VSO - Passion for fashion

• Speciaal Onderwijs
• Voortgezet speciaal onderwijs

Introductie

Passion for fashion! Deze les gaat over het duurzaam omgaan met kleding. Veel mensen weten namelijk niet dat het produceren van kleding slecht kan zijn voor het klimaat. Het goede nieuws is, als je bewust(er) omgaat met je eigen kleding kun je écht een verschil maken. Dat gaan we doen in deze les!

Instructies

Deze les is gemaakt in samenwerking met een van de jongere wethouders van het Madurodam fonds; Mila. Zij wil jongeren bewust maken van de kledingindustrie met haar persoonlijke challenge. Wil je hier meer over vertellen, voeg dan de extra slide (13) toe als slide 2!

Doel van de les
Deze les gaat over de kledingindustrie (het maken van kleding) en het effect hiervan op de aarde. Daarnaast ervaar je hoe je zelf keuzes kunt maken om de negatieve effecten van de kledingindustrie te verminderen. Be the change!

Werkvormen
Kennisdeling, brainstormen, individuele opdracht, (zelf)reflecteren.

Benodigdheden/voorbereiding

• Weegschaal-werkblad – 1 per leerling
  
• Een potlood of pen voor iedere leerling
  

Bijlagen

1. Weegschaal-werkblad – 1 per leerling
   

Leerdoelen
De leerling wordt zich bewust van…
…hoe kleding gemaakt wordt.
…de gevolgen van de kledingindustrie op de aarde.
….eigen koop- en consumptiegewoonten.
…dat ze zelf een verschil kunnen maken en een bewuste consument kunnen worden.
…het verrichten van eigen acties en handelingen om het gedrag in het dagelijks leven aan te passen.

Kennis/competenties/vaardigheden
Je krijgt inzicht in wat kleding is, waar het vandaan komt en hoe het gemaakt wordt. We gaan het hebben over de gevolgen van de kledingindustrie voor de planeet. Je krijgt inzicht in je eigen koop- en consumptiegewoonten en je leert hoe je een bewuste consument kunnen worden en duurzame keuzes kunt maken in het dagelijks leven!

Aansluiting actuele conceptkerndoelen Burgerschap

• Kerndoel 3 - Democratische waarden
• Bevragen van morele en ethische perspectieven op rechtvaardigheid en verantwoordelijkheid
• Reflecteren op de effecten van het eigen handelen op de omgeving en het welzijn van anderen, nu en in de toekomst.

• Kerndoel 4 - Maatschappelijke betrokkenheid
  
• Onderzoeken welke middelen kunnen worden ingezet om individueel en collectief bij te dragen aan maatschappelijke veranderingen
• Onderzoeken van de rol en betekenis van maatschappelijke initiatieven, bewegingen en organisaties
• Afwegingen maken van de eigen mogelijkheden om maatschappelijke betrokkenheid vorm te geven
  
• Benoemen en waarderen van de eigen bijdrage aan de samenleving in dagelijkse situaties

• Kerndoel 6 - Maatschappelijke vraagstukken
• Uitdrukken van persoonlijke idealen en opvattingen
• Reflecteren hoe de eigen identiteit en waarden het handelen kunnen beïnvloeden
• Analyseren welke belangen en perspectieven een rol spelen binnen actuele, maatschappelijke en planetaire vraagstukken
• Verkennen welke individuele en collectieve bijdragen aan oplossingen mogelijk zijn

Werkbladen

VSO_kleding weegschaal.pdf

Passion for fashion!

Deze les gaat over het duurzaam omgaan met kleding. Veel mensen weten namelijk niet dat het produceren van kleding slecht kan zijn voor het klimaat.

Het goede nieuws is, als je bewust(er) omgaat met je eigen kleding kun je écht een verschil maken. Dat gaan we doen in deze les!

Deze les is gemaakt in samenwerking met een van de jongere wethouders van het Madurodam fonds; Mila.
Zij wil jongeren bewust maken over de kledingindustrie met haar persoonlijke challenge. Wil je hier wat meer over vertellen, voeg dan de extra slide (13) toe, na deze slide.

Waarom dragen we kleding?

We dragen al duizenden jaren kleding! In eerste instantie waren het vooral de praktische redenen waarom de mens kleding ging dragen. Denk aan de bekende dierenvellen om je warm te houden en te beschermen.
Al snel kwamen er culturele redenen bij om bepaalde kleding te dragen. Denk hierbij aan rituele kleding of kleding om je status aan te geven.

Kleding & identiteit!

Kleding is een belangrijk onderdeel van cultuur en identiteit. Wat we dragen kan iets zeggen over onze persoonlijkheid, interesses, beroep, status, religie en cultuur.

Bespreek wat voor voorbeelden jullie hierbij kunnen bedenken.

Let op: Wat je draagt is natuurlijk slechts één aspect van je identiteit. Er zijn zoveel facetten die jou jou maken! Benoem dit eventueel in de klas maar maak er geen ID-les van.

Kleding maken

Tot 1850 was het heel gebruikelijk om zelf je kleding te maken en ging je alleen voor bijzondere dingen naar een kleermaker. Je kon voor die tijd niet zomaar naar een winkel voor een berenvel. Tegenwoordig gaat het proces van kleding maken heel anders.

Brainstorm klassikaal: Weten jullie hoe een kledingstuk wordt gemaakt?

Bedenk samen welke weg één specifiek kledingstuk heeft afgelegd om tot slot bij jou in de kast te liggen.
Kies een kledingstuk; een trui, broek, shirt of sportschoen.
Noteer het kledingstuk op het bord.

Ga steeds een stapje terug in het proces. Wat heb je allemaal nodig om dit kledingstuk te maken?

TIP: Het werkt goed om een kledingstuk van jezelf of van een leerling te kiezen als voorbeeld.

Voorbeeld:
Begin bijvoorbeeld met een kledingstuk van katoen en stel vragen:

• Is dit gemaakt van katoen?
  
• Is de draad geverfd of niet? 
  
• Katoen komt natuurlijk ergens vandaan: een katoenplant. Wat heeft deze plant nodig om te groeien?
  

Vul eventueel aan met onderstaande informatie:

1. Eerst moet er voldoende katoenplanten worden gezaaid en verzorgd. 
2. De planten hebben water nodig en zonlicht om te kunnen groeien.
3. De katoenplant moet worden geplukt op een boerderij.
4. Het katoen moet worden bewerkt en gesponnen om ermee te kunnen weven, breien of naaien.
5. Het katoen moet misschien geverfd worden.
6. Er moeten patronen geknipt worden en een ontwerp worden gemaakt.
7. Daarna moet er iemand zijn die een trui kan breien, naaien of misschien maakt een machine het kledingstuk.
8. Moet de trui ergens in een winkel komen te liggen en worden verkocht door een medewerker
9. Misschien wat reclame voor deze nieuwe trui?
10. En moeten er verschillende maten en kleuren worden geproduceerd van deze trui?

Had je er ooit zo over nagedacht?!

De aarde

Vroeger ging het maken van kleding dus met de hand, maar door de komst van naaimachines, de ontwikkeling van synthetische vezels (niet-natuurlijke stoffen zoals polyester), fabrieken, robots, vliegtuigen en internet kon er steeds meer geproduceerd worden. Daarnaast nam de vraag naar kleding extreem toe. 

Voor onze aarde is dat best pittig! Maar waarom eigenlijk?

• Het kost heel veel water en andere natuurlijk grondstoffen om te produceren. Die raken op een gegeven moment op. 
• Het zorgt voor veel Co2-uitstoot en vervuiling.
• Kleding wordt vervoerd en getransporteerd over de hele wereld door vliegtuigen en vrachtschepen.
• Er wordt enorm veel (nog bruikbare) kleding weggegooid! Omdat de trends veranderen en we niet meer gewend zijn om onze eigen kleding te maken of te repareren.

Kortom, we maken het onze aarde met onze passion for fashion enorm zwaar!

Aan de slag

Wist je dat je zelf een verschil kan maken voor de aarde? Maar, waar moet je beginnen..? Hoe weet je wat je kan verbeteren of veranderen?

Individuele opdracht (7 á 10 min)
We gaan eens even kritisch naar onszelf kijken. Hoe zit het met ons (koop)gedrag en onze passion for fashion? Aan de linkerkant zie je alle duurzame keuzes die je kunt maken met betrekking tot kleding. Aan de rechterkant zie je dingen die je misschien beter niet (te veel) kunt doen. Zet een kruisje bij wat jij (al) doet en kijk of jij in balans bent!

Deel de weegschaal-werkbladen uit.
(Eén per leerling) 

Let op:
Deze weegschaal is voor de leerlingen zelf! Je deelt hem dus niet met je klasgenoten. Je mag natuurlijk wel overleggen maar het is echt een individuele opdracht. Vul hem eerlijk in. Als je wil mag je de weegschaal helemaal voor jezelf houden!

En?

Tel de kruisjes aan allebei de kanten bij elkaar op en vul de score in bij het totaal. Aan welke kant heb jij meer kruisjes? 

Bespreek klassikaal jullie bevindingen. Wie wil er iets delen? Wist je dit van jezelf? Delen is niet verplicht.

TIP: Je kunt vooraf als docent het blad invullen en jezelf als voorbeeld gebruiken... als je durft ;)

Inspireer elkaar met jullie bevindingen:

• Wat is je opgevallen?
  
• Deel iets over de dingen die jij in je dagelijks leven zou kunnen veranderen.
  
• Welke acties (aan de linkerkant van het blad) vind je inspirerend?
  
• Ben je verbaasd?
  
• Wil je je (koop)gedrag misschien aanpassen?
  
• Ben je eigenlijk al in balans en vind je dat je al genoeg doet?
  
• Kan je zelf nog iets nieuws bedenken? Iets dat nog niet op het blad stond?
  

Samen kunnen we een verschil maken!

Elke kleine stap helpt! Stel we zouden met zijn allen niet zo snel meer iets weggooien, dan scheelt dat al een hele hoop voor onze aarde. Want waar moet al dat afval heen? 

Als we vaker kijken of we kleding kunnen repareren of vaker iets weggeven aan een ander als het niet meer past, dan maken we al een verschil!

Sta soms even stil bij waar en hoe iets gemaakt wordt. Dat helpt ook al een hele boel. Let's go!

Hoe was het?

Reflectie

Het is belangrijk om de les goed klassikaal af te sluiten.

Bespreek met de klas hoe ze deze les vonden.

Ga vooral in gesprek over de eigen keuzes en ervaringen van de leerlingen. Bespreek hoe ze nu denken over hoe we omgaan met kleding.

Maak eventueel gebruik van onderstaande reflectievragen:

• Wat weet je nu van de het maken van kleding wat je eerst nog niet wist?
  
• Hoe denk je over het maken van kleding?
  
• Ga je iets veranderen aan je eigen (koop)gedrag?
  
• Heb je iets gehoord van een klasgenoot wat je nog niet wist?
  
• Wat ga je nu anders doen?
  

Einde van de les

LINK

Evaluatie/ Feedback

We zijn bij Respect Foundation (REF) heel blij met alle reacties, tips en feedback op onze lessen. We zijn altijd op zoek naar verbeterpunten. Vul onderstaande vragenlijst in. Als docent of samen met je klas!

Klik op de link!

https://docs.google.com/forms/d/1PXGTBrRiL6aEK8_3mHnEkOaWqBf9UWZsF-7-0s_fvXM/edit

Alvast bedankt!
Team Educatie (REF)

Lege slide

Deze slide kun je gebruiken om eigen voorbeelden of onderwerpen toe te voegen.

Wethouder Mila

Voeg deze slide in na slide 1 als je de leerlingen meer wil vertellen over Mila.

Dit is Mila! Deze les is samen met Mila ontwikkeld. Mila was in 2021 wethouder van Madurodam. Zij had als persoonlijke uitdaging: “Jongeren informeren over de schadelijke effecten van de kledingindustrie, zoals het weggooien van kleding en de stoffen die vrijkomen tijdens de productie.”

Volgens Mila is er te weinig aandacht  voor dit probleem, en daarom weten maar weinig jongeren hoe belangrijk hun keuzes zijn qua kleding.

Mila wil jongeren informeren, inspireren en activeren om zelf een verschil te maken!
En daarnaast wil ze vooral laten zien hoe leuk en stijlvol duurzame alternatieven zijn!

VSO - Passion for fashion