3.3 Wat betaalt de consument?

• Economie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

4 KADER

3.3 Wat levert meer productie op?

Herhaling lesdoelen 3.2

• Hoe bereken je winst of verlies?
• Wat is de arbeidsproductiviteit en hoe kan die toenemen?
• Wat is de productiecapaciteit van een bedrijf?

Lesdoelen 3.3

• Hoe bereken je de verkoopprijs?
• Hoe bereken je de consumentenprijs?
• Wat zijn de kosten en opbrengsten van productie voor de samenleving?

Arbeidsproductiviteit

Er werken veel mensen aan een bepaald product gedurende het productieproces. In een kledingfabriek werken bijvoorbeeld veel naaisters. De ene persoon kan sneller/meer naaien dan een ander en heeft daarom een hogere arbeidsproductiviteit.

= De productie per persoon, in een bepaalde tijd.

Arbeidsproductiviteit is afhankelijk van:

• toepassing moderne technieken;
• opleidingsniveau van werkende bevolking;
• arbeidsverdeling en specialisatie;
• beloning (salaris en eventuele bonus);
• arbeidsomstandigheden & werksfeer.

Arbeidsproductiviteit

Productie per persoon in een bepaalde tijd

Productiecapaciteit

De productiecapaciteit is hoeveel een bedrijf maximaal kan produceren. Dit is afhankelijk van alle beschikbare kapitaalgoederen en arbeidskrachten.

Technologische ontwikkelingen

Technologische ontwikkelingen hebben invloed op de productiecapaciteit. 

Productietechnieken en en machines worden steeds beter, het productieproces wordt steeds kapitaalintensiever.

Hoe beïnvloedt concurrentie de arbeidsproductiviteit?

1. doordat je sneller en beter gaat produceren neemt de arbeidsproductiviteit af
2. doordat je beter wil zijn dan je concurrenten, gaat dat vanzelf
3. doordat je beter wil zijn dan je concurrent blijft de arbeidsproductiviteit gelijk
4. doordat je de concurrentie voor wilt blijven, ga je sneller en beter produceren en neemt de arbeidsproductiviteit toe

Als de arbeidsproductiviteit toeneemt, kunnen de productiekosten ...

1. dalen.
2. stijgen.
3. gelijk blijven.
4. verdwijnen.

Een bedrijf produceert 30.000 frikadellen. Er werken 25 mensen in de fabriek en 5 op kantoor. Bereken de arbeidsproductiviteit.

1. 1.200
2. 750
3. 1.000
4. 6.000

Van inkoopprijs tot consumentenprijs

Inkoopprijs + brutowinstmarge = verkoopprijs

verkoopprijs + btw

= consumentenprijs

Brutowinstmarge

Inkoopprijs + brutowinstmarge = verkoopprijs

Brutowinstmarge: het bedrag dat je optelt bij de inkoopprijs om de verkoopprijs te berekenen. Een deel daarvan gaat op aan bedrijfskosten.

Consumentenprijs

verkoopprijs + btw = consumentenprijs

100%                + 21% = 121%

De consumentenprijs is de prijs die jij betaalt voor een product in de winkel.

De consumentenprijs is de verkoopprijs exclusief btw.

1. juist
2. onjuist

Hoe bereken je de verkoopprijs?

Aan de slag!

Kader:

Lezen:  blauwe teksten (blz. 82) 

Maken: Kader: Opdr. 28 t/m 30

(blz. 82)

Klaar? 

K: doe even wat voor jezelf

0

Van verkoopprijs naar consumentenprijs

De verkoopprijs van een jas is € 125,00.

De btw is 21%.

De consumentenprijs (wat betaal je in de winkel):

€125,00 : 100 x 21 en dat tel je bij de €125,00 op OF €125,00 : 100 x 121

€ 125,00 : 100 x 21 = € 26,25

€ 125,00 + € 26,25 = € 151,25

Aan de slag!

Kader:

Lezen:  blauwe teksten (blz. 83) 

Maken: Kader: Opdr. 31 t/m 32

(blz. 83)

Klaar? 

K: doe even wat voor jezelf

Terugrekenen van consumentenprijs naar verkoopprijs

De consumentenprijs van een product is € 159,95.

De btw is 21%.

De verkoopprijs:

€ 159,95 : 121 x 100 = € 132,19

Aan de slag!

Kader:

Lezen:  blauwe teksten (blz. 83) 

Maken: Kader: Opdr. 33 t/m 34

(blz. 83)

Klaar? 

K: doe even wat voor jezelf

Inclusief BTW

Exclusief BTW

Wat is btw?

1. belasting toenemende waarde
2. belasting toegevoegde waarde
3. belasting toegevoegde winkel
4. belasting tegen waarde

De prijs is 60 euro exclusief 6% btw.
Bereken de prijs inclusief btw.

Aan de slag!

Kader:

Lezen:  blauwe teksten (blz. 84) 

Maken: Kader: Opdr. 35

(blz. 84)

Klaar? 

K: doe even wat voor jezelf

Produceren heeft gevolgen

Maatschappelijke opbrengsten, denk aan werkgelegenheid en welvaart.

Maatschappelijke kosten, denk aan de gevolgen voor het milieu.

Aan de slag!

Kader:

Lezen:  blauwe teksten (blz. 84) 

Maken: Kader: Opdr. 36 t/m 37

(blz. 84)

Klaar? 

K: doe even wat voor jezelf

MVO

Maatschappelijk verantwoord ondernemen

• bedrijven houden zoveel mogelijk rekening met de gevolgen van de productie voor mens en milieu

0

Waar staat MVO voor?

1. Maatschappelijk Voogdelijk Ondernemen
2. Miniscuul verantwoord overschot
3. Maatschappelijk verantwoord ondernemen

Aan de slag!

Kader:

Lezen:  blauwe teksten (blz. 85) 

Maken: Kader: Opdr. 38 t/m 39

(blz. 85)

Klaar? 

K: doe even wat voor jezelf

Lesdoelen 3.3

• Hoe bereken je de verkoopprijs?
• Hoe bereken je de consumentenprijs?
• Wat zijn de kosten en opbrengsten van productie voor de samenleving?

Extra uitleg

0

0

0

0

Extra oefening

1. Bekijk opdracht 9 t/m 12 op bladzijde 97 van 'Rekenen' en maak diegene die jij lastig vindt.

2. Bekijk opdracht 15 t/m 22 op bladzijde 94  van 'oefenopgaven' en maak diegene die jij lastig vindt.

Extra uitdaging

Examentraining

Daag jezelf uit en probeer opdracht 6 en 7 op bladzijde 100 + opdracht 13 op bladzijde 101

Dhr. McDonalds heeft een hamburgerrestaurant. Elke dag verkoopt hij 2000 hamburgers . De hamburgers koopt hij voor €1.00 in. De verkoopprijs van een hamburger is €1.50. Daarnaast moet hij ook loon betalen en een pand huren, dit kost hem €800,- per dag. Op de hamburgers zit 6% BTW.

Bereken:
1. Omzet 2. Brutowinst 3. Nettoresultaat 4. Consumentenprijs