Mictieklachten

• cursus 7
• MBO
• Studiejaar 2

Mictieklachten bij mannen

• Medicamenteuze behandeling, wanneer starten/stoppen.
• Leefstijladviezen
• LUTS (plasklachten bij mannen)
  

Waar staat LUTS voor?

Urineretentie

NHG standaard mictieklachten bij mannen

Aspecifieke mictieklachten: LUTS

Specifieke mictieklachten:

• Acute prostatitis
• UWI
• Urethrastrictuur (plasbuisvernauwing)
  
• Acute retentie
• Prostaatcarcinoom

Fysiologie

• Mictiefrequentie neemt toe met de leeftijd
• Blaascapaciteit neemt af met de leeftijd

Welle medicatie kan plasklachten geven?

Medicatie die plasklachten kunnen geven

• antipsychotica
• (tricyclische) antidepressiva en SSRI’s
• antiparkinsonmiddelen
• (klassieke) antihistaminica
• calciumantagonisten
• opiaten

Welke adviezen geef je bij plasklachten?

Leefstijladviezen

• Afvallen/bewegen: hoogste kwartiel van de gemeten lichamelijke activiteit (PASE-score) versus zittend bestaan: 29% minder kans LUTS:  te ontwikkelen
  
• Tijd nemen voor plassen
• Urethra leegstrijken: 
  
• Obstipatie voorkomen 
• Minder drinken in avond bij nycturie
• Bekkenbodemoefeningen: 
  

Ze includeerden 41 mannen in de eerste lijn van 51 tot 82 jaar met matige tot ernstige mictieklachten, blijkend uit een IPSS van ten minste 8. at random verdeeld: groep die gedurende 90 dagen volgens protocol bekkenbodemspieroefeningen moest doen/ groep die dagelijks 0,4 mg tamsulosine moest innemen. De gemiddelde IPSS van beide groepen bij inclusie was met 17 vergelijkbaar.

Na 3 maanden was de IPSS in beide groepen 6 punten verbeterd. Ongeacht de behandeling rapporteerde circa 75% van de mannen een verbetering met ten minste 3 punten. Gevraagd naar de globale indruk van het effect van de behandeling meldden de mannen die bekkenbodemspieroefeningen deden meer verbetering.

Indicatie medicatie

• Bij matig ernstige/ernstige klachten die niet reageren op adviezen: tamsulosine op proef 6 weken, bij geen effect stop, bij effect 3-6 maanden en dan proefstop.
• Bij urge incontinentie en geen effect adviezen anticholinergicum op proef, controle na 6 weken, bij geen effect stop, bij effect 3-6 maanden door en proefstop.
  

De functionele blaascapaciteit (grootste volume van een afzonderlijke mictie) daalt met het toenemen van de leeftijd van 420 ml (bij 50- tot 54-jarigen) tot 350 ml (bij 70-plussers). Een functionele blaascapaciteit minder dan 300 ml wordt als klein beschouwd en is duidelijk gerelateerd aan het hebben van matige tot ernstige mictieklachten, gemeten met de IPSS. Tweemaal nycturie of meer komt voor bij 30% van 50- tot 54-jarige mannen en bij 60% van 70- tot 78-jarige mannen; voor driemaal nycturie of meer bedragen de percentages respectievelijk 4% en 20% 72 (zie Natuurlijk beloop en prognose).