BI-M4-H8.1 Bloed

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 4

Paragraaf 8.1 Bloed

Hoofdstuk 8

8.1 Bloed

In deze les

• Samenstelling van bloed
• Taken van bloed
• Soorten bloedvaten
• Bloedstroom bij inspanning en ontspanning

Leerdoelen 8.1

• Je kan uitleggen waaruit bloed bestaat.
• Je kan uitleggen welke taken alle bestanddelen van het bloed hebben.
• je kan uitleggen wat er veranderd bij inspanning in je lichaam.
• Je kent de drie soorten bloedvaten

Begrippen 8.1

• Bloedcellen - bloedplasma - rode bloedcellen (hemoglobine) - witte bloedcellen (antistoffen) - bloedplaatjes ( bloedstolling, fibrinedraden, fibrinogeen) - rode beenmerg
• haarvaten - bloedarmoede - ijzer 
• glucose - zuurstof - glycogeen
• 8.2: Haarvaten - slagaders - aders

Waaruit bestaat bloed?

• Bloedplasma
  
• Bloedcellen

Waaruit bestaat bloed?

• Bloedplasma
  
• Bloedcellen

Bloedplasma

Vocht in het bloed met als taak het vervoeren van voedingsstoffen, hormonen en afvalstoffen enz.

Rode bloedcellen

• Vervoeren zuurstof door je lichaam
• Zuurstof hecht vast aan hemoglobine
• Hemoglobine is een rode kleurstof in de rode bloedcellen
• Geen celkern

• Wordt gemaakt in het rode beenmerg

Witte bloedcellen

• Bestrijden ziekteverwekkers        
• Witte bloedcellen type 1:      Eten de ziekteverwekkers op (vreetcellen)
• Witte bloedcellen type 2:    Maken afweerstoffen (antistoffen)
• hebben celkern

witte bloedcel Type 1:

Vreetcellen

Witte bloedcel type 2:

Antistofcellen

Bloedplaatjes

• Zorgen dat wondjes dichtgaan. 
• In de fibrinedraden blijven rode bloedcellen hangen.
• Dit heet bloedstolling
• geen celkern

Bloedstolling

Stolling van het bloed vanaf 1:07

Daarvoor is het een samenvatting over bloed.

let op in boek hebben ze het over 3 soorten bloedcellen

Rode beenmerg

• Bloedcellen zijn na een paar maanden versleten
• Je lichaam maakt dus constant nieuwe bloedcellen aan
• Dit gebeurt in het rode beenmerg

Hoe vervoert je bloed stoffen?

Het bloed stroomt door bloedvaten. Daar zijn 3 soorten van:

1. Slagaders (transport naar orgaan)
2. Haarvaten (opnemen en afgeven van stoffen)
3. Aders (transport naar hart)

Hoe vervoert het bloed stoffen?

• Je bloed neemt stoffen op, vervoert die stoffen, en geeft ze ergens anders weer af.

• Opname en afgifte van stoffen gebeurd in heel dunne bloedvaatjes: de haarvaten.

Haarvaten in de longen >

Transport via bloedplasma

Bloedplasma vervoert bijna alle stoffen in je lichaam. De stoffen zijn opgelost in het bloedplasma

Voorbeelden: Glucosedeeltjes, vitaminen, mineralen, hormonen, antistoffen en afvalstoffen (zoals koolstofdioxide)

Transport via rode bloedcellen

• Rode bloedcellen vervoeren zuurstof.
• Dit gebeurt met behulp van hemoglobine
• Zuurstof bindt zich vast aan de hemoglobine en laat ergens anders weer los.

Verbranding

Formule verbranding

Voldoende glucose

Tijdens het sporten gaat het glucosegehalte in het bloed omlaag.

Aanvullen vanuit de 'reserves' namelijk: glycogeen.

Hormonen: Adrenaline & Glucagon zetten het glycogeen om in glucose.

Voldoende zuurstof

De ademhaling versnelt, zodat je voldoende zuurstof kan opnemen en alle koolstofdioxide kan afstaan.

Wat hebben deze symptomen te maken met bloed?

Veranderingen in het lichaam bij inspanning

• Tijdens het sporten werken allerlei organen sneller.
• Hiervoor is meer energie nodig.
• Om meer energie te krijgen is er meer verbranding nodig.

8.1 (Huis)werk

Verplicht: 

M8.1 opdracht: 1, 2, 5, 9b, 10, 16, 19e, 20

en Samenvatting blz. 102 opdr. 1 t/m 5

aanvullen met:

M 8.1 opdracht: 6, 7, 9a&c, 15, 17,18,19 a t/m d

Of een eigen samenvatting.

Bloeddruk

Slagaders - hoge druk en
hoge stroomsnelheid.

Haarvaten - Bloeddruk en stroomsnelheid nemen geleidelijk af.

Aders - bloeddruk laag, stroomsnelheid neemt toe.

Hartproblemen

• Slagaderverkalking kransslagader
  
• Dotteren
• Bypass
• Hartinfarct

Dotteren

Bypass

Omleiding kransslagader

0