Duitsland
§2: Regionale verschillen

Waar in DE groeit de bevolking, waar neemt die af en wat zijn de gevolgen voor de inrichting?

Voorbeeld groeiregio
Voorbeeld krimpregio
In het oosten van Duitsland is hoofdstad Berlijn de enige groeiregio. De hoofdstad kent veel voorzieningen, studiemogelijkheden en werkgelegenheid.


In het westen en zuiden van Duitsland zijn er meerdere groeiregio's. München, in deelstaat Beieren, kent de grootste groei. Hier is veel werk in de moderne industrie of in de dienstensector te vinden (aantrekkingsfactor).
In het oosten van Duitsland zijn er veel krimpregio's. Dit zijn vooral de oude industriegebieden en landbouwgebieden met een hoge werkloosheid (afstotingsfactor).

Ook in het westen van Duitsland zijn er krimpregio's te vinden, bijvoorbeeld het Ruhrgebied vlak over de grens met Nederland. Ook hier is een hoge werkloosheid door de vervallen industrie.

Slide 16 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H5: Bevolking en ruimte in Duitsland
§2: Regionale verschillen

Waar in DE groeit de bevolking, waar neemt die af en wat zijn de gevolgen voor de inrichting?
Per deelstaat neemt vaak het aantal huishoudens toe, ook in krimpregio's.
Meer huishoudens = meer huizen. Meer huizen betekent niet zomaar meer inwoners. Jongeren gaan namelijk eerder op zichzelf wonen, en er komen meer ouderen bij.

Slide 17 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H5: Bevolking en ruimte in Duitsland
§2: Regionale verschillen

Lesdoelen: herhaling
Waar in Duitsland groeit de bevolking, waar neemt die af en wat zijn de gevolgen daarvan voor de inrichting?

  • Finish WB 95
  • Begrippen 86-88

Slide 18 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H5: Bevolking en ruimte in Duitsland
§2: Regionale verschillen

Maken






Hoe?
  • Samenwerken alleen op fluistertoon
  • Weet je het antwoord niet? Lees de tekst in je LB (samen) nog eens goed door
  • Komen jullie er samen niet uit? Stel je vraag aan de docent
Lezen LB
§2
blz. 64-65
Maken WB
§2: 1, 2, 4, 5, 6, 7, 8 en 9
(tip: atlas- en basisboekvragen eerst!)
blz. 85-86
Leerdoelen §2 samenvatten
blz. 95

Slide 19 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H5: Bevolking en ruimte in DE
§3: De verstedelijking van Duitsland




De Geo 4 VMBO-KGT



timer
2:00

Slide 20 - Tekstslide

Benodigdheden:
- gekleurde blaadjes voor lagen
- klei voor sedimentgesteente
H5: Bevolking en ruimte in Duitsland
§3: De verstedelijking van Duitsland

Wat gaan we doen?
  • Herhaling §1 en §2
  • Uitleg: hoe zie je de verstedelijking terug in de inrichting van Duitsland?
  • Huiswerk


Lesdoelen
  • Finish 95
  • Begrippen 86-88

Slide 21 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H5: Bevolking en ruimte in Duitsland
§3: De verstedelijking van Duitsland

Lesdoelen: herhaling
  1. Hoe ziet de bevolkingsontwikkeling van Duitsland eruit in de periode 1950 tot 2060?
  2. Waar in Duitsland groeit de bevolking, waar neemt die af en wat zijn de gevolgen daarvan voor de inrichting?

  • Finish WB 95
  • Begrippen 86-88

Slide 22 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H5: Bevolking en ruimte in Duitsland
§3: De verstedelijking van Duitsland

Hoe zie je de verstedelijking terug in de inrichting van Duitsland
Verstedelijking in Duitsland: overeenkomsten met Nederland
  • Door urbanisatie ontstaan er agglomeraties en grote stedelijke gebieden.
  • Het platteland en aandeel van landbouw krimpt => meer ruimte voor ruimte, natuur en recreatie.
  • Gebieden krijgen een eigen specialisatie binnen het nationale Duitsland:
  1. Ruhrgebied: industrie
  2. Bremen en Hamburg: grote zeehaven
  3. Berlijn: hoofdstad met regering en parlement
  4. Frankfurt: financiële hoofdstad
  5. Stuttgart en München: hightechsteden

Slide 23 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H5: Bevolking en ruimte in Duitsland
§3: De verstedelijking van Duitsland

Hoe zie je de verstedelijking terug in de inrichting van Duitsland
Verstedelijking in Duitsland: verschillen met Nederland
  • Tot 1989 was suburbanisatie in Berlijn onmogelijk. Inwoners van Berlijn zaten letterlijk opgesloten. In West-Berlijn was er geen plek, en in Oost-Berlijn was het verboden.
  • Vanaf 1989: herinrichting van de vervallen Oost-Duitse wijken en steden, en massale  suburbanisatie van vooral jonge gezinnen met kinderen. Oost-Duitse gebieden kennen veel krimp.

Slide 24 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H5: Bevolking en ruimte in Duitsland
§3: De verstedelijking van Duitsland

Hoe zie je de verstedelijking terug in de inrichting van Duitsland
De hereniging van de twee Duitslanden had veel gevolgen voor de nieuwe hoofdstad Berlijn:
  •  suburbanisatie =>  de middenklasse met geld en werk vertrok =>  de arme, werkloze, buitenlandse migranten => segregatie: het apart wonen van bevolkingsgroepen met bepaalde kenmerken (laag inkomen, taal). Dit versterkte de armoede en achterstand in Berlijnse wijken
  • Toename van sociale ongelijkheid: de verschillen in kansen op werk, welvaart en gezondheid. => minder kans op integratie: meedoen in de maatschappij. => meer  armoede en achterstand in Berlijnse wijken.

Slide 25 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H5: Bevolking en ruimte in Duitsland
§3: De verstedelijking van Duitsland

Hoe zie je de verstedelijking terug in de inrichting van Duitsland
Herinrichting 
Oost-Berlijn => flats worden afgebroken => laagbouw met groen

Andere oost-Duitse steden: ook laagbouw maar door krimp minder woningen terug


Slide 26 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H5: Bevolking en ruimte in Duitsland
§3: De verstedelijking van Duitsland

Lesdoelen: herhaling
Hoe zie je de verstedelijking terug in de inrichting van Duitsland?

  • Finish WB 95
  • Begrippen 86-88

Slide 27 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H5: Bevolking en ruimte in Duitsland
§3: De verstedelijking van Duitsland

Maken






Hoe?
  • Samenwerken alleen op fluistertoon
  • Weet je het antwoord niet? Lees de tekst in je LB (samen) nog eens goed door
  • Komen jullie er samen niet uit? Stel je vraag aan de docent
Lezen LB
§3
blz. 66-67
Maken WB
§3: 1, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10 en 11
(tip: atlas- en basisboekvragen eerst!)
blz. 87-89
Leerdoelen §3 samenvatten
blz. 95

Slide 28 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H5: Bevolking en ruimte in DE
§4: Het Ruhrgebied




De Geo 4 VMBO-KGT



timer
2:00

Slide 29 - Tekstslide

Benodigdheden:
- gekleurde blaadjes voor lagen
- klei voor sedimentgesteente
H5: Bevolking en ruimte in Duitsland
§4: Het Ruhrgebied

Wat gaan we doen?
  • Herhaling  §1,  §2 en  §3
  • Uitleg: welke kenmerken heeft het Ruhrgebied en hoe is dit gebied leefbaarder gemaakt?
  • Huiswerk


Lesdoelen
  • Finish 95
  • Begrippen 86-88

Slide 30 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H5: Bevolking en ruimte in Duitsland
§4: Het Ruhrgebied
Lesdoelen: herhaling
  1. Hoe ziet de bevolkingsontwikkeling van Duitsland eruit in de periode 1950 tot 2060?
  2. Waar in Duitsland groeit de bevolking, waar neemt die af en wat zijn de gevolgen daarvan voor de inrichting?
  3. Hoe zie je de verstedelijking terug in de inrichting van Duitsland?

  • Finish WB 95
  • Begrippen 86-88

Slide 31 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H5: Bevolking en ruimte in Duitsland
§4: Het Ruhrgebied

Welke kenmerken heeft het Ruhrgebied en hoe is dit gebied leefbaarder gemaakt?
Vlak over de grens vind je het Ruhrgebied. De afgelopen 200 jaar is hier veel gebeurd.
  • Van 1870 tot 1960: industriële revolutie leidde tot ongekende groei
  • Van 1960 tot 2000: verval, armoede en werkloosheid
  • Van 2000 tot nu: opleving van het oude industriegebied 


Slide 32 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H5: Bevolking en ruimte in Duitsland
§4: Het Ruhrgebied

Welke kenmerken heeft het Ruhrgebied en hoe is dit gebied leefbaarder gemaakt?
Van 1870 tot 1960: industriële revolutie leidde tot ongekende groei
  • De grond bevat veel steenkool -> werk in staalfabrieken -> trekt veel arbeiders aan
  • De  huizenbouw liep achter op het aantal migranten, dus moest er snel en goedkoop gebouwd worden -> slechte kwaliteit huizen
  • De leefomgeving was erg ongezond. De lucht, de bodem en het water was allemaal vervuild. De leefbaarheid was er slecht.

Slide 33 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H5: Bevolking en ruimte in Duitsland
§4: Het Ruhrgebied

Welke kenmerken heeft het Ruhrgebied en hoe is dit gebied leefbaarder gemaakt?
Van 1960 tot 2000: verval, armoede en werkloosheid
  • Fabrieken en mijnen sloten, doordat de industrie naar lagelonenlanden verplaatste en huishoudens veel minder energie verbruiken.
  • Werkloosheid nam toe, voornamelijk onder de laagopgeleide bevolking.
  • Meer werk in de dienstensector -> werk voor hoger opgeleiden. 
  • De middenklasse en rijken scheidde zich steeds verder af van de laagopgeleiden (segregatie). 

Slide 34 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H5: Bevolking en ruimte in Duitsland
§4: Het Ruhrgebied

Welke kenmerken heeft het Ruhrgebied en hoe is dit gebied leefbaarder gemaakt?
Van 2000 tot nu: opleving van het oude industriegebied
Imago van vieze, vervallen industriestad veranderen, maar niet vernietigen!
  • Oude industriegebieden en mijnen -> nu natuur en recreatie
  • Fabrieken behouden -> nieuwe bestemming geven bv winkelcentrum
  • Positief -> goede bereikbaarheid

Slide 35 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H5: Bevolking en ruimte in Duitsland
§4: Het Ruhrgebied

Lesdoelen: herhaling
Welke kenmerken heeft het Ruhrgebied en hoe is dit gebied leefbaarder gemaakt?

  • Finish WB 95
  • Begrippen 86-88

Slide 36 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H5: Bevolking en ruimte in Duitsland
§4: Het Ruhrgebied

Maken






Hoe?
  • Samenwerken alleen op fluistertoon
  • Weet je het antwoord niet? Lees de tekst in je LB (samen) nog eens goed door
  • Komen jullie er samen niet uit? Stel je vraag aan de docent
Lezen LB
§4
blz. 68-69
Maken WB
§4: 2, 3, 4, 6 en 7
(tip: atlaskaart op Magister bij huiswerk!)
blz. 90-91
Leerdoelen §4 samenvatten
blz. 95

Slide 37 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H5: Bevolking en ruimte in DE
§5: Bronnen: Duitsland en Nederland




De Geo 4 VMBO-KGT



timer
2:00

Slide 38 - Tekstslide

Benodigdheden:
- gekleurde blaadjes voor lagen
- klei voor sedimentgesteente
H5: Bevolking en ruimte in Duitsland
§5: Bronnen: Duitsland en Nederland

Wat gaan we doen?
  • Herhaling §1, §2, §3 en §4
  • Uitleg: wat zijn de overeenkomsten en verschillen in bevolkingsontwikkeling en inrichting tussen Duitsland en Nederland?
  • Huiswerk


Lesdoelen
  • Finish 95

Slide 39 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H5: Bevolking en ruimte in Duitsland
§5: Bronnen: Duitsland en Nederland

Lesdoelen: herhaling
  1. Hoe ziet de bevolkingsontwikkeling van Duitsland eruit in de periode 1950 tot 2060?
  2. Waar in Duitsland groeit de bevolking, waar neemt die af en wat zijn de gevolgen daarvan voor de inrichting?
  3. Hoe zie je de verstedelijking terug in de inrichting van Duitsland?
  4. Welke kenmerken heeft het Ruhrgebied en hoe is dit gebied leefbaarder gemaakt?

  • Finish WB 95
  • Begrippen 86-88

Slide 40 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H5: Bevolking en ruimte in Duitsland
§5: Bronnen: Duitsland en Nederland

Lesdoelen: herhaling
Wat zijn de overeenkomsten en verschillen in bevolkingsontwikkeling en inrichting tussen Duitsland en Nederland?

  • Finish WB 95
  • Begrippen 86-88

Slide 41 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H5: Bevolking en ruimte in Duitsland
§5: Bronnen: Duitsland en Nederland

Maken






Hoe?
  • Samenwerken alleen op fluistertoon
  • Weet je het antwoord niet? Lees de tekst in je LB (samen) nog eens goed door
  • Komen jullie er samen niet uit? Stel je vraag aan de docent
Lezen LB
§5
blz. 70-71
Maken WB
§5: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 en 8 en Finish slotopdracht H5
(tip: atlas- en basisboekvragen eerst!)
blz. 92-94
Leerdoelen §5 samenvatten
blz. 95

Slide 42 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H5: Bevolking en ruimte in Duitsland
§5: Bronnen: Duitsland en Nederland

Lesdoelen: herhaling
  1. Hoe ziet de bevolkingsontwikkeling van Duitsland eruit in de periode 1950 tot 2060?
  2. Waar in Duitsland groeit de bevolking, waar neemt die af en wat zijn de gevolgen daarvan voor de inrichting?
  3. Hoe zie je de verstedelijking terug in de inrichting van Duitsland?
  4. Welke kenmerken heeft het Ruhrgebied en hoe is dit gebied leefbaarder gemaakt?
  5. Wat zijn de overeenkomsten en verschillen in bevolkingsontwikkeling en inrichting tussen Duitsland en Nederland?

  • Finish WB 95
  • Begrippen 86-88

Slide 43 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies