Muzikale experimenten

• Muziek
• Kunstzinnige oriëntatie
• Basisschool
• Groep 3,4

Introductie

Met deze activiteit ontdekken leerlingen dat geluid trilling is door het uitvoeren van experimenten. Leerlingen kunnen uitleggen en laten zien dat geluid trillende lucht is. Leerlingen kunnen in duo’s zelfstandig geluidsexperimenten doen aan de hand van een stappenplan. Leerlingen kunnen samenwerken in duo’s en samen problemen oplossen. Leerlingen kunnen hun bevindingen beschrijven en presenteren aan klasgenoten.

Instructies

Benodigdheden:

• digibord (zorg dat de speakers aanstaan en op het juiste volume) met internet
• rietjes (geen buigrietje), scharen, plastic bakjes, huishoudfolie, elastiekjes, suiker, rijst, zout, radio (of andere mediaspeler), linialen, papieren bekertjes, paperclips, touw en een spiegeltje.
• een werkblad voor elk duo

Aan het einde van de les kunnen de leerlingen:

• De leerling kent de namen en speelwijzen van het schoolinstrumentarium en die van het pop- en (Westerse) klassieke instrumentarium.
• De leerling kan (binnen een inspirerende werkvorm) met aandacht luisteren naar muziek van buiten zijn belevingswereld.
• De leerling kan gericht luisteren naar muziek uit verschillende tijden, stijlen en culturen, en kan daarin de klank-, vorm- en betekenisaspecten herkennen en benoemen.
• De leerling kan zijn muzikale en creatieve ideeën vormgeven en uitvoeren.
• De leerling kan (alleen en in groepsverband) een eigen idee uitvoeren en presenteren aan anderen en doet dat met overtuiging.
• De leerling staat open voor feedback en kan die eventueel verwerken in het eigen werk(proces).

Extra uitleg:

De leerlingen kunnen het lastig vinden te beschrijven wat ze horen. Herinner ze aan de termen die ze kunnen gebruiken (hard/zacht, hoog/laag, snel/langzaam). Deze les geeft ruimte aan de leerlingen om hun probleemoplossende vaardigheden te ontwikkelen, waaronder het testen van alternatieve opties, het interpreteren van resultaten en het evalueren van hun oplossingen. Geef niet te snel het juiste antwoord, maar laat het de leerlingen zelf ontdekken. Een belangrijk doel van de lessenseries is om de leerlingen te ondersteunen in het leren van samenwerken en effectief communiceren.

Les 7

Muzikale experimenten

Tip!

Tip! Klik op het notitie-icoontje rechtsonder elke slide voor een korte lesuitleg. 

Geluid is trilling

1

Als je lucht op verschillende manieren laat trillen, klinkt dat steeds anders. Leg je vinger maar eens op je keel en praat eens. Voel je de trilling? 

Klap nu eens in je handen. Dat klinkt en voelt alweer heel anders dan praten! Hoe iets klinkt hangt dus af van hoe de lucht in trilling wordt gebracht. 

2

Geluid heeft iets nodig om zich in voort te bewegen, bijvoorbeeld lucht. Denk je dat geluid zich alleen door lucht kan verplaatsen? Zou het zich ook door een tafel kunnen bewegen? Leg een oor op de tafel en tik met een hand op de tafel. Wat hoor je? Geluid wordt ook door het hout van de tafel doorgegeven. 

We gaan in kleine groepjes 5 experimenten doen, zodat jullie zelf kunnen ontdekken dat geluid trillende lucht is!

Experimenteren maar!

Toelichting slide 4

Verdeel de klas in tweetallen en geef elk duo een werkblad. Op elk werkblad staat een stappenplan voor hun onderzoek, dat ze zelfstandig kunnen uitvoeren. Geef van te voren aan hoeveel tijd de leerlingen krijgen voor het experiment (20 minuten).

Benodigdheden:

• Een rietje (geen buigrietje)
• Een schaar

Pak het werkblad er bij en ga aan de slag!

Experiment met een fluitje

Benodigdheden:

• Plastic bakje 
• Huishoudfolie 
• Elastiekje
• Suiker
• Rijst
• Zout 
• Radio 

Pak het werkblad er bij en ga aan de slag!

Experiment met een fluitje

Benodigdheden:

• Een liniaal 
• Een Tafel

Pak het werkblad er bij en ga aan de slag!

Experiment met een fluitje

Benodigdheden:

• Twee papieren bekertjes 

• Dun elastiekje 

• Schaar 

• Liniaal 


Pak het werkblad er bij en ga aan de slag!

Experiment met beker en elastiekje

Benodigdheden:

• Twee papieren bekertjes
• Twee paperclips
• Ongeveer 7 meter touw 


Pak het werkblad er bij en ga aan de slag!

Experiment met de bekertelefoon

Maak een foto van wat je hebt gemaakt en upload deze op het digibord.

En vertel:

1. Wat jullie hebben onderzocht.

2. Hoe jullie dat hebben gedaan.

3. Wat jullie bevindingen zijn.

4. Wat ging er goed/fout tijdens het experiment? Wat kan er beter?

5. Wat hebben jullie van het experiment geleerd?

Noem drie dingen die je hebt geleerd over geluid!

Afsluiting