4. Nederland tijdens de Eerste Wereldoorlog

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 3-6

Introductie

Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen welke gevolgen de Eerste Wereldoorlog voor Nederland heeft gehad.

De Eerste Wereldoorlog

4. Nederland tijdens de Eerste Wereldoorlog

Feniks, Geschiedenis Werkplaats, Memo, Saga

Leerdoel

Zie de weektaak in SOM voor de leerdoelen.

Deze paragraaf bestaat uit verschillende onderwerpen: vandaag gaan we kijken naar de neutraliteit van Nederland in WO1.

Neutraal

• Nederland was tijdens de Eerste Wereldoorlog, neutraal

• Neutraal betekent dat je geen partij kiest

• Voor een handelsland als Nederland is dat lastig: je handelt immers met beide partijen.

Mobilisatie

1914

• Hoewel Nederland neutraal was, mobiliseerde het leger toch 
• Ook België had zich immers neutraal verklaard, maar was toch aangevallen!

Belgische vluchtelingen

• Nederland nam rond de 1 miljoen vluchtelingen uit België op.

• Deze Belgen waren op de vlucht voor de oorlog.

• Belgische soldaten werden, net als soldaten uit andere landen, ontwapend en gevangen gezet

Dodendraad

• Ook wel: De Draad / Todesstreifen, genoemd

• De Dodendraad was door de Duitsers aangelegd tussen België en Nederland

• Zo wilden ze voorkomen dat geallieerde soldaten, Duitse deserteurs, spionnen of oorlogsvrijwilligers naar, van of door België konden reizen

• Op de draad stond 2000 volt

• Vermoedelijk zijn rond de 1000 mensen om het leven gekomen

Contact met de Dodendraad, waarop 2000 volt stond, betekende dood door elektrocutie...

...daarom bedachten smokkelaars allerlei manieren om de draden niet aan te raken.

Economische gevolgen van 

de Eerste Wereldoorlog 

voor Nederland

Economische gevolgen van 

de Eerste Wereldoorlog 

voor Nederland

Economie

• Oorlog is slecht voor de handel: er ontstaat ook in Nederland schaarste

• Ook Nederlandse schepen zijn slachtoffer van de Onbeperkte Duikbotenoorlog...

• ...maar soms ook van oorlogshandelingen van de Geallieerden

Economie

Handelsbelemmeringen van de geallieerden.

In Nederland:

Distributiesysteem met bonkaarten

Schaarste van producten leidt tot ontevredenheid

Revolutiepoging van Troelstra (1918)

Aardappeloproer

1917

Enkele Amsterdamse vrouwen zagen dat er een schip vol aardappelen in een van de grachten lag. Ze gingen erop af en plunderden het schip: hun schorten vol aardappelen. De dag erna waren er meer plunderaars. Pas nadat verschillende mensen door het leger werden doodgeschoten, keerde de rust terug

Begrippen uit deze les

• Onbeperkte Duikbotenoorlog
• mobilisatie
• neutraal
• Dodendraad
• Aardappeloproer

Jaartallen uit deze les

• 1914: Mobilisatie
• 1915/1917: Onbeperkte Duikbotenoorlog van Duitsland
• 1917: Aardappeloproer

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd

Stel 1 vraag over iets dat je deze les nog niet zo goed hebt begrepen