De Jodenvervolging

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo k, g, t, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 2,3

Introductie

Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen op welke manier de vervolging van de Joden vóór en tijdens de Tweede Wereldoorlog plaatsvond

De Tweede Wereldoorlog

De Jodenvervolging

Feniks, Geschiedenis Werkplaats, Memo, Saga

Leerdoel

Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen op welke manier de vervolging van de Joden vóór en tijdens de Tweede Wereldoorlog plaatsvond

Wat weet jij eigenlijk van
de Jodenvervolging?

Antisemitisme

• Hoewel het, officieel, haat richting alle Semitisch sprekende volken betekent,
  

wordt het eigenlijk alleen gebruikt als ander woord voor Jodenhaat

• Antisemitisme bestaat al duizenden jaren...
  

Hitler wordt kanselier

januari 1933

• Hitler speelt in op gevoelens van onvrede bij delen van de bevolking.
• Hij zegt dat de economische crisis én het verlies van de oorlog de schuld is van Joden en Communisten

Neurenberger Rassenwetten

1935

• Deze wetten moeten de rechten voor Joden sterk beperken, met als doel dat ze 'vrijwillig' uit Duitsland zouden vertrekken.
  
• Zo mogen Joden geen Duitser meer zijn, of trouwen met een Duitse burger.
  
• Deze wetten zijn ook bedoeld om het Arische ras, 'zuiver te houden'
  

Fase 1

Pesten en vernederen

Fase 1

Pesten en vernederen

Kristallnacht

9 november 1938

• In Parijs vermoordt een jonge Jood, Herschel Grynszpan, een Nazi. 
• Na een radiotoespraak van Joseph Goebbels, trekken Duitsers massaal de straat op om eigendommen van Joden te vernielen.
• De politie en SS kregen de opdracht om niet in te grijpen.

Fase 2

Uitsluiten

• De Nazi's willen de Joden steeds meer uitsluiten van het openbare leven in Duitsland
• Spullen kopen in Joodse winkels? Dat doet een échte Duitser niet!

Fase 3

Ghetto’s

(naam komt uit de Middeleeuwen: 

Joodse wijk in Venetië)

In de ghetto's was het leven zwaar: 

er was te weinig woonruimte voor de 

duizenden joden die er moesten leven.

Een ander probleem in de ghetto's

was de beperkte hoeveelheid voedsel.

Veel mensen stierven aan ondervoeding

• Voor de Duitsers zijn concentratiekampen veel 'overzichtelijker' en 'effectiever' om het 'Joodse probleem' op te lossen.
• Waar in ghetto's nog manieren worden gevonden om te verstoppen voor de Duitsers, is dat in de kampen vrijwel onmogelijk.

Waarschuwing!

De beelden in dit deel van deze les,

kunnen als schokkend worden ervaren.

Fase 4a

Uitroeiing van de Joden

Het vermoorden van Joden begint al vroeg in de oorlog,

al gaat dit in eerste instantie nog niet systematisch.

Veel executies gebeuren door de SS-Einsatzgruppen.

Fase 4b

Systematische uitroeiing van de Joden:

Endlösung (=eindoplossing)

Een in het geheim door het verzet gemaakte foto van 

vrouwen die naar een gaskamer lopen

Zyklon B

• Het was oorspronkelijk een bestrijdingsmiddel tegen ongedierte en bestond al vóór de oorlog.

• Zyklon B bestaat uit korrels die verdampen (blauwzuur) als ze in contact komen met lucht.

Zyklon B

Het was oorspronkelijk een bestrijdingsmiddel tegen ongedierte 

en bestond al vóór de oorlog.

Zyklon B bestaat uit korrels die verdampen (blauwzuur) 

als ze in contact komen met lucht.

Al het bewijsmateriaal moeten worden vernietigd:

kleding, foto's...lichamen.

Leven in de kampen

Kun jij een paar
concentratiekampen noemen?

Als de oorlog op zijn einde loopt, moeten de Duitsers al het bewijsmateriaal voor hun misdaden laten verdwijnen: elk lichaam moet weer worden opgegraven en verbrand.

De Amerikaanse generaal Eisenhower bekijkt de verkoolde lichamen van mensen, die waarschijnlijk op het laatste moment nog door de Duitsers zijn vebrand.

Video

Band of Brothers:

Why We Fight 

(fragment)

6.000.000...

6 jaar oorlog

=

1 miljoen joden per jaar

=

83.000 joden per maand

=

>2700 joden per dag

Let op: het systematisch uitroeien begon pas in 1942

Nooit meer?

Na de Tweede Wereldoorlog zijn er gedurende verschillende (burger)oorlogen

groepen mensen vanwege hun afkomst vermoord:

Irak (Koerden)

Joegoslavië (Bosniërs)

Rwanda (Tutsi’s)

Video

Histoclips: De Holocaust

Begrippen uit deze les

• antisemitisme
• zionisme
• Shoah
• Holocaust
• Einsatzgruppen
• Endlösung

Personen uit deze les

• Adolf Hitler
• Joseph Goebbels
• Herschel Grynszpan
• Joseph Mengele

Jaartallen uit deze les

• 1935: Neurenberger Rassenwetten
• 1938: Kristallnacht
• 1942: 'Start' Endlösung 

Schrijf 3 dingen op die je
deze les hebt geleerd

Stel 1 vraag over iets dat je
deze les nog niet zo goed hebt begrepen