2024_02_09 1.3 (ec)

• Economie
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 3

Introductie

Je leert in deze les dat je je kunt verzekeren tegen de financiële gevolgen van een schade. Je leert wat een premie is, en wat het eigen risico daar voor invloed op heeft.

Programma

Uitleg paragraaf 1.3 + filmpje

Zelfstandig werken

Bespreken

1. 3 Budgetteren moet je leren 

Lesdoelen:

Wat voor inkomsten en uitgaven kun je hebben?

Waarom is het verstandig om een begroting te maken?

Hoe maak je een begroting?

Wat is een begroting?

Opdracht bij filmpje

Neem de begroting over op papier of in Word.

Wat staat links en wat staat rechts.

Inkomsten

Uitgaven

Incidentele uitgaven

Overdrachtsinkomen

Vaste lasten

Inkomen uit bezit

Inkomen uit arbeid

Dagelijkse uitgaven

NIBUD

Nibud = Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting

Taken

1. Onderzoek naar inkomsten en uitgaven van mensen     
2. Advies geven over omgaan met geld 
3. Advies over het maken van een overzicht van inkomsten en uitgaven. 

Nibud: soorten uitgaven

1. Dagelijkse uitgaven
   
2. Vaste lasten
   
3. Incidentele uitgaven
   

Dagelijkse uitgaven:

de gewone uitgaven die je betaald van het huishoudgeld (bijv. eten, drinken, persoonlijke verzorging)

Vaste lasten:

de uitgaven die iedere maand of kwartaal terugkomen (bijv. rekening voor gas en elektriciteit, woonlasten, verzekeringen, contributies en abonnementen)

Incidentele uitgaven:

uitgaven die je niet zo vaak doet of die niet regelmatig zijn (kleding, meubels, vakantie, reparaties)

scholieren.nibud.nl

Begroting & budgetteren

Begroting

Een overzicht van je verwachte inkomsten en uitgaven voor de komende periode.

Budgetteren

Zorgen dat je uitgaven niet hoger worden dan je inkomsten

→ dus geen geld tekort komen

Reserveren

Betekenis

• Geld opzijzetten (sparen) om hier later grote of onverwachte uitgaven mee te betalen.   
• Je reserveert vooral voor incidentele* uitgaven (vakantie, aanschaf duur apparaat).   
• *incidenteel: af en toe

Formule

bedrag dat je nodig hebt : aantal maanden = reservering per maand

Voorbeeld

Sophie wil over twee jaar een scooter van € 1.800 kopen.  

Hoeveel moet ze per maand reserveren? 

€ 1.800 : 24 = € 75 per maand reververen.

Aan het werk!

Paragraaf 1.3

Maak opgave 23 t/m 28

Vanaf pagina 18

Omrekenen

Omrekenen: week naar maand

• 1 jaar heeft 52 weken
• 1 jaar heeft 12 maanden.

• 1 maand heeft 28, 29, 30 of 31 dagen
• 1 maand heeft dus ZELDEN 4 weken...

Aan het werk!

Paragraaf 1.3

Maak opgave 29 t/m 33 vanaf pagina 20

€25 euro zakgeld krijg je per maand.
Hoeveel krijg je per week?

Inkomensvormen

• Inkomen uit arbeid + bezit  → wel tegenprestatie
  
• Inkomensoverdracht → geen tegenprestatie

Inkomen uit arbeid

- Loon/salaris

- Vakantiegeld

- Loon in natura

(spullen/diensten i.p.v. geld)

- Winst van ondernemer

Inkomen uit bezit

Rente, huur, pacht

Overdrachtsinkomen

Uitkering, zakgeld, kleedgeld of kinderbijslag

Wat heb je geleerd?

Wat voor inkomsten en uitgaven kun je hebben? 

Waarom is het verstandig om een begroting te maken? 

Hoe maak je een begroting?

Quiz -> 12 vragen

Welke soorten uitgaven zijn er?

1. Vaste lasten
2. Huishoudelijke uitgaven
3. Incidentele uitgaven
4. Alle antwoorden zijn goed

Hoeveel weken heeft 1 jaar?

1. 50
2. 51
3. 52
4. 53

Hoeveel maanden heeft één jaar?

1. 10
2. 11
3. 12
4. Ligt aan het jaar.

Hoe noemen we het bij de begroting als je te weinig geld hebt? Dus meer uitgaven dan inkomsten.

1. Tekort
2. Winst
3. Verlies
4. Overschot

Bij wie kun je terecht voor informatie en tips over budgetteren?

1. Consumentenbond
2. ANWB
3. De bank
4. Het Nibud

Geld opzijleggen voor bepaalde uitgaven.

1. budgetteren
2. restwaarde
3. reserveren

Budgetteren is nodig:
(kies 2 goede antwoorden)

1. – als de inkomsten gelijk blijven;
2. – als de uitgaven veranderen;
3. – als je niet wilt sparen;
4. Budgetteren is altijd nodig. – als de uitgaven blijvend hoger zijn dan de budgetten.

Inkomen in natura valt onder ...

1. Inkomen uit arbeid
2. Inkomen uit overdracht
3. Inkomen uit bezit
4. Overheidsinkomen

loon is een voorbeeld van...

1. overdrachtsinkomen
2. inkomen uit bezit
3. inkomen in natura
4. inkomen uit arbeid

Huur is een voorbeeld van ....

1. Inkomen uit arbeid
2. Inkomen uit bezit
3. Overdrachtsinkomen

Bij welke inkomensvorm is er geen sprake van een tegenprestatie?

1. inkomen uit bezit
2. inkomen uit arbeid
3. inkomen uit zorg
4. overdrachtsinkomen

Als je rente ontvangt op je spaarrekening dan is dit:

1. Inkomen in natura
2. Overdrachtsinkomen
3. Inkomen uit bezit
4. Inkomen uit arbeid

https:

Wat is het doel van een begroting?

1. Een begroting zorgt ervoor dat je genoeg geld uitgeeft.
2. Een begroting dient als bewijs voor de belastingdienst
3. Een begroting geeft je inzicht in je toekomstige inkomsten en uitgaven.
4. Een begroting is een goede oefening in hoofdrekenen.

Benzine tanken hoort bij de ...

1. Huishoudelijke uitgaven
2. Incidentele uitgaven
3. Vaste lasten
4. Wekelijkse uitgaven

Uitgaven zijn te verdelen in de volgende groepen: persoonlijke uitgaven, huishoudelijke uitgaven, vaste lasten en incidentele uitgaven.
Tot welke groep behoort de reparatie van een computer?

1. Persoonlijke uitgaven
2. Huishoudelijke uitgaven
3. Vaste lasten
4. Incidentele uitgaven

Uitgaven zijn te verdelen in de volgende groepen: persoonlijke uitgaven, huishoudelijke uitgaven, vaste lasten en incidentele uitgaven.
Tot welke groep behoort de aankoop van een cd-speler?

1. Persoonlijke uitgaven
2. Huishoudelijke uitgaven
3. Vaste lasten
4. Incidentele uitgaven

Uitgaven zijn te verdelen in de volgende groepen: persoonlijke uitgaven, huishoudelijke uitgaven, vaste lasten en incidentele uitgaven.
Tot welke groep behoort de aankoop van een allesreiniger?

1. Persoonlijke uitgaven
2. Huishoudelijke uitgaven
3. Vaste lasten
4. Incidentele uitgaven

Uitgaven zijn te verdelen in de volgende groepen: persoonlijke uitgaven, huishoudelijke uitgaven, vaste lasten en incidentele uitgaven.
Tot welke groep behoort de contributie van een zwemclub?

1. Persoonlijke uitgaven
2. Huishoudelijke uitgaven
3. Vaste lasten
4. Incidentele uitgaven

Als je geld uitgeeft voor het abonnement van je telefoon zijn dat ..

1. dagelijkse uitgaven.
2. incidentele uitgaven.
3. vaste uitgaven.
4. vaste lasten.

Uitgaven zijn te verdelen in de volgende groepen: persoonlijke uitgaven, huishoudelijke uitgaven, vaste lasten en incidentele uitgaven.
Tot welke groep behoort een abonnement op een tijdschrift?

1. Persoonlijke uitgaven
2. Huishoudelijke uitgaven
3. Vaste lasten
4. Incidentele uitgaven

Wat voor inkomsten en uitgaven kun je hebben?

Waarom is budgetteren nodig en hoe doe jij dat?

Hoe maak je berekeningen die je nodig hebt bij budgetteren?

Extra uitleg

Vaste lasten:

Vaste lasten zijn kosten die elke maand terug komen.

Wanneer je een eigen woning hebt (huur of koop), zijn er kosten die elke maand terug komen.

Denk bijvoorbeeld aan:

• Hypotheek of huur
  
• verzekeringen (inboedel en opstal)
• riool- en afvalstoffenheffing
• waterschapslasten
• elektrischiteit, gas en water
• telefoon, tv en internet

Extra oefening

1. Bekijk opdracht 24 t/m 32 op bladzijde 30 van 'oefenopgaven' en maak diegene die jij lastig vindt.

2. Bekijk opdracht 12 t/m 21 op bladzijde 33 t/m 35 van 'rekenen' en maak diegene die jij lastig vindt.

Extra uitdaging