Les 5 verdieping ouderen, depressie

• doelgroepen
• MBO
• Studiejaar 2

Doelgroepen

Ouderen met een depressie 

Hoe voel je je vandaag?

😒🙁😐🙂😃

Wat gaan we doen

- Theorie + opdrachten

- Casus

- Afsluiten

Wat weet ik aan het einde van de les?

Tijdens de les leer je meer over hoe je als mz'er omgaat met ouderen die een depressie hebben.

Depressie algemeen

Een depressie wordt gekenmerkt door een neerslachtige stemming en het verlies aan interesse in bijna alle dagelijkse activiteiten.

Van twee kernsymptomen moet minstens één aanwezig zijn:

1. Neerslachtige stemming (somberheid) het grootste deel van de dag, bijna elke dag.

2. Ernstig verlies van interesse in bijna alle activiteiten gedurende het grootste deel van de dag, bijna elke dag

Minstens drie van onderstaande symptomen zijn aanwezig:

Eetproblemen

Slaapproblemen

Geagiteerd en rusteloos zijn of juist geremd

Vermoeidheid en verlies van energie

 Gevoelens van waardeloosheid over overmatige schuld.

 Concentratieproblemen, vertraagd denken en besluitloosheid.

 Terugkerende gedachten aan dood of zelfdoding.

Symptomen van ouderdomsdepressie herkennen

Als je ouder bent en aan een depressie lijdt, heb je vaak niet zozeer last van extreme somberheid. Je stemming is eerder mat en gelaten. Een depressie bij ouderen wordt vaak niet herkend. 

Hoe komt het denk je dat een depressie bij ouderen vaak niet wordt herkend?

Oorzaken van depressie bij ouderen

Een depressie heeft niet één duidelijke oorzaak, maar ontstaat door een combinatie van biologische, sociale en psychische factoren. Bij ouderen kan een depressie onder meer een lichamelijke oorzaak hebben, worden veroorzaakt door medicijngebruik of samenhangen met vormen van dementie. 

Alle drie de factoren worden hierna verder toegelicht.

Biologische factoren

Een belangrijke biologische factor is erfelijkheid: in sommige families komen depressies vaker voor dan in andere. Ook het gebruik van bepaalde stoffen, zoals hormonen, medicijnen en alcohol, kan het ontstaan van een depressie uitlokken. 

Een biologische factor die een rol speelt wanneer je ouder bent, is invaliditeit of ziekte. 

De depressie is dan direct het gevolg van de ziekte, maar ook het verlies van mogelijkheden en verandering van levensperspectief spelen mee.

 

Sociale factoren

Sociale factoren, met name verdrietige of schokkende gebeurtenissen, kunnen een depressie oproepen. Een voorbeeld is het overlijden van een partner, familielid of vriendin. 

Ook ingrijpende veranderingen zoals pensionering of verhuizing naar een verzorgingshuis, kunnen je kwetsbaarder maken voor een depressie. Dat geldt nog meer wanneer je jouw oude sociale contacten moet missen of wanneer je niet kan wennen aan jouw nieuwe omgeving.

Psychische factoren

Persoonlijke eigenschappen zijn van invloed op het wel of niet krijgen van een depressie. Bijvoorbeeld het vermogen om problemen op te lossen, verdriet te verwerken en steun te vragen.

Ga opzoek hoe je omgaat met depressieve ouderen, wat doe jij als mz'er?

Casus

Mevrouw Van Dam (81) woont nog steeds zelfstandig. Ze heeft last van reumatische gewrichtspijnen en onverwachte evenwichtsstoornissen. Daardoor komt ze niet meer zoveel buiten als vroeger, maar ze redt zich nog goed.

De laatste jaren is het stiller geworden om haar heen. Na haar man zijn ook haar broer en enkele vriendinnen overleden. Daar heeft ze nog steeds veel verdriet van. Zin in bezoek heeft ze nauwelijks meer. Ze hield altijd het nieuws bij en puzzelde veel, maar tegenwoordig interesseert haar dat weinig.

De laatste maanden komt mevrouw Van Dam steeds vaker op het spreekuur van haar huisarts. Haar klachten zijn dezelfde als de jaren daarvoor, maar toen vroeg ze er nauwelijks aandacht voor. De huisarts vindt dat mevrouw een matte, lusteloze indruk maakt. Op zijn vraag hoe ze zich voelt, antwoordt ze dat ze wat eenzaam is. Gewoon, niets bijzonders. Na enig aandringen vertelt ze ook dat ze de laatste tijd veel vergeet. Ze heeft nauwelijks zin in eten en ligt ’s nachts uren wakker. De huisarts concludeert dat ze een depressie heeft. Mevrouw Van Dam is verbaasd maar ook opgelucht. Is er dan misschien toch iets aan te doen? 

Klaar met lezen: denk dan even na over wat er gedaan zou kunnen worden?

In de tekst staat: Mevrouw van Dam is verbaasd maar ook opgelucht. Is er dan misschien toch iets aan te doen?
Wat zou er gedaan kunnen worden aan de depressie?

Ik weet wel iets

Ik kan niets bedenken (denk dan even aan je antwoord dat je hebt gegeven over de omgang)

Ik wil niet antwoorden

Ik denk dat ik wel iets weet

Wat heb je geleerd tijdens deze les?

Wat zou je nog willen weten over ouderen?