Kinderarbeid
1 / 24
Lesduur is: 45 minIntroductie
In deze les, behorende bij het canonvenster 32 van de Canon van Nederland, leren de leerlingen over kinderarbeid en het Kinderwetje van Van Houten.
Instructies
De les wordt gestart d.m.v. de rode knop Geef les. Het navigeren door deze les gaat d.m.v. de pijtjestoetsen, onderaan het scherm of het toetsenbord van de computer.
Met devices
Leerlingen kunnen tijdens deze les met hun device meedoen met de interactieve onderdelen. Hiervoor voeren de leerlingen de pincode in die onderaan het scherm (en tijdens het eerste interactieve onderdeel groot) wordt getoond. Deze pincode is voor alle interactieve onderdelen in deze les geldig.
Zonder devices
Kunnen leerlingen geen gebruik maken van devices? Dan kunnen een aantal interactieve onderdelen gedaan worden op het centrale scherm. Haal hiervoor het vinkje weg bij Devices in de klas, onderaan het scherm. Deze optie is zichtbaar nadat de les, via de rode knop Geef les, is gestart.
Alle inhoud van deze les wordt volledig getoond in het huidige tabblad van de browser.
Meer achtergrondinformatie bij de Canon van Nederland is hier te vinden.
Onderdelen in deze les
Slide 1 - Tekstslide
Kinderen zijn goedkope arbeidskrachten en daarom willen fabriekseigenaren hen graag als personeel. Naarmate het aantal fabrieken toeneemt, groeit ook het verzet tegen kinderarbeid. In 1874 verbiedt het Kinderwetje van Van Houten arbeid van kinderen tot twaalf jaar. Uitzonderingen waren werk op boerenbedrijven en in de huishouding. Daarnaast was de handhaving zeer beperkt door gebrekkige inspectie in de fabrieken.
Vanaf 1901 moeten alle kinderen van zeven tot twaalf jaar naar school.
Slide 2 - Tekstslide
Deze iconen worden in de lessen van de Canon van Nederland gebruikt om aan te geven:
- in welke lesfase de les zicht bevindt;
- welke vorm van (inter)actie in de slide aanwezig is.
Slide 3 - Tekstslide
Bij de werkvorm Zoom in wordt steeds een nieuw deel van de afbeelding onthuld. Het doel van deze werkvorm is het denken van leerlingen zichtbaar te maken door steeds de vragen te stellen:
- Wat zie je? Wat valt je op?
- Heeft de nieuwe informatie antwoorden gegeven?
De afbeelding die leerlingen hier zien is een (ingekleurde) foto van kinderarbeid in de fabriek. Dit ter inleiding op het onderwerp: het Kinderwetje van Van Houten.
Slide 4 - Tekstslide
Onderdeel van de werkvorm beschreven in slide 3
Slide 5 - Tekstslide
Onderdeel van de werkvorm beschreven in slide 3
Slide 6 - Tekstslide
Onderdeel van de werkvorm beschreven in slide 3
Slide 7 - Tekstslide
Onderdeel van de werkvorm beschreven in slide 3
Slide 8 - Tekstslide
Onderdeel van de werkvorm beschreven in slide 3
Slide 9 - Tekstslide
Onderdeel van de werkvorm beschreven in slide 3
Slide 10 - Tekstslide
Onderdeel van de werkvorm beschreven in slide 3
In deze slide is de volledige afbeelding te zien: twee meisjes die werken in een textielfabriek.
Er kan worden ingegaan op de wijze waarop kleding wordt gemaakt, maar ook op de grote, open machines, die enorm gevaarlijk konden zijn. Laat de leerlingen ook bedenken wat voor werk kinderen, met hun kleine handen en omvang, in de fabrieken deden.
Wat weet je al van
kinderarbeid?
Slide 11 - Woordweb
Bij het interactieve onderdeel Woordweb kunnen de leerlingen aangeven wat ze al van het onderwerp 'kinderarbeid' weten.
Met devices
Dit woordweb werkt het best als leerlingen gebruik kunnen maken van een device, zoals een tablet, laptop of smartphone. Dit kan individueel, waarbij de leerlingen allemaal gebruik maken van een eigen device, of in een groep met een enkel device per groep.
Zonder devices
Mocht het niet mogelijk zijn om het woordweb te doen met devices, dan kan de vraag worden getoond, waarna de leerlingen deze op papier overnemen. Ze schrijven dan rondom de vraag hun voorkennis op.
Sleep het vinkje naar het tijdvak van kinderarbeid in de fabrieken
Slide 12 - Sleepvraag
Met het interactieve onderdeel Sleepvraag geven de leerlingen aan over welk tijdvak dit onderwerp gaat.
Met devices
De leerlingen kunnen met hun device het vinkje verplaatsen naar het juiste tijdvak, Burgers en Stoommmachines.
Zonder devices
De docent versleept het vinkje op het centrale scherm, op aanwijzing van de leerlingen.
Slide 13 - Tekstslide
Informatieslide
Deze kan worden getoond en eventueel worden voorgelezen door de leerkracht en/of de leerlingen.
Slide 14 - Tekstslide
In deze slide zijn afbeeldingen met daarin kinderarbeid in Nederland te zien:
- Jongen aan een werkbank
- Kinderarbeid in de grafische industrie
- Het naaien van juten zakken
Alle afbeeldingen zijn te vergroten door erop te klikken.
Slide 15 - Video
Video
Welkom in de IJzeren Eeuw
Kinderen die werken in een fabriek
Slide 16 - Tekstslide
Onderdeel van slide 15
Slide 17 - Tekstslide
Bij de werkvorm Wat als...? gaan de leerlingen gevolgen bedenken bij elk scenario.
Slide 18 - Tekstslide
Er zijn vier scenario's mogelijk die visueel duidelijk worden gemaakt door de afbeelding naar één van de vier vakken te verplaatsen:
- In opstand komen, positief
- In opstand komen, negatief
- Niets doen, positief
- Niets doen, negatief
De leerkracht kan tijdens het verplaatsen steeds dezelfde vraag stellen: "Wat als...?". Of: "Wat gebeurt er als...?"
Dit is een interactieve werkvorm waarbij er geen devices worden gebruikt, en de belangrijkste interactie tussen de leerlingen onderling en met de leerkracht is.
Slide 19 - Tekstslide
Informatieslide
Deze kan worden getoond en eventueel worden voorgelezen door de leerkracht en/of de leerlingen
Slide 20 - Tekstslide
Informatieslide
Deze kan worden getoond en eventueel worden voorgelezen door de leerkracht en/of de leerlingen
Slide 21 - Video
Video
Welkom in de IJzeren Eeuw
Afschaffing van kinderarbeid
Slide 22 - Tekstslide
Onderdeel van slide 21
Wanneer kwam het Kinderwetje van Van Houten?
A
1848
B
1874
C
1901
D
1917
Slide 23 - Quizvraag
Bij het interactieve onderdeel Quiz, kunnen de leerlingen de meerkeuzevraag beantwoorden. Dit kan zowel met- als zonder devices. Bij de variant zonder devices kan eventueel gebruik worden gemaakt van wisbordjes.
Slide 24 - Tekstslide
Aan de hand van de Spinner, een rad, met daarin de belangrijkste begrippen uit deze les, kijken de leerlingen terug op de onderwerpen uit de les.
Het rad wordt door de leerkracht op het centrale scherm gedraaid, waarna een leerling het begrip dat wordt getoond moet uitleggen.