Movies that Matter - China Blue - v.a. vmbo-breed

• Levensbeschouwing
• Filosofie
• +4
• MBO
• HBO
• WO
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 4

Introductie

Welkom bij deze les bij de film China Blue. Tijdens deze les maakt jouw klas kennis met filmeducatie en mensenrechten in de breedste zin. Film is een uitstekend middel om het besef van jongeren over maatschappelijke thema's te vergroten. Met deze les open je de ogen van leerlingen en studenten voor mensenrechtenthema's. In deze les bekijken leerlingen en/of studenten de film China Blue (2005, Micha X. Peled). Spijkerbroeken verliezen hun vrijgevochten imago na het verhaal van de jonge fabrieksarbeider Jasmine. Jasmine is van de 130 miljoen Chinezen die het platteland hebben verlaten voor werk elders. Zeven dagen per week knipt ze losse draadjes weg in een spijkerbroekenfabriek. Haar loon is 6 dollarcent per uur, overuren worden niet extra betaald. Met wasknijpers houden de arbeiders hun ogen open, vechtend tegen de slaap. Heb je vragen of opmerkingen over deze les? Neem dan gerust contact met ons op door te mailen naar [e-mail] of te bellen naar 020-2807612.

Instructies

Thema's

• Spijkerbroekenindustrie
• Kledingfabrieken
• Arbeidswetten
• China
• Mensenrechten

Opzet van de les

Deze les bestaat uit 6 delen, waarvan de delen 5 en 6 optioneel zijn:

1) De film

2) Inhoudelijke analyse

3) Filmanalyse

4) Mensenrechten

5) Verdiepingsopdrachten voor specifieke vakken:

Geschiedenis: Industriële revolutie

Maatschappijleer/Mens&Maatschappij: Eenkindpolitiek

Nederlands of CKV: Recensie

6) Discussie

Leerdoelen
Na deze les kunnen leerlingen:

• de huidige politieke maatschappelijke situatie in China beschrijven;
• benoemen welke mensenrechten in China onder druk staan;
• verschillen benoemen tussen China en Nederland als het gaat om arbeidsomstandigheden en arbeidsvoorwaarden;
• zich bewust zijn van de eigen vrijheid in Nederland in vergelijking met die van jongeren in China

Werkwijze

• In deze les bekijk je de film. De film is in deze les opgenomen. Je hoeft de film alleen maar aan te klikken.
• Per slide wordt beschreven wat de bedoeling is.
• De les kan geprint worden, inclusief de notities per slide, door op de printknop te drukken rechtsboven in het scherm.
• De les kan geprint worden, inclusief de notities per slide (zie PDF in de bijlage). In deze notities vind je nog algemene, uitgebreide informatie, die je helpt door deze les te navigeren.
• Op de slides zijn hotspotbuttons te vinden. Door deze aan te klikken verschijnt er (extra) informatie, een vraag of een instructie. Als docent kun je ervoor kiezen om de informatie onder de hotspotbutton met hoed samen met de leerlingen/studenten te lezen of zelf aan leerlingen/studenten te vertellen. De informatie is daarom ook opgenomen in de instructies bij de losse slides.

Veel plezier met de les!

Lijkt het je leuk een keer met je klas naar een film met verdiepingsprogramma toe te gaan? Naast de films en lessen op LessonUp organiseren we ook festival- en bioscoopvertoningen! Klik hier voor ons festival in maart en klik hier voor onze bioscoopvertoningen door het jaar heen.

WELKOM

3 Kader

Welkom

Lesplanning

China Blue kijken + interactie	40 min
Klassikaal nabespreken	10 min
Opdracht kinderarbeid	20 min

Planning komende lessen:

• Dinsdag 4 okt:                 Paragraaf 1.11
• Donderdag 6 okt:           Paragraaf 1.12 Examentrainer
• Dinsdag 11 okt:                China Blue (film met interactieve les)
• Donderdag 13 okt:         Start H2 Duurzame energie (2.1)
• Dinsdag 18 okt:               Paragraaf 2.2
• Donderdag 20 okt:        Paragraaf 2.3
• Vakantie

China Blue

Micha X. Peled, 2005

Les over mensenrechten 

in China

Welkom bij deze les bij de documentaire China Blue.

Opzet van de les

Deze les bestaat uit 6 delen, waarvan de delen 5 en 6 optioneel zijn:

1) De film

2) Inhoudelijke analyse

3) Filmanalyse

4) Mensenrechten

5) Verdiepingsopdrachten voor specifieke vakken:

Geschiedenis: Industriële revolutie

Maatschappijleer/Mens&Maatschappij: Eenkindpolitiek

Nederlands of CKV: Recensie

6) Discussie

Leerdoelen

Na deze les kunnen leerlingen: 

• de huidige politieke maatschappelijke situatie in China beschrijven;
• benoemen welke mensenrechten in China onder druk staan;
• verschillen benoemen tussen China en Nederland als het gaat om arbeidsomstandigheden en arbeidsvoorwaarden;
• zich bewust zijn van de eigen vrijheid in Nederland in vergelijking met die van jongeren in China

Deel 1: De film

Deel 1: De film

In dit eerste deel van deze les bekijken leerlingen/studenten vijf fragmenten van de documentaire China Blue. Bij elk fragment horen vragen. Deze zijn klassikaal of individueel te beantwoorden.

1. Ik vind dat er iets moet veranderen in de fabrieken. Ik denk er wel over na, maar ik kan er toch niks aan doen.
2. Ik kijk eerst of een broek onder goede arbeidsomstandigheden wordt gemaakt en dan koop ik hem pas.
3. Het interesseert met niet hoe en door wie de broek gemaakt is. Als ik de broek mooi vindt, koop ik hem.
4. Ik vind dat die spijkerbroeken wel wat goedkoper mogen worden in de winkel, omdat het heel weinig kost om het te maken.

Waar denk jij aan als je een spijkerbroek koopt?

Denk je er bij het kopen van een spijkerbroek ook wel eens aan hoe en door wie hij is gemaakt?

Bekijk met de leerlingen/studenten de poster van de documentaire China Blue. Vertel leerlingen/studenten dat de documentaire China Blue gaat over de slechte arbeidsomstandigheden en de lage lonen in de kledingindustrie in China. Bespreek met hen de volgende vragen:

• Waar denk jij aan als je een spijkerbroek koopt?
• Denk je er bij het kopen van een spijkerbroek ook wel eens aan hoe en door wie hij is gemaakt?
  Bekijk bij deze vraag ook de stellingen onder de hotspotbutton en vraag leerlingen/studenten welke stelling het best bij hen past.

Onder de hotspotbutton staan de volgende stellingen:

1.  Ik vind dat er iets moet veranderen in de fabrieken. Ik denk er wel over na, maar ik kan er toch niks aan doen.
2. Ik kijk eerst of een broek onder goede arbeidsomstandigheden wordt gemaakt en dan koop ik hem pas.
3. Het interesseert met niet hoe en door wie de broek gemaakt is. Als ik de broek mooi vindt, koop ik hem.
4. Ik vind dat die spijkerbroeken wel wat goedkoper mogen worden in de winkel, omdat het heel weinig kost om het te maken.

Bekijk met de leerlingen/studenten het eerste fragment van China Blue. Het fragment duurt 5:21 minuten. Na het fragment beantwoorden leerlingen/studenten vragen, te vinden op de volgende slide.

De documentaire laat zien hoe het is voor een jong meisje om haar dorp en familie te verlaten om geld te gaan verdienen in de grote stad.

Wat zou jij doen als je Jasmine was? Zou je naar de stad gaan of in het dorp blijven?

De zus van Jasmine gaat naar school. Dat wil Jasmine eigenlijk ook. Wat is het voordeel voor een gezin als kinderen naar school gaan, denk je?

Bespreek naar aanleiding van het fragment met de leerlingen/studenten de volgende vragen:

• Wat zou jij doen als je Jasmine was? Zou je naar de stad gaan of in het dorp blijven?
  Laat leerlingen/studenten voor elke keuze tenminste één argument noemen, bijvoorbeeld: In het dorp ben je bij familie en vrienden. In de stad kan je geld verdienen.
• De zus van Jasmine gaat naar school. Dat wil Jasmine eigenlijk ook. Wat is het voordeel voor een gezin als kinderen naar school gaan, denk je?
  Antwoord: Een voordeel is dat een opgeleid kind een goede baan kan krijgen en zo het gezin uit armoede kan halen.

Bekijk met de leerlingen/studenten het tweede fragment van China Blue. Het fragment duurt 7:36 minuten. Na het fragment beantwoorden leerlingen/studenten vragen, te vinden op de volgende slide.

Wat vind jij van de rondleiding van de fabrieksdirecteur en zijn assistent?

Waarover spreken zij niet de waarheid?

De Canadese ondernemers vertrouwen volledig op de woorden van de fabriekseigenaar en zijn tevreden. Wat zouden ze nog meer kunnen doen om een beeld te krijgen van de situatie?

Bespreek naar aanleiding van het fragment met de leerlingen/studenten de volgende vragen:

• Wat vind jij van de rondleiding van de fabrieksdirecteur en zijn assistent?
• Waarover spreken de fabrieksdirecteur en zijn assistent niet de waarheid?
  Antwoord: Zij liegen o.a. over de betaling van het loon.
• De Canadese ondernemers vertrouwen volledig op de woorden van de fabriekseigenaar en zijn tevreden. Wat zouden ze nog meer kunnen doen om een beeld te krijgen van de situatie?
  Antwoord: Zij zouden langer of vaker rond kunnen kijken en fabrieksarbeiders kunnen interviewen.

Bekijk met de leerlingen/studenten het derde fragment van China Blue. Het fragment duurt 20:49 minuten. Na het fragment beantwoorden leerlingen/studenten vragen, te vinden op de volgende slide.

Jasmine en haar collega's worden uitgebuit. Er gebeuren dingen in de fabriek die onaanvaardbaar zijn. Wat vind jij het ergste wat er gebeurt met de arbeiders in de fabriek?

Bespreek naar aanleiding van het fragment met de leerlingen/studenten de volgende vraag:

• Jasmine en haar collega's worden uitgebuit. Er gebeuren dingen in de fabriek die onaanvaardbaar zijn. Wat vind jij het ergste wat er gebeurt met de arbeiders in de fabriek?

Bekijk met de leerlingen/studenten het vierde fragment van China Blue. Het fragment duurt 2:48 minuten. Na het fragment beantwoorden leerlingen/studenten vragen, te vinden op de volgende slide.

De fabrieksarbeiders zijn het zat. Ze weigeren om verder te werken. De directeur is niet blij. Hij vergelijkt ze zelfs met criminelen. Hoe komt hij bij die vergelijking?

De directeur vindt dat de arbeiders meer willen hebben dan ze toekomt en daardoor de wet overtreden. Waarom denk je dat niemand wilde zeggen wie begonnen was met de werkweigering?

Bekijk met de leerlingen/studenten het vierde fragment van China Blue. Het fragment duurt 1:57 minuten. Na het fragment beantwoorden leerlingen/studenten vragen, te vinden op de volgende slide.

Jasmine schrijft een brief aan de mensen die de spijkerbroeken kopen. Ze vertelt daarin wat haar situatie is en hoe ze zich daarover voelt. Kunnen mensen die de broeken kopen iets aan haar situatie veranderen, denk je? Waarom wel of niet?

Wat zou jij Jasmine terugschrijven als je deze brief zou vinden in een broekzak van de spijkerbroek die je hebt gekocht?

Bespreek naar aanleiding van het fragment met de leerlingen/studenten de volgende vragen:

• Jasmine schrijft een brief aan de mensen die de spijkerbroeken kopen. Ze vertelt daarin wat haar situatie is en hoe ze zich daarover voelt. Kunnen mensen die de broeken kopen iets aan haar situatie veranderen, denk je? Waarom wel of niet?
  Ter info: in deel 2 (inhoudelijke analyse) leren leerlingen/studenten hier meer over. Bij deze vraag is het voldoende de mening van leerlingen/studenten te peilen.
• Wat zou jij Jasmine terugschrijven als je deze brief zou vinden in een broekzak van de spijkerbroek die je hebt gekocht?
  

Tip! Wil je met jouw leerlingen/studenten langer stilstaan bij dit onderdeel? De laatste vraag is ook zeer geschikt voor een schrijfopdracht.

Deel 2: Inhoudelijke analyse

Deel 2: Inhoudelijke analyse

In het tweede deel van deze les gaan leerlingen/studenten in op verschillende thema's uit de film. Deze thema's zijn: arbeidsomstandigheden, wie doet wat? en eerlijke kleding.

Na dit deel weten leerlingen/studenten:

• wat arbeidsomstandigheden zijn;
• welke gevolgen arbeidsmigratie heeft op arbeidsomstandigheden;
• welke actoren er een rol spelen in de spijkerbroekenindustrie;
• wat het verschil is tussen eerlijke en niet-eerlijk kleding;
• wat je zelf kunt doen om de slechte situatie in de fabrieken te verbeteren.

Waar gaat het grootste deel van het geld dat aan een t-shirt wordt verdiend naartoe?

Wat vind je ervan dat t-shirts een lage inkoopprijs en een hoge verkoopprijs hebben?

Lage inkoopprijs, hoge verkoopprijs.

Zoals je inmiddels weet krijgen de fabrieksarbeiders in China weinig betaald voor hun werk. Mede hierdoor kunnen de broeken voor een lage prijs aan de groothandelaren worden verkocht. In sommige gevallen zullen de broeken dan ook goedkoop in de winkel liggen. Maar de meeste populaire merken verkopen hun spijkerbroeken, ondanks een lage inkoopprijs, voor een hoge verkoopprijs.

Onderwerp: Eerlijke kleding.

Bespreek met de leerlingen/studenten de prijsopbouw van een t-shirt. Op de afbeelding in de slide is te zien hoe de prijs van een t-shirt tot stand komt. Bespreek met de leerlingen/studenten de volgende vragen:

• Waar gaat het grootste deel van het geld dat aan een t-shirt wordt verdiend naartoe?
  Antwoord: Het grootste deel gaat naar de winkel en de kosten die daar worden gemaakt. Daarna gaat het meeste naar het merk en naar reclame voor het product.
• Wat vind je ervan dat t-shirts een lage inkoopprijs en een hoge verkoopprijs hebben?
  Vraag bij deze vraag leerlingen/studenten om begrippen als eerlijk/oneerlijk, terecht/onterecht, logisch/onlogisch en normaal/niet normaal te gebruiken.

Extra informatie voor de docent, ook te vinden onder de hotspotbutton:

Spijkerbroeken hebben een lage inkoopprijs en een hoge verkoopprijs. De fabrieksarbeiders in China krijgen weinig betaald voor hun werk. Mede hierdoor kunnen de broeken voor een lage prijs aan de groothandelaren worden verkocht. In sommige gevallen zullen de broeken dan ook goedkoop in de winkel liggen. Maar de meest populaire merken verkopen hun spijkerbroeken, ondanks een lage inkoopprijs, voor een hoge verkoopprijs.

Opdracht:

1.  Maak een PowerPoint/presentatie over kinderarbeid
2. Schrijf op wat kinderarbeid is
3. Zoek op in welke landen kinderarbeid voorkomt
4. Geef voorbeelden van kinderarbeid (in welke fabrieken/industrie komt het voor)
5. Welke bekende merken worden gekoppeld aan kinderarbeid?
6. Bedenk oplossingen voor kinderarbeid