Wetten in de gezondheidszorg

• Zorg en Welzijn
• MBO
• Studiejaar 1

Wetten in de gezondheidszorg

Welke wetten kennen wij allemaal in de zorg? (zoek ze eventueel op)

Wetten in de zorg

• Wet BIG

• Wet Zorg en Dwang (vervang wet BOPZ)
• M&M
• Wet Kwaliteit, Klachten, Geschillen en Zorg

•  WGBO
• WMO
• WLZ
• Opiumwet

Wet BIG

Beroep

Individuele

Gezondheidszorg

Wat is mijn BIG-nummer? Zoek op!
KA Ekiz ---- 23-07-1995
Verpleegkundige

Doel van de Wet BIG:

• De kwaliteit van de beroepsuitoefening in de Individuele gezondheidszorg te bevorderen en te bewaken.
• De patiënt/cliënt te beschermen tegen ondeskundig en onzorgvuldig handelen door beroepsbeoefenaren.
• Burgers de vrijheid geven om zich tot de hulpverlener van hun keuze te wenden.
• Daarom staan er in de wet regels over zaken als titelbescherming, registratie, voorbehouden handelingen en tuchtrecht.

Welke beroepen schrijven zich allemaal in het BIG register?

Wie schrijven zich in in het register:

• Artsen
• Tandartsen
• Apothekers
• Gezondheidspsycholoog
• Psychotherapeut
• Fysiotherapeut
• Verloskundige
• Verpleegkundige

Risicovolle handelingen

• Handelingen die bij de uitvoering van de handeling risico’s meebrengen voor de cliënt.
• Een voorbeeld is het toedienen van sondevoeding of blaasspoelen. Deze handeling is niet voorbehouden, maar er zijn wel risico’s.
• Voor het uitvoeren van risicovolle handelingen is net als bij voorbehouden handelingen scholing en bekwaamheid verplicht.

Voorbehouden handelingen

• Sommige medische handelingen mogen alleen worden uitgevoerd door zorgverleners die daarvoor bevoegd zijn.
• Denk bijvoorbeeld aan een injectie geven of inbrengen van een blaaskatheter

Zelfstandig bevoegd

stelt de indicatie

voert uit, mits:

•     de handeling behoort tot zijn/haar deskundigheidsterrein
•     hij/zij bekwaam is
•     of geeft opdracht

Niet zelfstandig bevoegd:

Alle overige beroepsbeoefenaren, niet behorend tot de zelfstandig bevoegden.

Mag alleen een voorbehouden handeling uitvoeren:

In opdracht van een zelfstandig bevoegde en onder bepaalde voorwaarden:

• Indien de opdrachtgever aanwijzingen geeft: mondeling of via protocollen
• De mogelijkheid tot tussenkomst voldoende gegarandeerd is
• De opdrachtgever kan aannemen dat de opdrachtnemer bekwaam is om de handeling uit te voeren

De opdracht aannemen:

Vorm is vrij

Aanbeveling:

• schriftelijk; voorkomt misverstanden, bewijsmateriaal bij evt. problemen
• Overdragen van een opdracht
• ‘Zo  nodig opdrachten’
• Een opdracht weigeren

Wet zorg en dwang

Splitsing van de Wet BOPZ vanaf 2020:

• De wet Verplichte geestelijke gezondheidszorg voor psychiatrische patiënten.
• De wet Zorg en dwang voor mensen met een verstandelijke handicap of dementie.

Van BOPZ naar Wet Zorg en Dwang:

• Op dit moment vallen gedwongen opnames en gedwongen zorg voor mensen met dementie of een verstandelijke beperking onder de wet BOPZ.
• Die wet is primair gericht op psychiatrische behandelingen in een psychiatrisch ziekenhuis.
• De nieuwe wet Zorg sluit beter aan bij de zorg voor mensen met dementie of een verstandelijke beperking, waardoor mensen die hun wil niet meer kunnen uiten beschermd worden.

Doel van de wet Zorg en Dwang:

• In 2020 gaat de nieuwe wet Zorg en Dwang in werking.
• Vanaf 2018 is er wel al een aangepaste regelgeving ter voorbereiding op deze wet.
• Deze wet gaat de huidige Wet BOPZ ( wet bijzondere opname psychiatrische ziekenhuizen) vervangen
• In beide wetten gaat het om de vraag wanneer dwang mag worden gebruikt in de zorg voor mensen met dementie en mensen met een verstandelijke beperking.
• In de huidige wet BOPZ bestaan er al regels voor onvrijwillige zorg. In de nieuwe wet komen ook regels voor dwang in de thuissituatie.

Hoofdpunten wetsvoorstel Zorg en Dwang:

• Verplichte zorg mogelijk maken als het gedrag van een cliënt leidt tot een ernstig nadeel voor zichzelf of anderen.
• Duidelijke behandelrichtlijnen voor mensen die thuis beperkende maatregelen opgelegd krijgen.
•   Bijvoorbeeld dat ‘s nachts de deur op slot gaat om te voorkomen dat iemand gaat          
•   zwerven.

• Het wetsvoorstel geldt niet alleen in instellingen, maar ook in de thuissituatie of in kleinschalige woonvormen.

Wat regelt de wet Zorg en Dwang?

• Cliënten krijgen alleen zorg die in het zorgplan is opgenomen en waar de cliënt mee instemt.
• Indien beide partijen niet tot overeenstemming komen, moet de zorgverlener een stappenplan doorlopen waardoor de situatie van de cliënt goed wordt geanalyseerd, alle alternatieven voor vrijwillige zorg worden bekeken, en externe deskundigheid wordt ingeschakeld.
• Als onvrijwillige zorg echt nodig is, is verantwoord toezicht verplicht.

Wat verstaan jullie onder onvrijwillige zorg?

Middelen en Maatregelen

M&M zijn dwangmaatregelen om een noodsituatie op te lossen. Ze mogen alleen worden ingezet worden als het echt niet anders kan.

Wat zijn M&M:

Afzondering, separatie, fixatie, medicatie en toediening van vocht en voedsel.

Voorwaarden om M&M in te zetten:

• De situatie is niet opgenomen in het behandelplan
• Ingrijpen is om absoluut gevaar af te wenden
• Nooit langer dan 7 dagen inzetten.
• Langer dan 7 dagen? Dan opnemen in het behandelplan.

Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg

Deze wet is in de plaats gekomen van de kwaliteitswet. Deze nieuwe wet is ingegaan op 1 januari 2016.

Doel van de WKKGZ is:

Doel van de nieuwe wet is goede zorg en openheid over en leren van eventuele fouten en andere incidenten in de zorg. En een zorgvuldige omgang met klachten over de zorgverlening

Een aantal doelstellingen:

• Goede zorg: Zorgaanbieders moeten goede zorg verlenen.
• VOG-plicht: VOG-plicht voor nieuwe medewerkers in de Wlz-zorg.
• VIM: De zorgaanbieder heeft een systeem voor het veilig kunnen melden van incidenten en biedt bescherming aan de melders en betrokken zorgverleners (m.b.t. intern gemelde incidenten).
• Keuze-informatie: De zorgaanbieder verstrekt de cliënt op diens verzoek informatie over de aangeboden zorg (tarieven, kwaliteit ).

WGBO

Wet op de Geneeskundige Behandelingsovereenkomst

Doel van de WGBO

• In deze wet staan de rechten en de plichten van cliënten die zorg krijgen.
• De WGBO gaat over de relatie tussen de cliënt en de zorgverlener.
• Zorgverleners mogen alleen handelen als zij toestemming hebben van de cliënt. De cliënt moet begrijpen waarvoor hij toestemming geeft; hij moet goed geïnformeerd zijn.
• Geldt voor: medische onderzoeken en behandelingen, verpleging, verzorging en nazorg.

Welke rechten en plichten heeft de patiënt?

Rechten van de patiënt

Plichten van de patiënt

WMO

Wet Maatschappelijke Ondersteuning

• Gemeenten moeten er voor zorgen dat mensen zo lang mogelijk thuis kunnen blijven wonen.
• De gemeente geeft ondersteuning thuis via de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo).
• Officieel heet deze wet Wmo 2015.

Ondersteuning thuis vanuit de WMO

Gemeenten zijn verantwoordelijk voor de ondersteuning van mensen die niet op eigen kracht zelfredzaam zijn. Het gaat bijvoorbeeld om:

• begeleiding en dagbesteding;
• ondersteuning om de mantelzorger tijdelijk te ontlasten;
• een plaats in een beschermde woonomgeving voor mensen met een psychische stoornis;
• opvang in geval van huiselijk geweld.

De gemeente en de WMO:

Gemeenten mogen voor de ondersteuning die zij bieden een eigen bijdrage vragen.


Zorg of ondersteuning aanvragen

• Iedere gemeente organiseert de toegang tot ondersteuning op zijn eigen manier. Sommige gemeenten kiezen voor het Wmo-loket.
• Veel gemeenten kiezen sociale wijkteams waar mensen terecht kunnen met hun hulpvraag. Wat het wijkteam precies doet, verschilt per gemeente.

WLZ

Wet Langdurige Zorg

Hoe komt iemand in aanmerking voor langdurige zorg uit de WLz?

• De Wet langdurige zorg (WLz) regelt zware, intensieve zorg voor kwetsbare ouderen, mensen met een handicap en mensen met een psychische aandoening.
• Het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ) beoordeelt of iemand in aanmerking komt voor zorg vanuit de WLz.
• Voldoet iemand aan de voorwaarden? Dan geeft het CIZ een zogeheten WLz-indicatie af. Dit is een besluit waarin staat dat iemand recht heeft op langdurige zorg.

Waar kun je terecht met een WLz-indicatie?

De CIZ-indicatie

De Wet Langdurige Zorg

OPIUM WET

Doel van de Opiumwet:

De Opiumwet (Opw) is een Nederlandse wet uit 1928, die een eerdere Opiumwet uit 1919 verving, en die sindsdien vele malen is gewijzigd. In deze wet wordt sinds 1976 onderscheid gemaakt in harddrugs en softdrugs.

In beide gevallen is het in beginsel verboden om middelen die op de lijst staan:

•  binnen of buiten het grondgebied van Nederland te brengen (smokkelen);
•  te telen, te bereiden, te verwerken, te verkopen, af te leveren, te verstrekken of te vervoeren;
•  aanwezig te hebben;
•  te vervaardigen.

Schengenverklaring

• Patiënten met geneesmiddelen die onder de Opiumwet vallen en naar een Europees land willen reizen dat onder de Schengenlanden valt, moeten een Schengenverklaring meenemen.
• Hierin staat dat de patiënt deze medicijnen meeneemt voor eigen gebruik. De voorschrijvende arts moet die verklaring ondertekenen.

Een aantal van de 26 landen zijn:

• België, Duitsland, Frankrijk, Luxemburg, Nederland, Spanje,  Italië, Oostenrijk, Griekenland, Denemarken, Finland, Zweden en Zwitserland

• In bepaalde gevallen is er ontheffing mogelijk, bijvoorbeeld voor medicinaal gebruik.
•  Op grond van een uitzondering in de Opiumwet mogen apotheken bepaalde stoffen (grondstoffen en bereidingen) in bezit hebben, mits correct op geborgen (in een speciale, afsluitbare ruimte) en een zeer nauwkeurige administratie van de middelen.

Welke medicatie vallen onder de opiumwet?