Les 3: Werkgeheugen

• Studievaardigheden
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-6

Les 3: Werkgeheugen

Introductie 

In deze les leer je hoe het geheugen werkt en op welke manier je het beste gebruik kunt maken van je geheugen. Niet alleen tijdens de les, maar ook voor thuis wanneer je aan het leren bent.

Het is goed om te weten dat leren kan worden getraind. Je hersenen en daarmee je geheugen werken als een soort spier die sterker kan worden.

Vul nu in wat jij al kunt:

Waar sta je? 

Dit kan ik al 

Dit wil ik nog leren

Ik onthoud afspraken

Ik onthoud opdrachten

Ik onthoud uitleg of aanwijzingen van de docent

Ik kan een werkwijze en stappenplan volgen

Ik kan hoofd- en bijzaken onderscheiden

Ik kan info onthouden voor een ander moment

Ik maak aantekeningen tijdens het luisteren of lezen

Ik vergeet dingen bijna nooit

Ik raak dingen niet zo snel kwijt

Ik weet wat ik nodig heb voor elk vak

Ik kan goed uit het hoofd leren en dingen zoals woordjes onthouden

1. Inhoudsopgave Les 

1: Wat verwacht je?

2: Hoe doe je het nu?

3: Aan de slag

4: Experiment

5: Quiz

6: Tips

In dit gedeelte blik je vooruit op het onderwerp. 

Hoe doe je het nu?

In dit gedeelte gaan we ons verder verdiepen. 

In dit onderdeel pas je toe wat je in 3: aan de slag geleerd hebt. Het experiment is elke les anders.

Test je kennis!

Bij tips vind je altijd een aantal handige leerstrategieën 

1: Wat verwacht je? 

Wanneer je denkt aan leren, dan denk je ook aan het (werk)geheugen.

In je geheugen liggen al je herinneringen en kennis opgeslagen.

Het geheugen is eigenlijk een soort supercomputer; het pikt informatie op, slaat het vervolgens op en kan de informatie wanneer je deze nodig hebt weer terughalen. Het geheugen bevindt zich overal in je hersenen.

Nieuwe kennis die je opdoet past de informatie in je langetermijngeheugen aan. Zo wordt leren mogelijk.

1: Wat verwacht je? 

Hoe doe je het nu?

We starten dit onderdeel iets anders dan gewoonlijk. We gaan straks een spel spelen!
Stap 1: Speel het spelletje en probeer een zo hoog mogelijke score te halen

Stap 2: Pak een blaadje. Schrijf op hoe jij probeert de woorden die langskomen te onthouden

Stap 3: Leg uit aan je buurman/buurvrouw hoe jij de woorden die langskomen zo goed mogelijk probeert te onthouden

Klik hier voor het spel!

2. Hoe doe je het nu? 

3.1: Informatie onthouden

- Theorie 

- Opdracht

- Theorie 

3.2: Informatie herhalen

- Theorie

- Vaardigheid

Je gaat nu aan de slag met twee onderwerpen

Hoe werken je hersenen en hoe zorg je ervoor dat je informatie beter kunt onthouden?

Herhalen helpt heel goed om informatie beter te onthouden, maar hoe werkt herhalen?

3. Aan de slag 

Als we het hebben over geheugen, hebben we het over 3 verschillende soorten geheugen:

• Sensorisch geheugen (Zintuigelijk)
• Kortetermijngeheugen (Werkgeheugen valt hier ook onder)
• Langetermijngeheugen

Sensorisch Geheugen

Zien, voelen, horen, proeven en ruiken

Korte Termijn Geheugen

Hier valt ook je werkgeheugen onder. 

Lange termijn geheugen

Dingen die je heel lang onthoudt. 

3.1 - Geheugensysteem      

Instructie:

• Vind paren
• Kies steeds twee tegels
  
  Lukt het jou om alle paren te vinden

Klik hier voor het spel!

Opdracht 1: Memory 

Wanneer je informatie niet goed begrijpt, kun je deze ook niet onthouden. 

De informatie zal niet worden opgeslagen in je langetermijngeheugen. 

Het heeft dan ook niet veel zin om informatie die je niet goed begrijpt uit je hoofd te leren. Om informatie te onthouden moet de informatie voor jou betekenis hebben. 

Bekijk de 5 tips in het filmpje. 

Theorie 2 - Informatie onthouden     

Theorie 2 - Informatie verbinden     

Om informatie beter te onthouden, kun je nieuwe informatie aan bestaande kennis koppelen. 

Wanneer je iets nieuws moet leren, is het handig om te bedenken wat je al over het onderwerp weet. Zo kan de nieuwe informatie worden verbonden aan de al bestaande kennis die je hebt. 

Op deze manier kan je de informatie makkelijker terughalen uit je langetermijngeheugen.

Om informatie beter te verbinden:

• Voorspellen eerst waar een tekst over gaat, voordat je het leest.
• Wat weet jij al van dit onderwerp af?
• Wat wil je graag nog meer van dit onderwerp weten?

- Bij welk vak ga jij deze tips gebruiken?

TIP

Theorie 1: Hoeveel onthoud jij?

Zoals je eerder al hebt geleerd, wordt informatie eerst opgeslagen in het werkgeheugen (kortetermijngeheugen). Om de informatie in je langetermijngeheugen te krijgen, moet je actief leren. 

Je moet wat met de informatie doen. Bijvoorbeeld door je huiswerk te maken, de informatie samen te vatten, flitskaarten te maken of de informatie die je hebt geleerd aan je ouders te vertellen. 

Door de informatie op deze manier te herhalen, wordt de informatie opgeslagen in je langetermijngeheugen en kun je de informatie op het moment dat je een toets hebt terughalen en gebruiken.

3.2 - Informatie herhalen     

Instructie:

• Werk in tweetallen
• Een goede manier om actief te leren is informatie die je hebt geleerd uit te leggen aan iemand anders. 
• Klik links op een kaart, een begrip verschijnt. Leg dit begrip uit in je eigen woorden aan je klasgenoot.
• Wissel na elk begrip van rol.
  
  Klik hier voor het spel

Opdracht 2: Actief leren       

Stap 1: 

bekijk de video

Stap 2:

Kies een onderwerp voor
een vak waar je binnenkort een proefwerk over hebt

Je gaat nu aan de slag met het experiment dat bestaat uit 3 onderdelen

Stap 3:

Schrijf dit onderwerp in het midden en maak een mindmap over dit onderwerp

4. Experiment 

In dit onderdeel pas je toe wat je in 3: aan de slag geleerd hebt. Het experiment is elke les anders.

Test je kennis!

5. Quiz 

Denk aan de allereerste herinnering van
jouw leven.... hoe oud was je toen?

Beantwoord de vraag: wat is het verschil tussen het brein en het geheugen?

Sleepvraag

Sensorisch
geheugen

Kortetermijn-
geheugen

Langetermijn-
geheugen

Zeer kort

Lang

Kort

Hoe zit het met jou?
Onthoud je goed, luister je liever of lees je liever?

Wat is een belangrijke voorwaarde
om iets goed te kunnen onthouden?

1. Dat je goed geslapen hebt
2. Dat je dat wat je moet onthouden ook begrijpt
3. Dat je goed eet en drinkt
4. Dat je genoeg sport en beweegt

Wat is een handig hulpmiddel
om informatie beter te kunnen onthouden?

1. Dat je goed geslapen hebt
2. Opschrijven zodat je het kunt opzoeken
3. Herhalen, herhalen, herhalen!
4. Dat je genoeg sport en beweegt

Wat heeft denk je
het meeste geheugen?

1. Een menselijk brein
2. Een walvis brein
3. 10 computers bij elkaar
4. Google-maps

Bekijk goed!

Noem zoveel mogelijk plaatjes 

op die je net zag:

Bij tips vind je altijd een aantal handige leerstrategieën 

6. Afsluitende tips