Economische Dimensie; 1.1.2 afspraken, rechten, plichten en verdiensten

1.1.2 afspraken, rechten, plichten en verdiensten
1 / 28
volgende
Slide 1: Tekstslide
BurgerschapMBOStudiejaar 1

In deze les zitten 28 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

time-iconLesduur is: 60 min

Onderdelen in deze les

1.1.2 afspraken, rechten, plichten en verdiensten

Slide 1 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


  • Wat is een cao? (10 minuten)
  • Wat doen vakbonden? (10 minuten)
  • Rechten en plichten (10 minuten)

Zelfstanding werken (20 minuten)
Afsluiting (5 minuten)


Slide 2 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat is een cao?
Als werknemer ga je een officiële afspraak aan met een baas; een arbeidsovereenkomst.

Omdat die afspraak officieel is moet hij ook aan een paar regels voldoen

Slide 3 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat is een cao?
Voor een heel groot deel van die regels heb je de Arbowet;

De arbeidsomstandigheden wet bevat regels voor werkgevers en werknemers om gezond en veilig je werk te kunnen doen

Slide 4 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat is een cao?
Elke sector/ bedrijfstak kent andere gevaren, wensen en plichten. 

  • Een winkelmedewerker hoeft niet in de nacht te werken
  • Een docent rekenen hoeft geen beschermende kleding te dragen

Slide 5 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Welke specifieke gevaren kent
jouw werk?

Slide 6 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Wat is een cao?
Elke sector/ bedrijfstak kent andere gevaren, wensen en plichten. 

Om het makkelijker te maken heeft bijna elke sector zijn eigen CAO; Collectieve arbeidsovereenkomst

Slide 7 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Een bedrijf met 22 mensen, die vallen onder een niet bindende CAO moet;
A
Zich aan de Arbowet houden.
B
een ondernemingsraad hebben.
C
zich aan de CAO houden.

Slide 8 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Wat is een cao?
CAO's bestaan om nog meer redenen

  1. Bescherming van werknemers
  2. Gelijkheid
  3. Rechtszekerheid
  4. Onderhandelingskracht
  5. Efficiëntie

Slide 9 - Tekstslide

Bescherming van werknemers:
Een CAO stelt minimale arbeidsvoorwaarden vast, zoals salaris, werktijden, vakantiedagen, en pensioenregelingen, die gelden voor alle werknemers binnen een bepaalde sector of bedrijf. Dit beschermt werknemers tegen te lage lonen en slechte arbeidsomstandigheden.
Gelijkheid:
Door uniforme arbeidsvoorwaarden te hanteren, zorgt een CAO voor gelijke behandeling van werknemers binnen dezelfde sector of organisatie. Dit helpt om discriminatie en ongelijkheid te voorkomen.
Rechtszekerheid:
Een CAO biedt duidelijkheid en zekerheid voor zowel werkgevers als werknemers over de geldende arbeidsvoorwaarden. Dit vermindert het aantal arbeidsconflicten en juridische geschillen.
Onderhandelingskracht:
Door collectief te onderhandelen via vakbonden hebben werknemers meer invloed en onderhandelingskracht dan individueel. Dit kan leiden tot betere arbeidsvoorwaarden dan wanneer werknemers afzonderlijk zouden onderhandelen.
Efficiëntie:
Voor werkgevers is het efficiënter om één keer te onderhandelen over arbeidsvoorwaarden die voor een grote groep werknemers gelden, in plaats van individuele onderhandelingen met elke werknemer

Op welke manier komt de vakbond op voor de belangen van werknemers?

Slide 10 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

De vakbond is de groep die zorgt voor de CAO's, maar ze doen nog meer;
  • Beschermen van rechten
  • Juridische ondersteuning
  • Advies en informatie
  • Opleiding en training
  • Collectieve belangenbehartiging

Slide 11 - Tekstslide

Onderhandelen over arbeidsvoorwaarden
Vakbonden onderhandelen met werkgevers over zaken zoals salaris, werktijden, vakantiedagen en veilige werkomstandigheden. Dit wordt vastgelegd in een collectieve arbeidsovereenkomst (CAO).
Beschermen van rechten:
Vakbonden zorgen ervoor dat de rechten van werknemers worden beschermd. Ze kijken of de afspraken in de CAO worden nageleefd en helpen werknemers als er problemen zijn met de werkgever.
Juridische ondersteuning:
Als een werknemer in een conflict komt met de werkgever, bijvoorbeeld bij ontslag, kunnen vakbonden juridische hulp bieden. Ze hebben vaak juristen die gespecialiseerd zijn in arbeidsrecht.
Advies en informatie:
Vakbonden geven advies over arbeidsrecht, pensioen, en andere werkgerelateerde zaken. Ze informeren werknemers over hun rechten en plichten.
Opleiding en training:
Sommige vakbonden bieden cursussen en trainingen aan om werknemers te helpen hun vaardigheden te verbeteren en hun loopbaan te ontwikkelen.
Collectieve belangenbehartiging:
Vakbonden vertegenwoordigen werknemers bij overheidsinstellingen en praten mee over beleid dat werk en inkomen betreft, zoals sociale zekerheid en arbeidsmarktbeleid.
Juridische ondersteuning:
Als een werknemer in een conflict komt met de werkgever, bijvoorbeeld bij ontslag, kunnen vakbonden juridische hulp bieden. Ze hebben vaak juristen die gespecialiseerd zijn in arbeidsrecht.
Advies en informatie:
Vakbonden geven advies over arbeidsrecht, pensioen, en andere werkgerelateerde zaken. Ze informeren werknemers over hun rechten en plichten.
Opleiding en training:
Sommige vakbonden bieden cursussen en trainingen aan om werknemers te helpen hun vaardigheden te verbeteren en hun loopbaan te ontwikkelen.
Collectieve belangenbehartiging:
Vakbonden vertegenwoordigen werknemers bij overheidsinstellingen en praten mee over beleid dat werk en inkomen betreft, zoals sociale zekerheid en arbeidsmarktbeleid.

CAO
Arbeids
overeenkomst
Arbowet

Slide 12 - Sleepvraag

Deze slide heeft geen instructies

Arbowet; 
geld voor iedereen
(CAO) Collectieve arbeidsovereenkomst; geld voor een sector
Arbeidsovereenkomst; geld alleen voor één werknemer

Slide 13 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

2 personen werken, bij het zelfde bedrijf de zelfde uren, ook zitten ze in de zelfde loonschaal, de een verdient echter meer als de ander? Hoe kan dat?

Slide 14 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Rechten en plichten
Rechten
Wat je mag verwachten

Plichten
Wat je (ervoor) moet doen 
(Financiële) compensatie
(Financiële) Ondersteuning
Voorzieningen
Participatie
Veiligheid

Deelname of inspanning
Naleving (van de wet)
Professioneel gedrag
Respectvolle interactie

Slide 15 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat is het recht van de werkgever?

Slide 16 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Wat zijn je rechten als werknemer?

Slide 17 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Rechten en plichten
Als werkgever
Salarisbetaling
Veiligheid
Contractvoorwaarden
Gelijke behandeling
Ontwikkelingsmogelijkheden 
Verlof
Goed werknemerschap
Productiviteitseisen
Regelhandhaving
Sancties
Arbeidsverdeling
Vertrouwelijkheid
Controle

Slide 18 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat zijn de rechten van een werknemer?

Slide 19 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Wat zijn de plichten van een werknemer?

Slide 20 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Rechten en plichten
Als werknemer
Loon
Pauzes en verlof
Gelijke behandeling
Contract
Vakantie
Inspraak
Goed werknemerschap
Arbeidsprestatie
Naleving regels
Veiligheid
Vertrouwelijkheid
Respect

Werkgerelateerde ontwikkeling

Slide 21 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Rechten en plichten
> 50 ondernemingsraad (OR)



< 50 personeelsvertegenwoordiging (PVT) óf personeelsvergadering (PV)

Slide 22 - Tekstslide

Als het bedrijf waar je werkt meer dan 60 mensen in dienst heeft, heb je recht op inspraak in de vorm van een ondernemingsraad (OR). In bedrijven met 10 tot 50 medewerkers kunnen de werknemers zelf een OR of personeelsvertegenwoordiging (PVT) opzetten. Als de meerderheid van de werknemers daar om vraagt, moet de werkgever hiermee akkoord gaan.
In een bedrijf met 17 werknemers willen 12 mensen meer mee beslissen over het bedrijf, wat moet de eigenaar doen?
A
Ze hoeft niets te doen
B
ze moet akkoord gaan met de oprichting van een PVT
C
Ze moeten een jaarlijkse personeels- vergadering houden
D
Zij moet een ondernemingsraad oprichten

Slide 23 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Doen (10 minuten)
Maken bladzijde 16 t/m 17
  • Zelfstandig of in tweetallen
  • Rustig genoeg zodat anderen ook kunnen werken



Vragen stellen mag altijd!

Slide 24 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Noem een rede waarom mensen werken die niet om geld gaat

Slide 25 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Welk contract geeft de meeste zekerheid?
A
Een contract voor bepaalde tijd
B
Een contract voor onbepaalde tijd

Slide 26 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Welke dingen moeten er écht in je arbeidsovereenkomst staan?

Slide 27 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Slide 28 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies