2.3 en 2.4 klimaatverandering en gevolgen

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

2.3 -> Klimaatverandering en extremer weer

2.2 -> Gevolgen

Spanje en Nederland vergeleken

Verzilting in Spanje ontstaat door:

1. Planten te veel water opnemen uit de bodem
2. te weinig watergebruik in de landbouw
3. Verdroging
4. Verkeerde irrigatie in de landbouw

In grote delen van Spanje is het al heel droog. Als het nog droger wordt is er geen landbouw meer mogelijk.

1. waar
2. niet waar

In Spanje wordt er veel grondwater opgepompt. Hierdoor daalt de grondwaterspiegel, met verdroging als gevolg.

1. waar
2. niet waar

Wat is geen gevolg van de 3 droogteproblemen van Spanje?

1. Verzilting
2. Verdroging
3. irrigatie
4. Verwoestijning

Het risico in Spanje op verwoestijning is heel groot als er : 1. een gebied heel droog is, 2. als er al veel erosie is, 3. als er bosbranden zijn en 4. als er meer grondwater wordt opgepompt dan er met neerslag weer in de grond zakt.

1. waar
2. niet waar

Door de ongelijke neerslagverdeling krijgt Spanje in de herfst/winter te maken met...

1. Overstromingen van de zee
2. Overstromingen van rivieren
3. Droogte en weinig neerslag
4. Veel sneeuw overlast

Welke drie soorten landdegradatie kun je onderscheiden

1. overbeweiding, ontbossing, verzilting
2. bodemerosie, verwoestijning, onbossing
3. verzilting, bodemerosie, overbeweiding
4. bodemerosie, verwoestijning, verzilting

'Druppelirrigatie kan verzilting voorkomen'.

1. goed
2. fout

Verzilting: welke uitspraak is fout.

1. Verzilting = toename zoutgehalte in de bodem.
2. Verzilting ontstaat door te weinig water en komt in NL dus niet voor.
3. Meeste planten kunnen niet tegen zout --> belemmert opname voedingsstoffen.
4. Oplossingen = druppelirrigatie (met meststoffen) en drainage.

2.3 Klimaatverandering en extremer weer

Natuurlijk en versterkt effect. 

• Natuurlijk is goed - zorgt voor een leefbare temperatuur op aarde. 
• De mens versterkt dit effect door het toevoegen van CO2 en CH4 (methaan). Dit is slecht!
  
  
• Gevolg: het wordt warmer op aarde, zeespiegel stijgt.

Nederland

• Zomer + 2 tot 3 graden 
• Winter + 2 tot 4 graden 
• In de winter natter
• Hoosbuien (hoge neerslagintensiteit!) in de zomer, maar ook perioden van (lange) droogte
  .
• Zomers met extremere temperaturen (meer hittegolven).

Spanje

• Zomer gemiddeld 2 tot meer dan 6 graden warmer.
  
• Winter gemiddeld 2 tot 3,5 graden warmer.
• langere droge perioden + meer verdamping -> waterproblemen

Zeespiegelstijging

1. Gletsjers en landijs smelten 
   
    2. Het zeewater wordt door hogere temperaturen  iets warmer. Warmer water zet uit en neemt meer ruimte in beslag. -> grootste oorzaak zeespiegelstijging

Zeespiegelstijging

2.4 Bronnen: gevolgen

Bron 1: Verdroging en verzilting

Temperatuurstijging en verminderde neerslag leiden tot verdroging en vergroting kans op verzilting (irrigatie).

Verzilting ook door:

• oppompen grondwater (zout uit grote diepte komt aan oppervlakte)
• stijgende zeespiegel (zout zeewater dringt via ondergrond land binnen)

Bron 3: Risico op verwoestijning

4 factoren:

• hoe droog een gebied is
• hoeveel erosie er optreedt
• hoe vaak er bosbranden zijn
• of er duurzaam met grondwater wordt omgegaan

bv; voorkomen tijgermug, langer hooikoorts, meer kans op overlijden

Bron 4: Gezondheid

Temperatuurstijging heeft gevolgen voor de gezondheid, zoals:

• meer hart- en vaatziekten
• slechtere luchtkwaliteit
• meer allergiedagen
• meer besmettelijke ziekten, zoals de Aziatische tijgermug

Bron 5: Meer kans op bosbranden

Door klimaatverandering kunnen in natuurparken:

• planten en dieren verdwijnen. (gevolg: de voedselpiramide in deze gebieden stort in)
• meer bosbranden voorkomen.

https://www.nu.nl/151478/video/snelweg-afgezet-door-grote-bosbrand-in-spanje.html

Bron 6: Veranderingen in de landbouw

Een hogere CO₂-concentratie en de hogere temperatuur kunnen in de toekomst leiden tot hogere landbouwopbrengsten. Maar: alleen als er voldoende water beschikbaar is: 

• Spanje: te weinig water, dus minder landbouwopbrengst
• Nederland: extreem weer kan leiden tot minder landbouwopbrengst (hagel, buien, droogte).

https://www.agf.nl/article/9219913/als-dit-lang-duurt-is-het-einde-bedrijf/

2.5 Klimaatbeleid

Je kunt twee dingen doen om de gevolgen te beperken:

1. klimaatverandering tegengaan
2. aanpassen aan de gevolgen van klimaatverandering
   

Start 11:24: Green Deal

2.5 Klimaatbeleid

1. Klimaatverandering tegengaan

• energietransitie = van fossiel naar groen
  

Van                                                                  Naar

2.5 Klimaatbeleid

• Duurzaamheid: reduce, reuse, recylce

Reduce	Reuse	Recyle
Gebruik minder spullen	Gebruik spullen opnieuw	Hergebruik oude spullen

Voorbeeld

Koop alleen nieuwe kleding als je het nodig hebt, en gebruik dat meerdere jaren

Voorbeeld

Gebruik een herbruikbare tas voor alle aankopen in de winkel/supermarkt

Voorbeeld

Scheid je afval, zodat de gemeente kan zorgen voor nieuwe producten

2.5 Klimaatbeleid

2. Aanpassen aan de gevolgen van klimaatverandering

klimaatverandering is al een feit, de snelheid kan wel verminderd worden

Maatregelen in Nederland

Maatregelen in Spanje

Aanpassingen voor gevolgen stijgende water:

• Ruimte voor de rivieren
• Rivierdijken verstevigen
• Kades en duinen aan zee ophogen
• Stranden verbreden
  

Aanpassingen voor gevolgen watertekort:

• Betere irrigatie in landbouw toepassen
• Kleinere veestapels
• Ontziltingsinstallaties
• Watervoorraad vergroten: stuwmeren
  

nos.nl