Module 4 - Persoonlijkheid

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 1

Zelfbeeld en zelfreflectie

Boek: communicatie en ondersteunen

Module 1: je persoonlijkheid

Lesdoelen 

Je kunt uitleggen wat gedrag is.
Je kunt het verschil benoemen tussen introverte en extraverte personen.
Je kunt uitleggen wat persoonlijkheid is.
Je kunt verschillende 'bouwstenen' van iemands identiteit opnoemen.
Je kunt uitleggen wat een identiteitscrisis is.
Je kunt uitleggen wat het begrip 'zelfbeeld' inhoudt en op welke manier dit zich ontwikkelt.
Je kunt uitleggen wat de functies zijn van zelfkennis.

Opdracht

Maak een mindmap over de belangrijkste begrippen van je persoonlijkheid

Deze begrippen maken jou uniek

Teken in het midden van het blad jezelf of een symbool wat voor jou staat.

Maak van daaruit verbindingen met de volgende begrippen:

Gedrag                                                 Cultuur

Introvert                                             Extravert

Persoonlijkheid                                Karakter

Temperament                                   Aanleg

Identiteit                                   Bouwstenen identiteit

Zelfbepaling                                       Zelfbeeld                Zelfreflectie                                       Zelfkennis              Waarden                                              Normen

Gedrag

Gedrag-> ALLE activiteit van een persoon die anderen kunnen waarnemen

Cultuur

Geheel van waarden en normen, opvattingen en gewoonten binnen een bepaalde groep of samenleving.

Mensen in hokjes plaatsen

Eeuwen geleden zocht men al verklaringen voor de verschillen van mensen om zich heen. 

Verband tussen iemands lichamelijke voorkomen en de persoon die hij was. 

- Gezellige 'dikkerd'

- Magere 'heks'

Hier moet je ontzettende voorzichtig mee zijn. 

Toch kun je je op een goede manier bezig houden met de verschillen en overeenkomsten tussen mensen.

Normen en waarden

Normen en waarden bepalen een deel van jouw identiteit. 

Normen zijn gedragsregels.

Bijvoorbeeld: op tijd komen op een afspraak.

Waarden zijn gemeenschappelijke opvattingen van een groep mensen. 

Bijvoorbeeld: eerlijkheid, zelfstandigheid en respect.

Introvert of extravert

Jung: Zwitserse psychiater maakt het verschil tussen: Het gesloten type --> introvert: In zichzelf gekeerd en zal niet snel iets over zichzelf vertellen. 

Het open type --> extraverte: Is meer op de buitenwereld gericht dan op zichzelf. Zoekt graag contact met anderen.

Persoonlijkheid

Met persoonlijkheid bedoelen we het totaal aan eigenschappen dat iemand kenmerkt waardoor deze verschilt van andere mensen. 

Voorbeelden persoonlijkheidseigenschappen: 

- Ik houd me op de achtergrond / ik treed op de voorgrond;

- Ik ben netjes / ik ben slordig;

- Ik ben een denker / ik ben een doener. 

Persoonlijkheid & karakter

Het karakter van iemand is het deel van de persoonlijkheid dat  min of meer vaststaat. Het gaat dan om stabiele eigenschappen die van kinds af aan bij je horen en niet zomaar veranderen. Op karakter kunnen bv ouders/vrienden invloed hebben. 

Persoonlijkheid & temperament

Temperament is de aangeboren manier waarop iemand reageert in bepaalde omstandigheden. 

- Rustig of wild;

- Actief of passief

Persoonlijkheid & karakter

Persoonlijkheid & temperament

Het karakter van iemand is het deel van de persoonlijkheid dat  min of meer vaststaat. Het gaat dan om stabiele eigenschappen die van kinds af aan bij je horen en niet zomaar veranderen. Op karakter kunnen bv ouders/vrienden invloed hebben. 

Temperament is de aangeboren manier waarop iemand reageert in bepaalde omstandigheden. 

- Rustig of wild;

- Actief of passief

Identiteit

Het woord identiteit kom je vaak tegen in het dagelijkse taalgebruik. Je paspoort is bijvoorbeeld een identiteitsbewijs. 

Bij identiteit gaat het om een combinatie van uiterlijke gegevens die slecht op één persoon van toepassing zijn. 

Het gaat ook over wie jij bent én het gaat om de groepen waar je bij hoort (gezin, familie, sport, dorp, stad, rijk, arm enz.).

Bouwstenen van de identiteit

Wat zou jij vertellen over jezelf als je jezelf voorstelt bij LINGO op tv?

Iets van jezelf:

 

• Lichamelijke, uiterlijke verschijning: Hoe zie je eruit en welke waarde hecht je daaraan? 
• Beroep of werk - plaatselijke afkomst - Milieu, sociale klasse - bezit, eigendom
• Persoonlijke interesses - Geslacht - Lidmaatschap groepen - Godsdienst;
• Kennis ervaring, opleiding: Kennis is macht voor bepaalde mensen;
• Persoonlijke levensgeschiedenis: Wat heb je in het verleden meegemaakt;
• Waarden, normen en tradities. 

Zelfbeeld

Zelfbeeld is het beeld dat je van jezelf hebt in relatie tot de vraag: 

WIE BEN IK? 

• Het gaat over jezelf; Wie ben ik, wat ben ik, hoe zou ik willen zijn? 
• Over jouw opvattingen; 
• Overtuigingen; 
• Gevoelens; 
• Ideeën over jezelf; 

**** Praktijkopdracht : De verschillende gezichten van Sandra

Zelfbeeld is de basis van je gedrag

Zelfbeeld is het beeld dat je van jezelf hebt in relatie tot de vraag: 

WIE BEN IK? 

• Het gaat over jezelf; Wie ben ik, wat ben ik, hoe zou ik willen zijn? 
• Over jouw opvattingen; 
• Overtuigingen; 
• Gevoelens; 
• Ideeën over jezelf; 

**** Praktijkopdracht : De verschillende gezichten van Sandra

Zelfkennis is nodig om je gedrag bij te sturen

Zelfkennis is een duidelijk beeld hebben over wie je bent en heeft verschillende functies in het contact met anderen: 

Zelfkennis is nodig om je gedrag en beroepshouding bij te sturen; 

Zelfkennis is nodig om contacten met anderen te regelen;

Zelfkennis is nodig om anderen te helpen.

Zelfkennis

Zelfkennis is een duidelijk beeld hebben over wie je bent en heeft verschillende functies in het contact met anderen: 

Zelfkennis is nodig om contacten met anderen te regelen;

Zelfkennis is nodig om anderen te helpen.

Zelfkennis is nodig om jezelf te presenteren aan anderen. 

Zelfkennis

Zelfkennis is een duidelijk beeld hebben over wie je bent en heeft verschillende functies in het contact met anderen: 

Zelfkennis is nodig om contacten met anderen te regelen;

Zelfkennis is nodig om anderen te helpen.

Zelfkennis is nodig om jezelf te presenteren aan anderen. 

Johari venster

Verborgen -> dit zijn eigenschappen die je verborgen houdt voor anderen

Onbekend -> dit zijn eigenschappen die je misschien wel hebt, maar die jij of anderen nog nooit bij je hebben gezien.

Open -> dit is het gedeelte dat bekend is bij anderen en ook bij jezelf.

Blinde vlek -> dit zijn eigenschappen die jij niet bij jezelf ziet, maar die anderen wel zien. 

QUIZ - Wat heb je onthouden?

Zelfbeeld is het beeld dat je van jezelf hebt in relatie tot de vraag: 

WIE BEN IK? 

• Het gaat over jezelf; Wie ben ik, wat ben ik, hoe zou ik willen zijn? 
• Over jouw opvattingen; 
• Overtuigingen; 
• Gevoelens; 
• Ideeën over jezelf; 

**** Praktijkopdracht : De verschillende gezichten van Sandra

Huilen, slapen, eten en lopen zijn allemaal voorbeelden van gedrag.

1. Juist
2. Onjuist

De persoonlijkheid van de mens ontwikkelt zich, maar het karakter ligt vast. 

1. Juist
2. Onjuist

De aangeboren manier waarop iemand reageert op bepaalde omstandigheden wordt temperament genoemd. 

1. Juist
2. Onjuist

Hoe ouder iemand wordt, hoe duidelijker is wat voor temperament hij heeft. 

1. Juist
2. Onjuist

Je persoonlijkheid wordt mede gevormd door het beroep dat je uitoefent. 

1. Juist
2. Onjuist

Bij zelfbepaling gaat het om de mogelijkheid om zelf richting te geven aan je eigen ontwikkeling. 

1. Juist
2. Onjuist

Bij persoonlijkheid gaat het om een stuk of tien eigenschappen. 

1. Juist
2. Onjuist

Een van de punten die de Big-five persoonlijkheidstest meet is: extraversie tegenover introversie. 

1. Juist
2. Onjuist

Stukje Geschiedenis

Phineas Gage,

Hoe kwam we erachter dat hersenen invloed hebben op gedrag?

Opdracht zelfreflectie

Earth..........Ons meest kostbare bezit? 

Beschrijven de volgende punten:

• Wat heb je waargenomen?

• Wat doet dit filmpje met jou als persoon?

• Welke gevoelens roept dit bij je op?

• Als je nadenkt over jouw aandeel, wat valt je dan op?