Man zonder rijbewijs - Oek de Jong

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4-6

Introductie

In Man zonder rijbewijs beschrijft Oek de Jong, die nooit heeft willen autorijden, dat hij alsnog rijles wil nemen. Het gebeurt allemaal in Amsterdam, de stad waar hij al bijna vijftig jaar woont en die hij in de lesauto opnieuw, en nu in al zijn uitgestrektheid, ontdekt. Maar waarom is hij hier zo laat mee begonnen? Die vraag leidt terug naar hoe hij is geworden wie hij is. Beelden komen op: een bijna fatale rit in de auto van zijn moeder, hoe hij door een eenzelvige vader en moeder werd gevormd, het machismo van zijn Friese grootvader, ongelukken en ‘narrow escapes’, reizen in Egypte en Marokko zonder auto, het effect van schrijver-zijn op een leven.

Libris Literatuur Prijs 2023 Boektrailer #DeZin

Man zonder rijbewijs

Oek de Jong

SHORTLIST

Leesbevordering met Beeld en Geluid

Deze omlijsting van de Libris Literatuurprijs is een samenwerking tussen:

Het doel is om lezers, en met name leerlingen van het VO, handreikingen te geven in het kiezen van een boek, het interpreteren van een boek en vooral een mooie ingang te geven om te praten over een boek. Laat je via deze lessen inspireren door beeld (fragmenten) en geluid (via #DeZin) bij het boek. 

Dit is gemaakt door studenten en docenten van de hogeschool Windesheim.

Boektrailer #DeZin

Met de boektrailers #DeZin maken we lezers nog scherper bewust van wat taal met je kan doen. Je kunt een boek lezen als een glijbaan waarin je met steeds meer snelheid naar het eindpunt roetsjt. Maar nog mooier is om af en toe stil te staan bij wát je nu eigenlijk leest, hoe de woorden tot je komen, hoe de zinnen gevormd zijn. Wat bracht de schrijver ertoe deze woorden zo achter elkaar te zetten dat jij, als lezer, geraakt wordt door schoonheid, verbazing of misschien wel ergernis.

#DeZin daagt jou uit om op zoek te gaan naar jóuw zin in je boek. Maak daar weer een mooi verhaal van. Zo creëer jij ook een boektrailer #DeZin.

Meer weten? 

Bekijk het hier.

Melike Dursun is studente Nederlands aan Christelijke Hogeschool Windesheim en las het boek Man zonder rijbewijs van Oek de Jong. Zij vertelt over een zin uit deze roman die haar intrigeert. 

  

#DeZin: Man zonder rijbewijs

Het verhaal

In Man zonder rijbewijs beschrijft Oek de Jong, die nooit heeft willen autorijden, dat hij alsnog rijles wil nemen. Het gebeurt allemaal in Amsterdam, de stad waar hij al bijna vijftig jaar woont en die hij in de lesauto opnieuw, en nu in al zijn uitgestrektheid, ontdekt. 

Waarom is hij hier zo laat mee begonnen? Die vraag leidt terug naar hoe hij is geworden wie hij is. Beelden komen op: een bijna fatale rit in de auto van zijn moeder, hoe hij door een eenzelvige vader en moeder werd gevormd, het machismo van zijn Friese grootvader, ongelukken en ‘narrow escapes’, reizen in Egypte en Marokko zonder auto, het effect van schrijver-zijn op een leven.

De schrijver: Oek de Jong

Oek de jong (1952) is schrijver van romans, verhalen en essays. Zijn bekendste boeken zijn Opwaaiende zomerjurken, Cirkel in het gras, Hokwerda's kind, Pier en oceaan en Zwarte schuur. Zijn werk werd in tien landen vertaald en bekroond met verschillende literaire prijzen waaronder de F. Bordewijkprijs (2x), Busken Huetprijs, Zeeuwse Boekenprijs, de Gouden Uil en de Boekenbon Literatuurprijs. Daarnaast werd hij zesmaal genomineerd voor de Libris Literatuurprijs en vijfmaal voor de Gouden uil.  

Over het boek Man zonder Rijbewijs is ook een leuke podcast gemaakt. Beluister deze hier.

Foto: Marloes Bosch Fotografie

In het boek wordt er door Oek de Jong verteld dat hij, door drie Marokkaanse mannen als bovenburen,  naar Marokko is gereisd. Een paar weken reisde hij zonder auto van Tanger naar Fès en Meknès, door de Atlas naar Marakkesh en vandaar naar de woestijn. In dit fragment leer je door Nicolette Kluijver de Marokkaanse stad Fèz beter kennen.

Hoe ziet Fèz, de bekenste bestemming in Marokko, eruit?

Bron: 3 op Reis - BNN, 02 februari 2014

Bekijk hier het fragment

Afbeelding: Bjørn Christian Tørrissen

Het CBR 

In het boek word je meegenomen door Amsterdamse buurten en over de snelweg. Daarnaast lees je dat Oek de Jong vaker de opdracht heeft gekregen om naar het CBR-gebouw te rijden. Weet jij al wat het CBR voor functie heeft? In dit fragment uit het NOS-journaal zie je hoe het CBR er nu voor staat. 

Bekijk hier het fragment

Bron: NOS op 3 - NOS, 02 december 2020

Om over na te denken

In Man zonder rijbewijs lezen we over de jeugd van Oek de Jong, zijn inmiddels overleden ouders en over hoe hij is geworden wie hij is. 

Door welke verhalen uit jouw jeugd ben jij geworden wie jij bent? 

Bron: Collectie SPAARNESTAD PHOTO/H. Hilterman

Meer fragmenten?

Kijk op beeldengeluidopschool.nl

https://www.beeldengeluidopschool.nl/#/home