lesplan

Maatschappijleer havo/vwo 5e editie

Wil je met dit lesplan aan de slag? Klik op de knop hieronder om een eigen kopie te maken in 'Mijn Lessen'. Vervolgens kun je de lessen aanpassen naar jouw wensen.

Hoe kunt u deze lessen gebruiken?

  • Maak met het oogje aan de rechterkant van de dia’s in de bewerkmodus een dia onzichtbaar tijdens het geven van de les.
  • Maak gebruik van timers bij quizvragen. Onder de quizvragen staat nu een timer maar deze kunt u handmatig uitzetten. Zo kunt u langer stilstaan bij de opdrachten voordat uw leerlingen antwoord moeten geven.
  • De notities bevatten belangrijke informatie. Naast lestips staat er ook toelichting bij bepaalde dia’s of opdrachten. Dit zijn aantekeningen voor u als docent.

inleiding - regels en geluk

In de inlieidng van het boek gaat het over regels en maatschappelijk geluk. Maatschappelijk geluk is de kapstok van het boek: bij maatschappijleer denken we na over het geluk van de samenleving. Elk land en elke actor heeft andere ideeën over de inrichting van de samenleving en in elk hoofdstuk denken we daar over na. 

Hoofdstuk 1 - maatschappelijke problemen

In de eerste paragraaf worden waarden en belangen uitgelegd. Bij maatschappelijke problemen gaat het vaak om botsingen daartussen en daarom is het belangrijk dat leerlingen dit goed snappen en begrijpen. 
Leerdoelen paragraaf 1
  • Ik kan uitleggen wat belangen, waarden en dilemma's zijn.
  • Ik kan voorbeelden van belangen, waarden en dilemma's herkennen in een bron. 
  • Ik kan uitleggen wat de functie is van de overheid en dat belangen, waarden en dilemma's ook een rol in overheidsbeleid spelen.
In de tweede paragraaf komt het ASWB-schema aan bod. Dit is een didactisch hulpmiddel om leerlingen de kern van een maatschappelijke botsing te laten weergeven. 

Leerdoelen paragraaf 2
  • Ik kan een ASWB-schema maken van een dilemma en van een botsing. 
  • Ik kan uitleggen wat actoren zijn en kan deze in een bron herkennen. 
  • Ik kan aangeven of het bij een botsing om een maatschappelijk probleem gaat. 

De leerdoelen van paragraaf 3 gaan over redeneerschema's en over strijd en debat. Met behulp van het redeneerschema gaan leerlingen inzien dat in maatschappelijke problemen patronen te herkennen zijn. Het tweede leerdoel sluit daarbij aan: hoe los je maatschappelijke problemen op? 
Leerdoelen paragraaf 3
  • Ik kan een maatschappelijk probleem analyseren met behulp van het redeneerschema. 
  • Ik kan uitleggen op welke manieren actoren een maatschappelijk probleem aan willen pakken. 

Hoofdstuk 2 - politieke actoren

In paragraaf 1 delen we politieke actoren in met behulp van links en rechts. Deze indeling wordt door sommigen als achterhaald bestempeld maar tegelijk komen de termen 'links' en 'rechts' vaak in het nieuws, zowel nationaal als internationaal. 
Leerdoelen paragraaf 1
  • Ik kan uitleggen wat een ideologie is. 
  • Ik kan het verschil tussen links en rechts toepassen op standpunten. 

In de tweede paragraaf zoomen we in op linkse ideologieën. We gebruiken daarbij de escalatieladder van hoofdstuk 1: extreemlinkse ideologieën willen geweld gebruiken om hun linkse idealen te bereiken. We noemen bewust ook de extreme ideologieën, om zo leerlingen de verschillen duidelijker te laten maken tussen de ideologieën in het midden. 

Leerdoelen paragraaf 2
  • Ik kan uitleggen dat linkse ideologieën op verschillende manieren hun idealen willen bereiken. 
  • Ik kan benoemen welke politieke partijen inspiratie halen uit linkse ideologieën. 

In de derde paragraaf komen de rechtse ideologieën aan bod en hier ook vanuit het extreem naar het midden. Het liberalisme komt ook weer aan bod. De christendemocratie staat ook in deze paragraaf, hoewel deze ook volgens sommigen en linkse tak heeft. 
Leerdoelen paragraaf 3
  • Ik kan uitleggen dat rechtse ideologieën op verschillende manieren hun idealen willen bereiken. 
  • Ik kan benoemen welke politieke partijen inspiratie halen uit rechtse ideologieën.