11.3 Longen en gaswisseling

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Welkom!

Ademhalingsstelsel

Doelen:

Je leert hoe de anatomie van je longen is

Je leert hoe de gaswisseling in de longen werkt en welke factoren daarbij een rol spelen

Je leert de belangrijkste grootheden van de ademhaling

Je leert hoe de lucht in je longen wordt ververst

                Bouw longen 

Bouw longen

Bouw longblaasjes/ alveoli

BINAS 83A

= oppervlakte van 70 tot 80 m2

biologiepagina.nl

Gaswisseling - diffusie

De gaswisseling vind plaatst door diffusie.

Kost geen energie - door verschil in concentratie.

Difussie

Onder diffusie verstaat men de beweging van moleculen van een hogere naar een lagere concentratie. Het is een passief proces. In de perifere weefsels gaat de zuurstof door diffusie vanuit het bloed de cellen in en gaat het koolzuur in omgekeerde richting vanuit de cellen naar het bloed.

Gaswisseling - Wet van Fick

De snelheid van diffusie (n) wordt beïnvloed door:

A: diffusie oppervlak (longblaasjes 70-80 m²)

Gaswisseling - Wet van Fick

De snelheid van diffusie (n) wordt beïnvloed door:

D: diffusie coëfficient (afhankelijk van de aard van de stof, de viscositeit van het medium, temperatuur). 

BINAS 83A

Gaswisseling bij aandoeningen

Astma: luchtweg-ontsteking, slijmophoping: minder lucht bij de longblaasjes. Opgewekt door prikkelende stoffen. Niet continu.

COPD: verzamelnaam voor de ziekten longemfyseem en chronische bronchitis. Vaak veroorzaakt door roken.

Longemfyseem: kapotte longblaasjes en dichtgeklapte bronchiolen -> kleiner longoppervlak

                     

Welke factor verandert wanneer longblaasjes stuk gaan bij longemfyseem?

1. A
2. D
3. Δc
4. Δx

Gaswisseling bij aandoeningen

Wat doen deze aandoeningen met de diffusiesnelheid? 

Wet van Fick: n=D*A*(Δc/Δx)

A:Gezamenlijk oppervlak longblaasjes -> omlaag bij longemfyseem

Δc: bij COPD/chronische bronchitis en astma lager door smallere doorgang bronchieën

                     

Ademvolume

Ademfrequentie: aantal ademhalingen per minuut (in rust: 15x per min).

Ademvolume: de hoeveelheid lucht die bij één ademhaling in- en uitademt (in rust: 500 mL). 

‘Dode ruimte’: deel waar geen diffusie van gassen optreedt, aan- en afvoerwegen (ong. 150 mL)

Effectieve luchtverversing per ademhaling = 350 mL

biologiepagina.nl

Maak opdrachten 

Neusholte, mondholte, keelholte, strottenhoofd, luchtpijp, grote Brochien, linkerhoofd bronchus, onderkwab, middenkwab, bovenkwab, longblaasjes, rechterhoofdbronchus