lesplan
Lesplan KENNISMAKEN MET KUNST - groep 8
Wil je met dit lesplan aan de slag? Klik op de knop hieronder om een eigen kopie te maken in 'Mijn Lessen'. Vervolgens kun je de lessen aanpassen naar jouw wensen.
Introductie
Welkom bij het blok rond het thema 'Kennismaken met kunst'!
In dit blok verkennen de leerlingen de wereld van kunst (en kitsch). Wat is kunst eigenlijk en hoe bepaal je de waarde van kunst? Wat doet kunst met je brein? Hoe belangrijk is kunst in de openbare ruimte? Waarom krijgt de kunstwereld buikpijn van meestervervalsers? Dat en meer!
In dit lesplan vind je:
- De vijf lessen van dit blok met ieder drie lesdelen.
- Bij iedere les de doelen voor de leerlingen.
- De tien aangeboden belangrijke moeilijke woorden per les.
- De complete woordenlijst van dit blok.
- De woordenschattoets van dit blok.
- Hand-outs voor de leerlingen.
- De vijf teksten die in de lessen centraal staan.
- Extra's: met interessante filmpjes en boekentips.
Dit lesmateriaal is tot stand gekomen in de periode 2021 - 2024 in het project UGO (Utrecht Gelijke Onderwijskansen) op basis van het curriculum van de voormalig Brede School Academie (BSA) Utrecht en in samenwerking met de gemeente Utrecht en de Utrechtse schoolbesturen PCOU Willibrord, SPO Utrecht en KSU. Het project UGO eindigt op 1 oktober 2024.
les 1 - jeff koons troeft rijksmuseum af
Doelen
De leerlingen:
- weten meer over wanneer iets volgens kenners kunst is;
- leren tien nieuwe woorden en kunnen deze toepassen;
- weten meer over het nieuws;
- kunnen vertellen wie Jeff Koons is en hoe hij het Rijksmuseum aftroefde;
- kunnen de tekst samenvatten met behulp van de vraagwoorden wie, wat, waar, wanneer, waarom en hoe?;
- weten meer over oude meesters, over de kunstenaar Jeff Koons en/of over hun eigen onderzoeksonderwerp;
- kunnen uitleggen wat hun favoriete leesboek is en waarom;
- kunnen vertellen wat ze deze les geleerd hebben en welke vragen ze nog hebben.
Aangeboden belangrijke moeilijke woorden in deze les:
- de veiling
- permanent
- uit de kluiten gewassen
- de kitsch/kitscherig
- banaal/de banaliteit
- de oude meesters
- het pronkstuk
- de collectie
- de expositie
- de context
les 2: kunst uit de kringloopwinkel
Doelen
De leerlingen:
- kunnen vertellen welke factoren de waarde van kunst bepalen;
- leren tien nieuwe woorden en kunnen deze toepassen;
- weten meer over het nieuws;
- kunnen vertellen over een bijzondere kunstvondst in een kringloopwinkel;
- kunnen de tekst samenvatten m.b.v. een mindmap;
- weten meer over de schilder Chaïm Soutine, over roofkunst en/of over hun eigen onderzoeksonderwerp;
- kunnen vertellen wat ze van het Boekentip-boek vinden (fictie); en of ze het wel of niet willen lezen;
- kunnen vertellen wat ze deze les geleerd hebben en welke vragen ze nog hebben.
Aangeboden belangrijke moeilijke woorden in deze les:
- ergens mee in je maag zitten
- de expressionist
- onder de indruk zijn
- origineel
- de roofkunst
- de taxateur
- de indicatie
- de slag om de arm
- de heling
- de authenticiteit
les 3: kunst en het kinderbrein
Doelen
De leerlingen:
De leerlingen:
- weten meer over de invloed van kunst op je brein;
- leren tien nieuwe woorden en kunnen deze toepassen;
- weten meer over het nieuws;
- kunnen vertellen waarom kunst zo belangrijk is voor de ontwikkeling van het kinderbrein;
- kunnen de tekst samenvatten door toetsvragen te bedenken over de belangrijkste informatie uit de tekst;
- weten meer over de invloed van kunst op ouderen, over wat kunst precies doet in/met hersenen en/of over hun eigen onderzoeksonderwerp;
- hebben een gedicht gelezen en kunnen uitleggen wat ze ervan vinden;
- kunnen vertellen wat ze deze les geleerd hebben en welke vragen ze nog hebben.
Aangeboden belangrijke moeilijke woorden in deze les:
- de prikkel
- een beroep doen op
- uniek
- ergens in opgaan
- teweegbrengen
- de opwinding
- potentieel
- per se
- relativeren
- het ritueel
les 4: kunst in de openbare ruimte
Doelen
De leerlingen:
De leerlingen:
- weten meer over het maken van kunst voor in de omgeving;
- leren tien nieuwe woorden en kunnen deze toepassen;
- weten meer over het nieuws;
- kunnen uitleggen wat de functie van kunst in de openbare ruimte is en welke kritiek deze kunst krijgt;
- kunnen de tekst samenvatten met behulp van een tabel;
- weten meer over een kunstwerk in Utrecht, over een kunstwerk waar veel ophef over is geweest en/of over hun eigen onderzoeksonderwerp;
- kunnen vertellen wat de overeenkomsten en verschillen zijn tussen zichzelf en de hoofdpersoon van hun boek;
- kunnen vertellen wat ze deze les geleerd hebben en welke vragen ze nog hebben.
Aangeboden belangrijke moeilijke woorden in deze les:
- de openbare ruimte
- het perspectief
- kunstzinnig
- hoog oplopen
- de consternatie
- op gang brengen
- de besluitvorming
- mondig
- de inspraak
- bevorderen
les 5: meestervervalsers
Doelen
De leerlingen:
De leerlingen:
- weten meer over meestervervalser Geertjan Jansen;
- leren tien nieuwe woorden en kunnen deze toepassen;
- weten meer over het nieuws;
- weten meer over meestervervalsers en het effect van vervalsingen op de kunstwereld;
- kunnen de tekst samenvatten door van elke alinea in één zin te vertellen wat het belangrijkste is;
- weten meer over meestervervalser Han van Meegeren, over hoe je meestersvervalsers kunt ontmaskerenen/of over hun eigen onderzoeksonderwerp;
- kunnen uitleggen wat ze van hun leesboek vinden;
- kunnen vertellen wat ze deze les geleerd hebben en welke vragen ze nog hebben.
Aangeboden belangrijke moeilijke woorden in deze les:
- de meestervervalser
- ontmaskeren
- de argwaan
- onderwerpen aan
- speculeren
- in kwestie
- fluctueren
- toeschrijven aan
- het oeuvre
- het duivelse dilemma
de woordenlijst en woordenschattoets
Op de woordenlijst vind je een overzicht van alle 50 woorden uit de lessen van dit blok, met hun betekenis en de bijbehorende voorbeeldzin. Je kunt deze voor je leerlingen uitprinten als naslagwerk (of om voor de toets te leren).
Na afloop van het blok kan de woordenschat worden getoets. Er is een LessonUp-variant en een PDF-versie van de woordenschattoets beschikbaar.
hand-outs voor de leerlingen
Hier vind je alle hand-outs die in dit blok aan de orde zijn. Print ze uit voor je leerlingen zodat zij ze kunnen gebruiken bij de opdrachten in de lessen!
de teksten van dit blok
extra's
Heb je tijd over? Of zijn je leerlingen enthousiast op zoek naar nog meer interessante informatie? Dan vind je hier linkjes naar (nog) meer filmpjes die bij het thema aansluiten én nog meer toffe boekentips! De lijstjes worden regelmatig aangevuld.
Passende filmpjes:
- Digitale kunst. UItzending Klokhuis. Pascal zoekt uit hoe digitale kunst wordt gemaakt. In elk geval met computerprogramma’s, maar daarbij wordt vaak kunstmatige intelligentie gebruikt. Wat is dat eigenlijk? Digitaal kunstenaar Jeroen laat zien hoe een computer zelf bloemen kan ‘schilderen’ als je hem leert hoe een bloem eruit ziet.
- Hoe weet je dat je creatief talent hebt? Kunstenaar Floor Schothorst geeft antwoord! In deze aflevering van Kleur in Cultuur gaat Shanella op bezoek bij Floor Schothorst om erachter te komen hoe jij ook een kunstenaar kan worden. Teken jij al veel en vind jij tekenen ook een leuk vak op school? Floor vertelt hoe zij kunstenaar is geworden en hoe je begint om jou creativiteit te ontdekken. Kleur in Cultuur heeft ook nog andere korte filmpjes over kunst!
Boekentips:
- Het grote Rembrandt voorleesboek (Rijksmuseum en marion van de Coolwijk) en het grote Rijksmuseum voorleesboek (Rijksmuseum) zijn prachtige boeken verhalen die bekende schrijvers maakten bij werken uit het Rijksmuseum. Ook in de bieb te leen en ook prima om zelf lekker te lezen! Hier een voorproefje van grote Rijksmuseum voorleesboek en hier van het grote Rembrandt voorleesboek.
- Er is een prachtige serie kunstprentenboeken, om voor te lezen of zelf te lezen. Tal van kunstenaar komen aan bod. Ook in de bieb te leen.
- Is dàt kunst? (Thijs De Meulemeester). Maak kennis met de bijzondere verhalen achter meer dan 120 moderne kunstwerken. Te leen bij de bieb en hier als PDF!
- Mona Lisa en de anderen. (Alice Harman). 14/12/23 uitgekomen, te leen in de bieb! In dit humoristische boek stellen de beroemdste kunstwerken zich persoonlijk aan je voor. Mona Lisa bijvoorbeeld. Leesfragment!
- Julia's reis. (Finn Zetterholm). Als Julia (12) in een museum een schilderij aanraakt, wordt ze wakker in het schilderij. Via allerlei schilderijen reist ze door de tijd en leert van de beroemde schilders van alles over kunstgeschiedenis. Boek is uit 2014, maar zeker niet gedateerd! Lees ook de andere twee boeken in de reeks: Julia's verdwijning en Julia's ontsnapping.
- Meisjes en kunst. (Rachel Ignotofsky). Vijftig portretten van vrouwelijke kunstenaars vanaf de 13e eeuw tot nu. Het betreft o.a. Frida Kahlo, Georgia O’Keeffe, Beatrix Potter en Harriet Powers.
- Musea. (Bo Buijs). Wat is er allemaal te zien in een museum? En hoe komen musea aan hun spullen en aan geld? Lees van alles over musea en ook over de mensen die er werken.