COPD

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Leermoment, COPD

Inhoud

Normale werking van de longen

Wat is COPD

Behandeling

Exacerbaties

Wat te doen met de patient?

Cijfers

Samenvatting

Instructies

Ga naar www.lessonup.com 

Voer de code in, bevestig met pijltje

je doet mee! JEEEEEEJ:)

Oefenvraag:
Iedereen wakker:)?

1. Ja
2. Nee

De normale longen

Ons ademhalingsstelsel bestaat uit de mond, neus, luchtpijp en longen. 

De luchtpijp is verbonden met de longen, door middel van vertakkingen die we bronchiën noemen. Daarna volgen de longblaasjes 

COPD is......

1. Een soort astma
2. Een probleem van het hart
3. Een obstructieve longziekte
4. Een ziekte die alleen bij rokers voorkomt

Nederlands Huisartsen Genootschap

COPD: 'een aandoening gekarakteriseerd door een niet volledig reversibele luchtwegobstructie die in het algemeen progressief is en wordt veroorzaakt door een abnormale ontstekingsreactie van de longen op inhalatie van schadelijke deeltjes of gassen'

Wat wordt hiermee bedoeld?

Wat is COPD?

• Niet-volledig omkeerbaar proces van doorgaans progressieve luchtwegobstructie  
  
• Gevolg van een in het algemeen door roken veroorzaakt chronisch ontstekingsproces 

• Zowel de grote als de kleine onderdelen van de longen, het slijmvlies en de bloedvaten van de longen.
  
• Al in een vroeg stadium van de ziekte veroorzaakt de  ontsteking schade aan de kleine luchtwegen.
• Dit leidt uiteindelijk tot: Obstructie van de bronchien, overmatig slijmvorming, chronische ontstekingsverschijnselen (chronische bronchitis) , verminderen van de gaswisseling en emfyseem

DUS, 3 pijlers

Obstructie van de kleine luchtwegen, emfyseem en chronische bronchitis.

Chronische bronchitis:

Bij chronische bronchitis zijn de bronchiën steeds ontstoken. 

Slijmvlies wordt dikker en produceert meer slijm.

Benauwdheid en hoesten

Longemfyseem:

Longblaasjes rekken uit en gaan kapot.

Hyperinflatie stand/ ton-thorax

Komen met elkaar in verbinding en vormen grote slappe blaasjes. 

Des te meer beschadiging des te minder O2 de longen kan opnemen. 

COPD

Waar heeft deze patient met COPD het meeste last van?

1. Chronische bronchitis
2. Emfyseem

Gold classificatie

Gold 1: licht COPD ademvolume 80-100% (een lichte beperking van de luchtstroom, maar patiënten zijn zich niet altijd bewust dat hun longfunctie abnormaal is.

Gold 2: matig COPD ademvolume 50-80% (klachten als hoesten, slijm opgeven en kortademigheid bij inspanning. Fase behandelvraag)

Gold 3: ernstige COPD ademvolume 30-50% (Toegenomen benauwdheid, vermoeidheid, beperking dagelijkse act. en herhaalde exacerbaties met effect op kwaliteit leven)

Gold 4: zeer ernstige COPD ademvolume 30% of minder (invloed op hart en vaten. O2 toedining vrijwel dagelijks noodzakelijk. Klachten zo ernstig dat tijdelijke verslechteringen levensbedreigend kunnen zijn.)

Op welke leeftijd beginnen vaak de eerste klachten van COPD?

1. 30 jaar
2. 40 jaar
3. 50 jaar
4. 60 jaar

Bijkomende klachten

• Bij ongeveer 10% van de patiënten met COPD ontstaan metabole en systemische veranderingen – een gestoorde eiwitbalans en afname van de spiermassa – die leiden tot een verminderde voedingstoestand
  

• Chronische vermoeidheid

• Angst en depressie

• Sociale isolatie

Wat is het meest effectief bij de behandeling van COPD

1. Inhalatiemedicatie (puffers)
2. Stoppen met roken
3. Prednison
4. Er is geen behandeling

Doel behandeling

Het doel van de behandeling van patiënten met COPD: 

• beperken van klachten
• verbeteren van het inspanningsvermogen 
• kwaliteit van leven verbeteren
• verlagen van toekomstige ziektelast (normaliseren van de achteruitgang van de longfunctie, voorkomen van exacerbaties en uitstellen of voorkomen van invaliditeit, arbeidsongeschiktheid en mortaliteit)
  

GENEZING IS NIET MOGELIJK

Behandeling

Niet medicamenteus 

• Stoppen met roken
• ziekte preventie (vaccinaties)
  
• Bewegen
  
• Voeding
  
• Ademhalingsoefeningen
  
• Werk 
  

Medicamenteus

Medicamenteuze interventies alleen hebben een beperkt effect op klachten, inspanningsvermogen, kwaliteit van leven en exacerbaties en dienen altijd gecombineerd te worden met niet-medicamenteuze maatregelen

• Kortwerkende en langwerkende luchtwegverwijders (o.a salbutamol) (werking: na 10-30 min)
  
• Slijmoplossers
• (inhalatie) Corticosteroiden
• zuurstoftherapie (in laatste fase)

Exacerbaties

Een exacerbatie van COPD is een verslechtering van de conditie van de patiënt binnen één of enkele dagen, die wordt gekenmerkt door een toename van dyspneu en hoesten – al of niet met slijm opgeven

 De ernst van een exacerbatie wordt geclassificeerd volgens de mate van behandeling die nodig is: niet-ernstig (verhogen dosering luchtwegverwijders), of ernstig (orale corticosteroïdkuur met of zonder antibioticumkuur of ziekenhuisopname).

Exacerbaties

Exacerbaties van COPD kunnen worden uitgelokt door 

• virale en bacteriële luchtweginfecties (50% tot 70%)
• omgevingsfactoren zoals blootstelling aan fijnstof (10%)
• Bij circa 30% van de exacerbaties oorzaak onbekend.
  

Saturatie

• Gezonde mensen saturatie 96- 100 %
• COPD/ hartfalen saturatie 92-100%
• Lager dan 95% overleg arts
• Lager dan 90% overwegen toedienen van zuurstof. Altijd in overleg met de arts.

Wat te doen met de patiënt?

Even een paar cijfers

• Voorkomen gemiddeld per praktijk (prevalentie):
  

2,4% bij mannen en op 1,7% bij vrouwen.

• In Nederland meer dan 350.000 mensen met de diagnose COPD

• COPD kwam in het verleden vaker voor bij mannen, maar komt steeds meer bij vrouwen 

Waarom komt COPD tegenwoordig steeds meer bij vrouwen voor?

1. Longen van vrouwen worden evolutionair steeds kleiner
2. Vrouwen hebben sneller schade aan de longen
3. Vrouwen werken in minder hygiënische omstandigheden
4. Vrouwen roken steeds meer

Bij hoeveel patiënten met copd is roken de oorzaak van de ziekte?

1. minder dan 50%
2. tussen de 70-80%
3. minder dan 30%
4. meer dan 80%

Bij hoeveel % van de rokers wordt uiteindelijk de diagnose COPD gesteld?

1. 10-15%
2. 20-25%
3. 30-40%
4. 50%

Nog enkele cijfers

• COPD kwam in het verleden vaker voor bij mannen, maar komt steeds meer bij vrouwen voor, doordat vrouwen meer zijn gaan roken
  

• Vrouwen hebben vaak ernstiger COPD (meer exacerbaties en ernstiger dyspneu), die ook vaker op relatief jongere leeftijd ontstaat.
  

• COPD komt vaker voor bij lager opgeleiden
  

• Bij 10-15% van de rokers wordt ooit de diagnose COPD gesteld
  

• economische impact van COPD is groot (zorgkosten, werkverzuim)

Samenvatting 

Zijn er nog vragen?