KB 6 Je groene omgeving

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 1

MK 4.1 Prikkels en gedrag

Proefwerk hoofdstuk 6

Je groene omgeving

in de toetsweek

do 22 t/m wo 28 juni 

Begrippen blz. 161 +  163

H6

H6

Begrippen blz. 161 t/m 163

6.1 Naast de deur

Leerdoelen 6.1 Naast de deur:

• Je leert dat je organismen indeelt in vier groepen en hoe je de naam van een plant of dier kunt opzoeken.
• Je leert dat elke soort een

     eigen leefomgeving heeft.

Leefomgeving = het leefgebied van een organisme

Levende invloeden

Niet-levende invloeden

Door te kijken naar de kenmerken kan je via een determinatietabel of zoekkaart een organisme determineren. Dan weet je welk organisme het is.

Zie ook 1.2

Je omgeving ontdekken.

Hoe vind je de naam van een organisme?

Om achter de naam van een organisme te komen moet je op kenmerken letten. 

Organismen zijn ingedeeld in groepen met gemeenschappeijke kenmerken. Bijvoorbeeld gewervelde en ongewervelde dieren. 

1.2 Je omgeving ontdekken: onderdeel determineren.

Om achter de naam van een organisme te komen moet je op kenmerken letten. Organismen zijn ingedeeld in groepen met gemeenschappelijke kenmerken.

Het opzoeken van een naam van een organisme noemen we determineren.

 

Met behulp van een zoekkaart of determineertabel zoek je de naam op.

Door te kijken naar de kenmerken kan je via een determinatietabel of zoekkaart een organisme determineren. Dan weet je welk organisme het is.

Maak- en leerwerk 6.1 Naast de deur:

Leren: 6.1 = blz. 105 t/m 118

Maken: opdrachten 6.1 = blz. 105 t/m 118

               Verplicht: 2, 5, 8, 10, 12, 14, 15, 17

               Zelf samenvatten (& test jezelf)

Zorg dat de verplichte opdrachten voor de volgende les gemaakt zijn.

Lees voor de volgende les paragraaf 6.2 goed door.

6.2 Biotoop onder de loep

Leerdoelen 6.2 Biotoop onder de loep:

• Je kunt uitleggen hoe planten  

en dieren leven in een gebied.

• Je kunt uitleggen hoe  

omstandigheden in een bepaald 

gebied kunnen verschillen.

• Je kunt uitleggen hoe een

gebied natuurlijker wordt.

Ieder dier heeft zijn eigen ideale plek waar hij leeft. 

Voor de een is dat de top van de boom, voor de ander de strooisellaag eronder. Weer een ander leeft liever 

in het water en sommige leven vooral in de lucht. 

Dit geldt ook voor planten, sommige leven graag in het bos, andere in het water.

Organismen willen soms op dezelfde plek leven, 

dan zijn ze elkaars concurrenten.

Verschillende biotopen met verschillende abiotische factoren.

Meer vogels in je tuin door ...

Tuinen van Paleis het loo

Tuinen zijn straks onderhouden, 

weinig verschillende dieren.

Landgoed Mariëndaal met hofvijver.

Hier leven veel verschillende dieren.

Maak- en leerwerk 6.2 Biotoop onder de loep:

Leren: 6.2 = blz. 105 t/m 122

Maken: opdrachten 6.2 = blz. 116 t/m 122

               Verplicht: 3, 5, 7, 10, 12, 15

Zorg dat de verplichte opdrachten voor de volgende les gemaakt zijn.

Lees voor de volgende les paragraaf 6.3 goed door.

6.3 Eten of gegeten worden

Leerdoelen 6.3 Eten of gegeten worden:

• Je kunt uitleggen hoe planten aan voedsel komen.
• Je kunt dieren indelen in groepen naar wat ze eten.
• Je kunt voedselrelaties noteren in een voedselketen en in een voedselweb.

Fotosynthese

Water + koolstofdioxide

 + energie uit zonlicht

 => 

zuurstof + glucose

In de bladgroenkorrels van een plant.

Als er zonlicht is.

Planteneters                    Alleseters                       Vleeseters

www.sheppardsoftware.com

www.sheppardsoftware.com

01:17

Welk organisme moet voor de pijl?

1. Het organisme wat eet
2. Er zijn geen pijlen
3. Het organisme wat gegeten wordt
4. Het maakt niet uit

01:44

Waar wijst de pijl heen?
Ezelsbruggetje
om makkelijker te onthouden.

1. Bek
2. Lijf
3. Poten/vleugels
4. Staart

01:53

Waarmee maken planten voedsel?

1. dat kopen ze op de plantenmarkt
2. glucose
3. zonlicht
4. zuurstof

1e schakel

2e

2e

2e

1e schakel

2e

2e

3e

3e

2e

3e

3e

3e

4e

4e

4e

5e

6e

5e

5e

5e

4e

7e

Vlierbes -> bladluis -> lieveheersbeestje -> libelle -> kikker -> adder -> buizerd

7e

Vlierbes -> bladluis -> lieveheersbeestje -> koolmees -> vos

5e

Iedere schakel is een stap in de voedselketen. In een voedselweb heb je meerdere voedselketens bij elkaar. Hierdoor zijn er ook meer-dere schakels per dier mogelijk.

Maak- en leerwerk 6.3 Eten of gegeten worden:

Leren: 6.3 = blz. 105 t/m 130

Maken: opdrachten 6.3 = blz. 123 t/m 130

               Verplicht: 2, 3, 5, 7, 9, 11, 13, 14

Zorg dat de verplichte opdrachten voor de volgende les gemaakt zijn.

Lees voor de volgende les paragraaf 6.4 goed door.

6.4

Een kringloop

Leerdoelen 6.4 Een kringloop:

• Je kunt uitleggen hoe 

natuurlijk afval verandert in 

voedingsstoffen voor planten.

• Je kunt uitleggen dat ieder  

organisme een eigen taak 

heeft in de voedselkringloop.

• Je kunt uitleggen wat er gebeurt als 

de voedselkringloop wordt verbroken.

Natuurlijk afval

Wordt opgeruimd door aaseters, alleseters en bodem-diertjes.

Bodem- diertjes

Leven op en in de bodem, in de strooisel- laag.

Reducenten = bacteriën en schimmels

Maken van het kleinste afval mineralen voor de planten.

Producenten

Planten maken door fotosynthese uit water en koolstofdioxide de voedingsstof glucose. Voor de fotosynthese is energie uit zonlicht nodig. Met behulp van de mineralen maken de planten uit glucose weer andere voedingsstoffen. Planten zijn dus de makers ofwel producenten van voedingsstoffen.

P

Consumenten

Dieren en mensen eten de voedingsstoffen, die de planten maken. Dieren en mensen zijn dus de gebruikers van de voedingsstoffen in de voedselkringloop. Een ander woord voor gebruiken is consumeren. Gebruikers noem je daarom ook wel consumenten.

C

Afvaleters

Bodemdieren eten het afval van de producenten en de consumenten. Bodemdieren zijn dus afvaleters. Ook bodemdieren horen bij de consumenten. Door afval van planten en dieren te eten, gebruiken zij ook de voedingsstoffen die de planten gemaakt hebben.

A

Reducenten

Tot slot breken schimmels en bacteriën de resten af tot mineralen. Schimmels en bacteriën zijn de afbrekers of reducenten van afval. Door het werk van de reducenten komen er weer mineralen in de bodem.

R

Voedselkringloop

Door het oogsten van de gewassen verdwijnen de mineralen uit de grond. Deze mineralen moeten weer aangevuld worden.

Maak- en leerwerk 6.4 Een kringloop:

Leren: 6.4 = blz. 105 t/m 139

Maken: opdrachten 6.4 = blz. 131 t/m 139

               Verplicht: 2, 4, 6, 7, 9, 10, 12

Zorg dat de verplichte opdrachten voor de volgende les gemaakt zijn.

                  Leer voor de volgende les 

   hoofdstuk 6 Je groene omgeving.

6.5 De Weerribben

                                            Maak- en leerwerk hoofdstuk 6:

Leren: hoofdstuk 6 = blz. 102 t/m 152

Maken: samenhang = blz. 140 t/m 146

               samenvatten = blz. 147 + 148

               test jezelf = blz. 149 t/m 151

               Leerdoelen = blz. 152

Proefwerk hoofdstuk 6 

Je groene omgeving

Toets = in de toetsweek