Hoe blijf je gezond?
De vader van de westerse geneeskunde, Hippocrates, was de eerste Europeaan die ziekte in verband bracht met lichaamsfuncties. Voor die tijd dacht men vooral aan bovennatuurlijke oorzaken. Hij sprak ook van de “vis medicatrix naturae”, oftewel: de geneeskracht van de natuur. Zijn standpunt was dat ziekte wordt veroorzaakt door verstoringen in het natuurlijke evenwicht en dat een gezond lichaam die zelf zou moeten kunnen oplossen. Alleen als dit duidelijk niet lukte, was ingrijpen gewenst.
In zijn kliniek werden behandelingen toegepast die er op waren gericht het evenwicht te herstellen. Daarin was een belangrijke plaats ingeruimd voor reiniging van het binnenmilieu. Alle normale processen die 24 uur per dag in ons lichaam plaatsvinden, leveren behalve het gewenste effect ook afvalstoffen op (ook wel slakken genoemd). Een gezond lichaam beschikt over diverse mogelijkheden om die stoffen kwijt te raken (zweet, urine, ontlasting, ademhaling). Komen er echter nog extra vervuilende stoffen bij (milieu/werk, denk aan kolengruis, fijnstof, etc.) of werkt een van de reinigingssystemen niet goed, dan raakt het lichaam vervuild en dat leidt meestal tot klachten.
Omdat de meeste stoffen in ons lichaam terechtkomen via de voeding, is het erg belangrijk wat we eten. De beroemde Nederlandse arts Boerhaave zei het al in het begin van de 18e eeuw: ”Laat voeding uw medicijn zijn en laat uw medicijn voeding zijn.” Aan de ene kant dient voeding zo ‘schoon’ mogelijk te zijn om geen onnodige ‘vervuiling’ te veroorzaken; aan de andere kant hebben we heel veel stoffen nodig voor ons leven en die moeten in voldoende mate binnenkomen.
De huidige natuurgeneeskunde werkt in grote lijnen nog steeds volgens deze principes, terwijl de ‘moderne’ geneeskunde zich tot voor kort steeds meer ontwikkelde in de richting van het toedienen van medicijnen of het uitvoeren van operaties om klachten te laten verdwijnen. Daarnaast wordt er weinig of geen aandacht besteed aan de relatie tussen voeding en gezondheid. In de opleiding geneeskunde is er maar een paar uur ingeruimd voor voeding!
Hippocrates legde al de nadruk op leefwijze als belangrijkste pijler van preventie. De moderne geneeskunde begint hier nu ook steeds meer oog voor te krijgen.
In de oude Chinese geneeskunde kende men ook al de invloed van energie: naast de meetbare seinen die door de zenuwbanen worden verzonden, werkt er ook een niet-zichtbaar energienetwerk om ons lichaam te laten functioneren.
Het nog niet zo lang geleden ontdekte Basis Bio Regulatie Systeem is een belangrijke factor in het functioneren van ons lichaam en ook in het voorkomen of genezen van ziektes. Je zou dat kunnen zien als een combinatie van verschillende soorten ‘thermostaten’, die in goede samenwerking alle chemische en energetische processen in ons lichaam monitoren: gaat het ergens scheef, dan komt er direct een prikkel naar een systeem om het evenwicht te herstellen. Te vergelijken met de ademhaling: als er een tekort aan zuurstof en een overdaad aan koolzuur ontstaat, wordt de prikkel om adem te halen zo sterk dat dit uiteindelijk vanzelf gaat. Diverse niet-reguliere behandelwijzen maken vooral gebruik van het toedienen van prikkels, soms letterlijk (acupunctuur, neuraaltherapie) en soms heel subtiel (homeopathie, biofysische geneeskunde).
Ook de geest speelt een belangrijke rol bij het wel of niet ziek worden van de mens. Het is belangrijk om een doel in het leven te hebben en het gevoel dat je op een goede manier bezig bent. Ook is het belangrijk om te beseffen dat we een onlosmakelijk onderdeel zijn van een groter geheel, de eigen groep, de mensheid, de natuur, de aarde, etc. Hoe graag we ook ‘uniek’ willen zijn, hoe meer we tegen de natuur in leven, hoe lastiger het leven wordt.
Wat we ook te weinig beseffen is dat veel patronen die ons nu in de weg zitten in het leven of in onze gezondheid, eigenlijk overlevingsstrategieën zijn die nog stammen uit de oertijd (of uit ‘onze’ oertijd, de jeugd). Verder kunnen we wel proberen om alles wat ons overkomt met ons verstand te begrijpen of op te lossen, maar dat gaat voorbij aan het feit dat we toch vooral worden bestuurd door ons gevoel en ons onderbewustzijn.