2. Een vreselijke oorlog

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 3-6

Introductie

Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen op welke manier de Eerste Wereldoorlog verliep en waarom er in de Eerste Wereldoorlog zoveel doden vielen.

Instructies

Dit is de tweede les in een reeks over de Eerste Wereldoorlog. De eerste les is hier te bekijken.

De Eerste Wereldoorlog

2. Een vreselijke oorlog

Leerdoel

Aan het eind van deze les kun je (1) herkennen en uitleggen op welke manier de Eerste Wereldoorlog in het begin verliep en (2) waarom er in de Eerste Wereldoorlog zoveel doden vielen (loopgraven).

Wij gaan winnen!

• Overal in Europa is er veel enthousiasme om te gaan vechten én vertrouwen om te winnen:  "met Kerst zijn we weer thuis zijn!"

• Deze oorlog is goed! "ein frischer fröhlicher Krieg"

Bondgenootschappen

(tot 1917)

• Geallieerden: Frankrijk, Engeland, Rusland, Italië, Servië
  

• Centralen: Duitsland, Oostenrijk-Hongarije, Italië, Ottomaanse Rijk, Bulgarije

• Neutrale landen: Nederland, Spanje, Zwitserland, Noorwegen, Zweden

Von Schlieffenplan

Loopgravenoorlog

• Het Von Schlieffenplan mislukt: de aanval van Duitsland loopt vast in Noord-Frankrijk en België
• Aan beide kanten van het front worden loopgraven gegraven

Vier jaar lang vanuit de loopgraven kijken naar 

hetzelfde stuk, kapotgeschoten, niemandsland

Zandzakken waren gevuld met aarde en modder, en waren bedoeld om de soldaten te beschermen

In het begin van de oorlog waren de rantsoenen nog wel redelijk, maar naarmate de oorlog langer duurde, was er ook steeds minder (goed) eten.

Als de soldaten niet hoefden te vechten, speelden ze bijvoorbeeld met kaarten.

Behalve de vijand hadden de soldaten veel last van ongedierte, zoals ratten en vlooien. Sommige soldaten kwamen de tijd tussen de gevechten door met het doden van ratten.

Honden hielden de soldaten niet alleen gezelschap, ze bezorgden ook boodschappen tussen de verschillende loopgraven.

Soldaten konden vaak alleen maar overdag slapen, omdat 's nacht een goed moment was om de loopgraven van de vijanden te bespioneren. 

Met een periscoop konden de soldaten de vijand bekijken, zonder grote risico's te nemen. Een periscoop werkt met spiegels.

Er zijn duizenden brieven en dagboeken van soldaten uit de Eerste Wereldoorlog bewaard gebleven. Dit zijn tegenwoordig belangrijke en waardevolle bronnen.

Voor de veiligheid van de soldaten waren de loopgraven in zigzag-vorm.

Tussen de Noordzee en de Zwitserse grens (Westfront) wordt 40.000km aan loopgraven aangelegd.

Het gebied tussen de loopgraven wordt in vier jaar tijd compleet omgeploegd. Er ontstaat een niemandsland.

http://www.bbc.co.uk/schools/0/ww1/

360˚ video van een loopgraaf

Tijdens de video kun je alle kanten opkijken! Probeer het maar eens uit!

Op wacht staan was één van de belangrijkste taken die je kon krijgen. Op het in slaap vallen tijdens de wacht stonden zeer zware straffen.

Behalve vechten en wacht houden, waren er nog genoeg andere vervelende klusjes in een loopgraaf, zoals zandzaken bijvullen, prikkeldraad repareren of het leegmaken van de latrines (wc's)

Nieuwe wapens

• Om de loopgravenoorlog te doorbreken worden uitvindingen gedaan die zorgen voor nieuwe wapens.

• De Eerste Wereldoorlog wordt ookwel 'de oorlog van de uitvinders' genoemd

Gifgas

Luchtschepen

Vliegtuigen

Vlammenwerpers

Tanks

Leerdoel

Aan het eind van deze les kun je (1) herkennen en uitleggen op welke manier de Eerste Wereldoorlog in het begin verliep en (2) waarom er in de Eerste Wereldoorlog zoveel doden vielen (loopgraven).

Duikboten

• Duitsland probeerde met de Onbeperkte Duikboten-oorlog (1915/1917) alle schepen tot zinken te brengen.
  
  
• Ook Amerikaanse schepen...
• Gevolg --> 1917: Amerika verklaard Duitsland de oorlog

Gevolgen

• De nieuwe wapens en oorlogsvoering laten zichtbare en onzichtbare verwondingen achter

• Van de mannen met de kapotgeslagen gezichten...

• ...tot zware psychische klachten, vaak omschreven als Shellshock

Video

Shellshock

0

Vóór en ná:

om de verminkte mannen toch nog een leven te kunnen bieden...

...werd driftig geëxperimenteerd met plastische chirurgie en maskers

Video

In Europa

1916 | Gruwelijke gezichten van WOI

Video

In Europa

1915 | De Eerste Wereldoorlog in België

Eerste Wereldoorlog

Tweede Wereldoorlog

Begrippen uit deze les

• Von Schlieffenplan
• ein frischer fröhlicher Krieg
• loopgraven
• Shellshock
• Onbeperkte Duikbotenoorlog
• gifgas
• Trench Foot

Jaartallen uit deze les

• 1915/1917: Onbeperkte Duikbotenoorlog van Duitsland

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd

Stel 1 vraag over iets dat je deze les nog niet zo goed hebt begrepen