Bloed en bloedonderzoeken leereenheid 4

• Verpleegkunde
• MBO
• Studiejaar 2

Bloed en bloedsamenstelling

Info gebruikt van:

Malmberg methode Biologie en verzorging voor jou

Biologiepagina.nl

Bioplek.org

Biologieweb.nl

e.a. 

Wat weet jij (al) van bloed?

1.  Je weet en kunt uitleggen wat de bestanddelen van bloed zijn

2. Je  weet en kunt uitleggen wat de functies  van de bestanddelen zijn

3. Je  weet en kunt uitleggen wat bloedarmoede is

4. Je  weet en kunt uitleggen wat trombose is 

Bloedplasma

Bloedplasma

Rode bloedcellen

Witte bloedcellen

Witte bloedcellen

Bloedplaatjes

Rode bloedcellen

Erytrocyten

Leukocyten

Bloedplasma

Trombocyten

Wel in ons bloedplasma

Niet in ons bloedplasma

Voedingsstoffen

Water

Beetje zuurstof

Fibrinogeen

Antistoffen

Hormonen

Koolstofdioxide

Stikstof

Diverse soorten Laboratoria

• Klinisch- Chemisch laboratorium
• 
  
• Microbiologisch laboratorium
• 
  
• Pathologisch laboratorium 

Klinisch Chemisch Laboratorium

Medische Microbiologie

Pathologisch Laboratorium

Welke van de onderstaande cellen zijn verantwoordelijk voor het zuurstoftransport?

1. De trombocyten
2. De leukocyten
3. De erytrocyten

Wat is een indicatie voor een venapunctie?

1. Aandoeningen/ziekten aantonen/uitsluiten
2. bepaling van de bloedgroep
3. Bepaling van een medicatiespiegel
4. alle antwoorden zijn juist

Aandoeningen en ziekten aantonen/uitsluiten door te kijken naar een veranderd bloedbeeld (tekort of teveel aan bepaalde stoffen). 

Voorbeelden: 

• Onderzoek van bloedbepalingen: algemeen onderzoek (Hb-gehalte)
• Bloedkweek: een microbiologische kweek van het bloed om micro-organismen aan te tonen die zich via het bloed verspreiden

Indicaties

• stellen van een diagnose
• uitsluiten van  aandoeningen
• volgen van het verloop van een behandeling
• instellen, evalueren, bijstellen van een behandeling
• bloedgroepbepaling

Nierfuncties

Kalium

Natrium 

UREUM

KREATININE

Ureum

Ureum is een afvalproduct bij de eiwitstofwisseling in de lever.

De nieren verwerken het ureum. Deze zorgen voor de terugresorptie (opgenomen in lichaam) en uitscheiding via de nieren.

Een verhoogd of verlaagd ureum zegt wat over hoe goed de nieren functioneren.

Kreatinine

Kreatinine is een afbraakproduct van de spieren in ons lichaam. De stof wordt via de nieren uit ons lichaam verwijderd. De hoeveelheid kreatinine in het bloed is afhankelijk van de nierfunctie, maar ook van de hoeveelheid spieren. 

Bij mannen is het kreatinine dan ook hoger dan bij vrouwen. 

Hematologie

Hemoglobine

Hematocriet

Erytrocyten

Leukocyten

Trombocyten

Hemoglobine

Rode bloedcellen bevatten hemoglobine. 

Hemoglobine is opgebouwd uit diverse eiwit en ijzerstructuren

Hemoglobine zorgt voor de rode kleur in ons bloed.

Belangrijkste functie is transport zuurstof en kooldioxide

Een te laag HB kan duiden op een anemie (bloedarmoede)

Erytrocyt

• Zijn gespecialiseerd in het vervoeren van  zuurstof en kooldioxide.
• Bestaat voor het grootste deel uit hemoglobine (HB)

gecentrifugeerd bloed

Net afgenomen labbuis

Andere belangrijke labwaarden

Leverfuncties

Stolling

Ontstekingswaarden

Cholesterol 

Hormonen oa schildklierfuncties

Diabetes onderzoek

Serologie

Bloedkweken

Geneesmiddel spiegels

Allergie

Wat is de belangrijkste taak van de trombocyten?

1. Vervoeren van zuurstof
2. Ziekteverwekkers doden
3. Bloed laten stollen
4. Laten genezen van wondjes

Wat zorgt voor de rode kleur in erytrocyten en kan zuurstof vervoeren.

1. Glucose
2. Koolstofdioxide
3. Glycogeen
4. Hemoglobine

Wat zijn mogelijke oorzaken van een hoge ALAT-waarde?

1. Alcoholmisbruik, leverontsteking, leververvetting.
2. Stress, gebroken bot, overmatige blootstelling aan zon.
3. Te veel sporten, te weinig slaap, te veel cafeïne.
4. Griepinfectie, hoge bloeddruk, ijzertekort.

Wat kan een verhoogde ASAT-waarde aanduiden?

1. Mogelijke lever- of hartproblemen.
2. Lage bloeddruk.
3. Vitamine D-tekort.
4. Allergische reactie.

Wat is de betekenis van ALAT in een bloedonderzoek?

1. Het controleert de bloedsuikerspiegel.
2. Het bepaalt de zuurstofopname in het bloed.
3. Het meet de nierfunctie.
4. Het is een leverenzym dat schade aangeeft.

Wat kan een verhoogde PSA waarde in het bloed aanduiden?

1. Diabetes
2. Prostaatkanker
3. Hartziekte
4. Leveraandoening

Wat is een mogelijke oorzaak van een laag kaliumgehalte in het bloed?

1. Overmatige koffieconsumptie
2. Overmatig braken
3. Hoog vezelrijk dieet
4. Langdurige zithouding

Wat kan een te hoog natriumgehalte in het bloed veroorzaken?

1. Te veel slaap
2. Frequent sporten
3. Dehydratie
4. Vegetarisch dieet

Wat is een normaal bereik voor kalium in een bloedonderzoek?

1. 1.0-2.0 mmol/L
2. 6.0-7.0 mmol/L
3. 3.5-5.0 mmol/L
4. 8.0-10.0 mmol/L

Wat is de reden om een bloedonderzoek aan te vragen?

1. Om een aandoening vast te stellen
2. Om een aandoening uit te sluiten
3. Om een aandoening te voorkomen
4. Om het ziekteverloop te volgen

Wat is de belangrijkste taak van de leucocyten?

1. Zuurstof vervoeren
2. Ziekteverwekkers doden
3. Bloed laten stollen
4. Zuurstof en koolstofdioxide vervoeren

Hebben bloedplaatjes een celkern?

1. ja
2. nee

Bloedplaatjes

Rode bloedcellen

Witte bloedcellen

Bloedstolling

Afweer

Zuurstof vervoeren

Hemoglobine

Antistoffen maken

In welke bestanddelen van het bloed komen celkernen voor?

1. Alleen in rode bloedcellen
2. Alleen in witte bloedcellen
3. In rode bloedcellen en bloedplaatjes
4. In rode en witte bloedcellen

Een mogelijke oorzaak van bloedarmoede is ijzertekort.

In welk gedeelte van het bloed is dit terug te vinden.

1. De rode bloedcellen
2. De witte bloedcellen
3. De bloedplaatjes
4. Het bloedplasma

nr 4

nr 7

nr 8

witte bloedcellen

rode bloedcellen

bloedplasma

vaste bestanddelen

water

Waaruit bestaat bloedplasma voornamelijk?

1. Eiwitten
2. Water
3. Opgeloste stoffen
4. Zuurstof

Wat is de belangrijkste taak
van de rode bloedcellen?

1. Vervoeren van zuurstof
2. Ziekteverwekkers doden
3. Bloed laten stollen
4. Afweer

Iemand met bloedarmoede
heeft te weinig...

1. Zuurstof
2. Voedingsstof
3. Hemoglobine
4. Bloed

Hoeveel rode bloedcellen bevat een klein druppeltje bloed?

1. een paar miljoen
2. een paar duizend
3. een paar honderd
4. enkele tientallen

Wat is trombose?

1. een tekort aan bloedplaatjes
2. een tekort aan witte bloedcellen
3. een stolsel buiten het bloedvat
4. een stolsel binnen het bloedvat

Alcohol wordt vervoerd door het bloed.
Door welk bestanddeel van bloed
wordt alcohol vervoerd?

1. rode bloedcellen
2. witte bloedcellen
3. bloedplaatjes
4. bloedplasma

Uit welke 4 onderdelen bestaat bloed?

1. bloedplasma, rode-, witte bloedcellen en zuurstof
2. bloedplasma, rode-, witte bloedcellen en koolstofdioxide
3. bloedplasma, rode-, witte bloedcellen en bloedplaatjes
4. bloedplasma, rode-, blauwe bloedcellen en bloedplaatjes

Waar bestaat bloedplasma uit?

1. water en zout
2. water en opgeloste stoffen
3. water, eiwitten en opgeloste stoffen
4. water, zout en eiwitten

Bloedonderzoek: Naar welke ontstekingswaarden wordt gekeken?

1. kalium en ijzer
2. Kreatinine en ijzer
3. ALAT en ASAT
4. BSE (bezinkingssnelheid) en CRP (C-reactieve eiwit)

Om de behandeling van diabetes en complicaties in de gaten te houden kan bij de controles onder andere bloedonderzoek worden ingezet. Wat hoort NIET bij het standaard bloedonderzoek bij de controles?

1. bloed gluscosewaarden
2. HbA1C
3. nierfunctie
4. stollingsfactoren

Wat kun je nu vertellen / uitleggen?

Het is niet voldoende dat je alleen de meerkeuze- of waar/nietwaar vragen kunt beantwoorden.

Je moet zelf wat kunnen vertellen / uitleggen 

over de volgende onderwerpen/ begrippen.

Gebruik vooral ook de leerdoelen!

Wat weet je over rode bloedcellen?

Wat weet je over witte bloedcellen?

Wat is trombose

Waaraan is een tekort bij bloedarmoede?

Waaruit bestaat bloedplasma?
Welke functie heeft bloedplasma

Wat weet je over hemoglobine?

Wat weet je over bloedplaatjes?

Welke vaste bestanddelen van het bloed ken je?