Verloop van een rechtszaak

• Maatschappijkunde
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 4

Introductie

Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen op welke manier het rechtsproces in Nederland verloopt.

Criminaliteit

De rechter

Leerdoel

Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen op welke manier het rechtsproces in Nederland verloopt.

Weet je nog?

De officier van justitie besluit om een verdachte voor de rechter te brengen. Dit noemen we ....

Pech...naar de rechter!

• dagvaarding (waarom, wanneer, waar)

• rechtszitting 
  

• soms bij verstek veroordelen
  

Dit betekent dat de verdachte niet aanwezig is bij de rechtszaak.

Hoe verloopt een rechtszaak?

Een rechtszaak verloopt altijd aan de hand van 8 stappen.

Maar eerst... Wie zit waar?

Wie is wie?

1. Verdachte
2. Rechter
3. Advocaat
4. Getuige(n)
5. Pers
6. Publiek
7. Officier van Justitie
8. Griffier

Officier van Justitie

Getuige(n)

Verdachte

Advocaat

Griffier

Rechter

Pers

Publiek

1. De opening

De rechter controleert de persoonsgegevens van de verdachte.

2. De aanklacht

De officier van justitie leest de aanklacht (=tenlastelegging) voor.

3. Het getuigenverhoor

Deskundigen en eventuele getuigen komen tijdens deze stap aan het woord. Getuigen en deskundigen kunnen ondervraagd worden door rechter, OvJ, advocaat (en door verdachte als de verdachte geen advocaat heeft en zichzelf verdedigt in de rechtszaal).

Getuigen mogen niet liegen. Doen ze dat wel, dan plegen zij meineed en dat is strafbaar.

4. Het verhoor van de verdachte

Eerst vertelt de verdachte zelf wat er is gebeurd. Dan ondervragen de rechters, de officier van justitie en de advocaat de verdachte.

5. Het requisitoir

De officier van justitie zet na de ondervragingen het bewijs op een rijtje en komt met de strafeis.

6. Het pleidooi

De advocaat gaat de verdachte verdedigen en vraagt om vrijspraak of een lichte straf in een pleidooi.

(Soms doet de verdachte zelf zijn verdediging en houdt dus zelf het pleidooi.)

7. Het laatste woord

De verdachte heeft altijd het laatste woord. De verdachte kan ook nog iets zeggen over de strafeis van de officier.

8. De uitspraak

De rechter vertelt of je schuldig of onschuldig bent en welke straf hij wil geven. Bij zware misdrijven is de uitspraak of het vonnis pas later (na twee weken).

Slachtoffers

Slachtoffers hebben ook rechten:

- Spreekrecht tijdens een rechtszaak (in stap 3)

- Recht om via de OvJ een schadevergoeding te eisen

- Recht op slachtofferhulp

- Recht op informatie; over de voortgang van de rechtszaak en inzage in het dossier.

- Nabestaanden van slachtoffers hebben ook spreekrecht.

Iemand niet voor de rechter laten komen wegens gebrek aan bewijs.

1. negeren
2. marchanderen
3. tutoyeren
4. seponeren

Hoe noem je de uitspraak van een rechter?

1. oordeel
2. uitslag
3. vonnis
4. conclusie

Wie leest het requisitoir voor?

1. De advocaat
2. De griffier
3. De officier van justitie
4. De rechter