8 lesplannen

Bij dit project worden kinderen meegezogen in een spannend verhaal over een verdwenen viool. Samen met privédetective Aad Dagio (acteur Bram van Oers) en 4 musici proberen ze tijdens het concert alle raadsels op te lossen om de verdwenen viool te kunnen vinden!Bij dit concert bieden wij een aantal inspiratielessen aan. Deze lessen dienen als voorbereiding op het concert zodat leerlingen beter voorbereid naar het concert komen en meer betekenis geven aan de inhoud van het verhaal en de muziek. De inspiratielessen sluiten aan op de kerndoelen van Kunstzinnige Oriëntatie en geven ook richting aan de 21e eeuwse vaardigheden (sociaal culturele vaardigheden, creativiteit en probleemoplossend vermogen).

Het lespakket bestaat uit 4 lessen:Op zoek naar de vioolHet Raadsellied De Deconet vioolReflectie les

Print voor elke les de werkbladen voor de leerlingen uit (zie print icoontje in de les)Test van te voren of het geluid op het juiste volume staat.Begin ruim op tijd met de lessen, want het is erg leuk, motiverend en leerzaam!Weinig tijd? Bekijk in ieder geval klassikaal de videoboodschappen van Aad Dagio (niet allemaal in 1x achter elkaar) en oefen het Raadsellied.

Dit lespakket hoort bij de voorstelling 'Edu het eendje', ontwikkeld voor groep 1-2 door Phion, Orkest van Gelderland en Overijssel. Onze celliste Anne Knappstein vertelt een prachtig muzikaal verhaal. Het verhaal is gebaseerd op ‘Het lelijke jonge eendje’ van Hans Christian Andersen uit 1843 met als thema ‘anders zijn dan anderen’ en pesten. In ons verhaal leren kinderen dat het oké en juist leuk is om anders te zijn. Het is goed dat iedereen is zoals hij of zij is. En iedereen heeft een eigen talent.

In dit lesmateriaal vind je:1 lied3 beeldende opdrachtenfilmpjes ter introductie van de voorstellingopdrachten die leerlingen laten nadenken over het thema en het orkestJe kunt zelf kiezen welke opdrachten je het meest geschikt vindt voor je leerlingen. We raden aan om in ieder geval het lied van Edu te oefenen. Dit lied komt ook terug in de online voorstelling en zingen de leerlingen mee. Het lespakket bestaat uit verschillende onderdelen waarvan sommigen wat meer tijd in beslag nemen (bv. de eendenhoed). Je staat geheel vrij om de les op te delen en aan te bieden op meerdere momenten in de week.Dit lespakket sluit aan op de volgende kerndoelen volgens de SLO:37 De leerlingen leren zich te gedragen vanuit respect vooralgemeen aanvaarde waarden en normen.54 De leerlingen leren beelden, taal, muziek, spel en beweging te gebruiken, om er gevoelens en ervaringen mee uit te drukken en om er mee te communiceren.55 De leerlingen leren op eigen werk en dat van anderen te reflecteren.56 De leerlingen verwerven enige kennis over en krijgen waardering voor aspecten van cultureel erfgoed.TIP: zorg dat het vinkje 'devices in de klas' linksonder de slides uit staat.

De voorstelling 'Edu het eendje' is ontwikkeld om kinderen vanaf vier jaar op speelse wijze kennis te laten maken met instrumenten uit een symfonieorkest. Tijdens de muzikale vertelling in de klas speelt Anne Knappstein op haar cello en laat ze mooie (zelfgemaakte!) afbeeldingen zien. Ze laat de kinderen van dichtbij kennismaken met verschillende muziekinstrumenten en dieren. Leerlingen leren luisteren naar muziek, zingen mee en bewegen mee.

Deze lessenreeks bestaat uit 10 lessen en is onderdeel van de leerlijn 'De kracht van muziek'. We raden het aan om de lessen in de juiste volgorde te geven, echter ben je vrij om hiervan af te wijken. In de lessen wordt aandacht besteed aan verschillende muzikale parameters zoals melodie, toonhoogte en toonduur. In deze lessenreeks worden 4 muzikale verhalen behandeld waarin emotie, assosiatie en samenwerking centraal staan.

Les 1 - Lang, kort, kort, lang Muziek kan je op veel verschillende manieren spelen. Hard/zacht, snel/langzaam, maar ook kort en lang. In deze les luisteren de leerlingen naar verschillende composities en leren zo onderscheid maken tussen korte en lange tonen. Daarnaast maken ze een klassikale compositie met korte en lange noten. Les 2 - De notenkakerIn deze les maken leerlingen zelf muziek met behulp van vier slagwerkinstrumenten aan de hand van grafische notatie. Les 3 - Een heleboel gevoelDe leerlingen leren in deze les 4 emoties te benoemen (boos, blij, bang en verdrietig). Verder wordt er gesproken over wat gevoelens zijn en welke gevoelens passen bij welk muziekstuk. Ook wordt er op muziek getekend en wordt daarop gereflecteerd.Les 4 - Het verhaal van de mugDe leerlingen kunnen geluidseffecten maken bij een verhaal en kunnen het effect van muziek onder een filmpje onder woorden brengen. De leerlingen voeren gezamenlijk een muzikaal verhaal uit. Les 5 - Maestro muziek!De leerlingen weten wat een dirigent zoal doet voor het orkest. Ze zien het verschil tussen snel/langzaam, hard/zacht dirigeren en kunnen zelf een muziekstuk dirigeren. Les 6 - Melodische spelletjes!Met deze activiteit leren de kinderen dat geluiden hoog of laag kunnen zijn.Les 7 - Muzikale experimentenMet deze activiteit ontdekken leerlingen dat geluid trilling is door het uitvoeren van experimenten.Les 8 - Peter en de Wolf!De leerlingen maken kennis met het verhaal, de muziek en de emoties uit ‘Peter en de Wolf’. Ze kunnen de muziekinstrumenten herkennen en de dieren die zij in het verhaal verbeelden. Ze ontdekken dat muziek emoties kan oproepen en leren emoties uit muziekfragmenten te interpreteren. Les 9 - Raad het geluidDe leerlingen gaan op zoek naar geluiden! Ze leren om geluiden op te nemen met een opnameapparaat en leren geluiden te beschrijven.Les 10 - Zeg Roodkapje ...De leerlingen leren vier verschillende emoties te benoemen bij muziekstukken en verhaallijnen. Ze leren een toneelstukje op muziek op te voeren en kijken kritisch naar het toneelspel van klasgenoten.

In deze lessenreeks worden vier muzikale verhalen behandeld. Deze lessen kunnen wat meer tijd vragen dan aangegeven. Er zijn ook mogelijkheden om de verhalen te te koppelen aan andere vakken (zoals drama of dans). In het verhaal van de mug (zie rechts) is het ook mogelijk om zelf een ander verhaal te kiezen, passend bij het thema dat jullie behandelen in de klas. Hieronder staan de lessen met de muzikale verhalen uitgelicht:

Wat leuk dat jij binnenkort met jouw leerlingen naar de voorstelling Hans en Grietje komt. Wij hebben deze voorstelling ontwikkeld in samenwerking met Het Wilminktheater en de Nederlandse Reisopera. In dit lesplan vind je alle informatie die je nodig hebt om jullie theaterbezoek en lessen voor te bereiden.

Het lespakket bestaat uit drie lessen en een reflectieles. Zorg dat de leerlingen in ieder geval de twee liedjes uit de voorstelling kunnen zingen. De ervaring leert dat wanneer leerlingen goed voorbereid zijn ze beter in het verhaal kunnen opgaan, waardoor hun verbeeldingskracht versterkt wordt. In verschillende opdrachten is een quiz-element verwerkt. Hiervoor kunnen leerlingen een device gebruiken. Hebben jouw leerlingen geen device? Dan kan je de vragen/opdrachten ook klassikaal behandelen. Les 1Kennismaking met het verhaal Het lied Ik ben een danseres uit de voorstellingHet begrip voorstelling wordt behandeldFilmpje ter introductie op de voorstellingLes 2Herhaling Ik ben een danseres + bewegingen bedenkenKennismaking met de instrumentenHet lied Stomme heks, het is voorbijTeken je fantasie-instrument (nodig: papier + tekenmateriaal)Les 3Herhaling van de liedjesLeerlingen bedenken een eigen einde van het verhaal - zie hieronder de uitlegRegels omtrent het concertbezoekReflectielesHet is aan te raden de reflectieles zo snel mogelijk in de klas te geven, omdat de ervaring voor jouw leerling dan nog het meest vers in het geheugen ligt.Gezamenlijk het verhaal terughalen mbv foto's en gerichte vragenInstrumentenquizEen tekening maken over de voorstellingDit lespakket sluit aan op de volgende kerndoelen volgens de SLO:54 De leerlingen leren beelden, taal, muziek, spel en beweging te gebruiken, om er gevoelens en ervaringen mee uit te drukken en om er mee te communiceren.55 De leerlingen leren op eigen werk en dat van anderen te reflecteren.56 De leerlingen verwerven enige kennis over en krijgen waardering voor aspecten van cultureel erfgoed.

Wie heeft er als kind niet gedroomd van een huis van snoep? Of nagels gebeten van spanning of Hans en Grietje de weg naar huis wel zouden vinden? Let op! Dit verhaal van Hans & Grietje gaat nog steeds over een broer en zus, maar in plaats van dat ze worden achtergelaten door hun ouders, kiezen ze er zelf voor om weg te lopen. Het verhaal is in een modern jasje gestoken. Als leerkracht kan jij zelf het beste bepalen of je dit aan je leerlingen vertelt. Tijdens het voorbereiden van de lessen zullen de overeenkomsten uit beide verhalen als uitgangspunt gebruikt worden voor de theaterale opdrachten.

Wat jammer dat jullie helaas niet naar onze voorstelling De Liefste Wens in het theater konden komen. Als alternatief biedt Phion jullie een registratie aan van onze nieuwste ensemblevoorstelling Hans en Grietje. Wij hebben deze voorstelling ontwikkeld in samenwerking met Het Wilminktheater en de Nederlandse Reisopera. Ook in deze voorstelling is er ruimte voor de leerlingen om mee te doen, maar dan in de klas! In dit lesplan vind je alle informatie die je nodig hebt om de bijbehorende lessen voor te bereiden.

Het lespakket bestaat uit drie lessen en een reflectieles. Zorg dat de leerlingen in ieder geval de twee liedjes uit de voorstelling kunnen zingen. De ervaring leert dat wanneer leerlingen goed voorbereid zijn, ze beter in het verhaal kunnen opgaan waardoor hun verbeeldingskracht versterkt wordt. In verschillende opdrachten is een quiz-element verwerkt. Hiervoor kunnen leerlingen een device gebruiken. Hebben jouw leerlingen geen device? Dan kan je de vragen/opdrachten ook klassikaal behandelen. Les 1Kennismaking met het verhaal Het lied Ik ben een danseres uit de voorstellingHet begrip voorstelling wordt behandeldFilmpje ter introductie op de voorstellingLes 2Herhaling Ik ben een danseres + bewegingen bedenkenKennismaking met de instrumentenHet lied Stomme heks, het is voorbijTeken je fantasie-instrument (nodig: papier + tekenmateriaal)Les 3Herhaling van de liedjesLeerlingen bedenken een eigen einde van het verhaal - zie hieronder de uitlegRegels omtrent het concertbezoekReflectielesHet is aan te raden de reflectieles zo snel mogelijk in de klas te geven, omdat de ervaring voor jouw leerling dan nog het meest vers in het geheugen ligt.Gezamenlijk het verhaal terughalen mbv foto's en gerichte vragenInstrumentenquizEen tekening maken over de voorstellingDit lespakket sluit aan op de volgende kerndoelen volgens de SLO:54 De leerlingen leren beelden, taal, muziek, spel en beweging te gebruiken, om er gevoelens en ervaringen mee uit te drukken en om er mee te communiceren.55 De leerlingen leren op eigen werk en dat van anderen te reflecteren.56 De leerlingen verwerven enige kennis over en krijgen waardering voor aspecten van cultureel erfgoed.

Wie heeft er als kind niet gedroomd van een huis van snoep? Of nagels gebeten van spanning of Hans en Grietje de weg naar huis wel zouden vinden? Let op! Dit verhaal van Hans & Grietje gaat nog steeds over een broer en zus, maar in plaats van dat ze worden achtergelaten door hun ouders, kiezen ze er zelf voor om weg te lopen. Het verhaal is in een modern jasje gestoken. Als leerkracht kan jij zelf het beste bepalen of je dit aan je leerlingen vertelt. Tijdens het voorbereiden van de lessen zullen de overeenkomsten uit beide verhalen als uitgangspunt gebruikt worden voor de theaterale opdrachten.

Dit lespakket hoort bij de voorstelling 'De rivier, ontwikkeld voor groep 405 door Phion, Orkest van Gelderland en Overijssel. Onze celliste Anne Knappstein komt in de klas en vertelt een prachtig muzikaal verhaal. Het verhaal is gebaseerd op ‘Ma vlast’ van componist B. Smetana. In ons verhaal leren kinderen assosiaties te maken op muziek en hun eigen verhaal te verklanken en te vertellen. Iedereen hoort en ziet andere dingen wanneer hij of zij naar muziek luistert. Dit willen wij graag stimuleren met het lespakket en met de voorstelling.

In dit lespakket vind je:3 lessen (2 ter voorbereiding en en 1 reflectie les)1 liedverschillende opdrachten die leerlingen laten nadenken over het thema en het orkestopdrachten die de koppeling maken tussen muziek en taalJe kunt zelf kiezen welke opdrachten je het meest geschikt vindt voor je leerlingen. We raden aan om in ieder geval het lied te oefenen. Dit lied komt ook terug in de voorstelling en zingen de leerlingen mee. Het lespakket bestaat uit verschillende onderdelen waarvan sommigen wat meer tijd in beslag nemen (bv. het schrijven van het gedicht in les 3). Je staat geheel vrij om de les op te delen en aan te bieden op meerdere momenten in de week.Les 1 en 2 zijn ter voorbereiding op de voorsteling en les 3 is een reflectie les en dient na afloop van de voorstelling te worden gegeven. Het is wenselijk om de reflectie les in dezelfde week te geven als de voorstelling, bijvoorbeeld de volgende dag. 54 De leerlingen leren beelden, taal, muziek, spel en beweging te gebruiken, om er gevoelens en ervaringen mee uit te drukken en om er mee te communiceren.55 De leerlingen leren op eigen werk en dat van anderen te reflecteren.56 De leerlingen verwerven enige kennis over en krijgen waardering voor aspecten van cultureel erfgoed.

De voorstelling is ontwikkeld om kinderen uit groep (3)-4-5 op speelse wijze kennis te laten maken met instrumenten uit een symfonieorkest. Tijdens de muzikale vertelling in de klas speelt Anne Knappstein op haar cello. Ze laat de kinderen van dichtbij kennismaken met verschillende muziekinstrumenten. Het orkest zelf heeft ze meegenomen in een stoere ghettoblaster, want het orkest past niet in de klas, omdat het uit wel meer dan 80 muzikanten bestaat! De kinderen mogen tijdens de voorstelling meezingen en bewegen. Anne betrekt de leerlingen op interactieve wijze bij het verhaal en zorgt voor een prachtige muzikale beleving bij jou in de klas!

Deze lessenreeks bestaat uit 10 lessen en is onderdeel van de leerlijn 'De kracht van muziek'. We raden het aan om de lessen in de juiste volgorde te geven, echter ben je vrij om hiervan af te wijken. In de lessen maken de leerlingen kennis met het symfonieorkest. Verschillende muzikale parameters komen in de leerlijn aan bod, zoals ritme, melodie en vorm.

Les 1 - Overal muziek!De leerlingen onderzoeken de functie van muziek in het dagelijks leven, o.a. bij sport en bij reclames en schrijven zelf een nieuw reclamelied.Les 2 - BodypercussieIn deze les verzinnen de leerlingen verschillende body-percussie geluiden en voeren ze deze geluiden uit in de klas. Ook leren ze om verschillende body-percussie geluiden op de puls van een vierkwartsmaat te spelen.Les 3 - In het symfonieorkest!De leerlingen maken kennis met 4 instrumentgroepen uit het orkest, ontdekken hoe alle verschillende instrumenten geluid maken en waar ze in het orkest zitten. Les 4 - InstrumentenbingoIn deze les maken de leerlingen kennis met de 14 muziekinstrumenten uit een symfonieorkest. Ze leren verschillende instrumenten van elkaar te onderscheiden en kunnen geconcentreerd het spel meespelen.Les 5 - Maak een bodydub!Tijdens deze les wordt er een bodydub gemaakt. Er wordt gekeken naar wat er in de voorgaande lessen in de serie 'Muziek en ritme' zoal geleerd is. Aan het einde van deze les is het mogelijk om de bodydub te presenteren, bijvoorbeeld aan de hele school en/of aan ouders.Les 6 - Maak een ritmekettingDe leerlingen leren in deze les een eenvoudig ritme (na) te spelen, te herkennen en te noteren op een ritmekaart. Hierbij wordt gebruik gemaakt van zowel grafische als traditionele notatie.Les 7 - Maak muziek zonder een instrument!In deze les wordt er gekeken naar voorbeelden van mensen die muziek maken met verschillende voorwerpen. Op welke manieren kan je zelf muziek maken met voorwerpen uit de klas? De leerlingen schrijven een eigen/gezamenlijk lied. Les 8 - Muziek en emotieIn deze les leren de leerlingen koppelingen te maken op basis van emotie en muziek. Leerlingen geven aan waarom beelden en muziek bij elkaar passen. Ook leren ze emoties te herkennen in muziek en in beelden.Les 9 - Verzin een muzikal verhaal!In deze les maken de leerlingen een muzikaal verhaal. Aan de hand van verschillende oefeningen worden de leerlingen geprikkeld om gericht te luisteren naar muziek uit verschillende tijden, stijlen en culturen, en leren daarin de klank-, vorm- en betekenisaspecten te herkennen en te benoemen. Les 10 - Zelf muziekinstrumenten maken!De leerlingen ontwerpen en maken een nieuw muziekinstrument door de 4 fases van het creatief proces te doorlopen.

Sommige lessen behoeven meer voorbereidingstijd dan andere lessen i.v.m. het uitzoeken van de benodigdheden en/of klassenorganisatie. De lessen die wat extra aandacht nodig hebben staan onder deze tekst uitgelicht:

Wat leuk dat jullie naar het schoolconcert van De Liefste Wens komen!Het belooft een prachtig dierenverhaal van Toon Tellegen met orkest voor groep 3-5 te worden. In dit lesplan vind je een overzicht van het lespakket en handige informatie over de voorbereiding op je bezoek.Op een dag zitten alle dieren bij elkaar in het bos en vertellen ze wat hun liefste wens is. De krekel wil elke dag jarig zijn, de duizendpoot wil 500 paar nieuwe schoenen, de eendagsvlieg wil een extra dag, de slak wil alle tijd hebben en de mier wil helemaal niets. De eekhoorn vertelt als laatste: zijn liefste wens is een lied maken voor iedereen. En terwijl de anderen aan het woord waren, heeft hij het lied gemaakt. Voordat iedereen weer terug naar school gaat, zingen ze het samen!Acteur Freek den Hartogh vertelt een muzikaal en herkenbaar verhaal over onze wensen, grote dromen, diepe verlangens en vriendschap. Met prachtige muziek gespeeld door het orkest en levensgrote projecties van kunstenaar Cynthia Borst komt de dierenwereld helemaal tot leven.

In dit lesmateriaal vind je:2 interactieve lessenextra oefenmateriaalreflectieles 1 lied (zie onder kop 'het lied')1 dans (zie onder het kopje 'de dans')

De lessen sluiten aan bij de Kerndoelen Kunstzinnige oriëntatieNr. 54: De leerlingen leren beelden, taal, muziek, spel en beweging te gebruiken om er gevoelens en ervaringen mee uit te drukken en om er mee te communiceren.Nr. 55: De leerlingen leren op eigen werk en dat van anderen te reflecteren.Nr. 56: De leerlingen verwerven enige kennis over en krijgen waardering voor aspecten van cultureel erfgoed.Ervaringsvormen: actief (kunst maken), receptief (kunst beschouwen) en reflectief (nadenken over kunst).Sleutelervaring: verbeelding en verwondering, een film voor de oren, verhaal en zang.