Literatuurgeschiedenis Reynaert de Vos
Literatuurgeschiedenis
Hebban olla vogala nestas hagunnan hinase
hic enda thu wat unbidan we nu
De oudst bekende Nederlandse literaire tekst (opgeschreven ca. 1100); in deze periode werd literatuur in de volkstaal meestal mondeling overgeleverd.
1 / 21
volgende
Slide 1: Tekstslide
NederlandsMiddelbare schoolhavoLeerjaar 4
In deze les zitten 21 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 2 videos.
Lesduur is: 45 minOnderdelen in deze les
Literatuurgeschiedenis
Hebban olla vogala nestas hagunnan hinase
hic enda thu wat unbidan we nu
De oudst bekende Nederlandse literaire tekst (opgeschreven ca. 1100); in deze periode werd literatuur in de volkstaal meestal mondeling overgeleverd.
Slide 1 - Tekstslide
Literatuurgeschiedenis
Waarom?
Slide 2 - Tekstslide
Literatuurgeschiedenis
Waarom?
1. Het geeft je een kijkje in de wereld van je voorouders.
2. Het leert je om met een andere blik naar de wereld te kijken.
3. Het leert je gebeurtenissen in het verleden in het perspectief van die tijd te zien.
4. Het leert je om verbanden tussen het verleden en het heden te zien.
5. Je komt in aanraking met andere levensvisies, culturen en tijden.
Slide 3 - Tekstslide
Wat weet je van de middeleeuwen? Noteer steekwoorden.
Slide 4 - Open vraag
Slide 5 - Video
Wat zijn mogelijke overeenkomsten tussen Wilders en Reynaart?
Slide 6 - Open vraag
Reinaart de Vos: in deze les
- Leer je meer over symboliek in Reinaart de Vos.
- Ga je aan de slag met het
middeleeuwse werk Van den vos Reynaerde .
- Aan het einde van de les herken je symboliek in RdV.
Slide 7 - Tekstslide
Reinaart de Vos
Symboliek in Reinaart:
- subtiel
- wel aanwezig
Slide 8 - Tekstslide
Symboliek in middeleeuwse literatuur (1/6)
Symboliek van dieren
Dieren hebben vaak een symbolische betekenis:
De vlinder staat voor wedergeboorte, een nieuwe schepping, een ziel.
De slang staat voor verleiding of de duivel.
De havik wordt gezien als boodschapper uit de hemel.
De duif staat voor vrede.
De raaf is een spreekbuis van God.
De hond staat voor trouw.
De vos staat voor sluwheid.
Slide 9 - Tekstslide
Symboliek in middeleeuwse literatuur (2/6)
Betekenis van kleuren
blauw: hemel, waarheid, trouw (kleur van Maria)
groen: vruchtbaarheid, hoop
geel: haat, vijandschap
rood: geweld, passie, wreedheid, liefde
wit: zuiverheid (Christus)
zwart: dood, duivel, duisternis, dreiging
Slide 10 - Tekstslide
Symboliek in middeleeuwse literatuur (3/6)
Getallensymboliek
1 getal van leven, schepping, God
2 getal van dood, kwaad (negatief)
3 getal voor volmaaktheid, goddelijke drie-eenheid (Vader, Zoon en Heilige Geest)
4 getal voor de vier elementen (water, vuur, aarde, lucht)
5 getal voor kennis en huwelijk, Maria
6 getal voor de mens
7 goddelijk getal. Verwijst God die de aarde schiep in zes dagen + één rustdag; ook naar de zeven vette en de zeven magere jaren (Bijbel)
8 getal voor overvloed, nieuw leven en oneindigheid
9 slang, duivel
Slide 11 - Tekstslide
Symboliek in middeleeuwse literatuur (4/6)
Getallensymboliek
10 getal voor de woorden van God
33 bereikte leeftijd Jezus
666 getal voor de duivel
Slide 12 - Tekstslide
Symboliek in middeleeuwse literatuur (5/6)
Symboliek van bloemen, bomen en planten
De lelie staat voor zuiverheid.
De roos staat voor de liefde.
De egelantier staat voor de liefde.
Druiven staan voor vreugde en vruchtbaarheid.
De eik staat voor wijsheid de verbinding tussen hemel en aarde.
Slide 13 - Tekstslide
Symboliek in middeleeuwse literatuur (6/6)
Overige symboliek
Een staf staat voor macht.
Een cirkel staat voor oneindigheid, heelheid, (vrouwelijke) kracht.
Licht staat voor Christus (een kandelaar, een kaars, licht dat door het raam valt).
Rechts staat voor het goede in de middeleeuwen, links staat voor het kwaad.
Slide 14 - Tekstslide
Reinaart de Vos
Slide 15 - Tekstslide
Reinaart de Vos
De ‘schelmenstreken’ van Reinaert zijn niet mis:
hij liegt, bedriegt en moordt erop los en
ook al roept koning Nobel hem ter
verantwoording voor ‘wandaden begaan jegens
de dierlijkheid’, met zijn sluwe praatjes windt hij
de vorst om zijn poten.
(bron: Vunzige vos komt overal mee weg; Trouw,
Bas Maliepaard; 9 december 2018)
Slide 16 - Tekstslide
Reinaart de Vos
De immorele Reinaert maakt gehakt van het
(kerkelijk) gezag en komt overal mee weg.
“Het lezen van de schelmenstreken van
Reinaert de Vos kan
ernstige schade toebrengen
aan de tere kinderziel.”
Slide 17 - Tekstslide
Reinaart de Vos
De immorele Reinaert maakt gehakt van het
(kerkelijk) gezag en komt overal mee weg.
“Het lezen van de schelmenstreken van
Reinaert de Vos kan
ernstige schade toebrengen
aan de tere kinderziel.”
Slide 18 - Tekstslide
Schrijver Reynaert de Vos
Willem, van wie we weinig meer weten dan dat hij rond 1250 in Oost-Vlaanderen een schrijversbestaan leed, was een goed verteller.
Na bijna acht eeuwen klinkt zijn verhaal nog altijd modern: de absolute anti-held (egoïstisch, leugenachtig, pervers, gewelddadig, sarcastisch, ...) slaagt erin de gevestigde orde voor schut te zetten en zelf te ontsnappen.
Slide 19 - Tekstslide
Literaire begrippen bij Reijnaart
- Dierenverhaal
- Epiek
- Ridderverhaal
- Satire
- Hoofs
- Hofdag
- Feodale stelsel
- Theocentrisme
- Handschrift