Ken jij Vincent?

• Handvaardigheid
• Taal
• +2
• Basisschool
• Groep 4-8

Introductie

Een korte presentatie over Vincent van Gogh, te gebruiken als introductie bij andere lessen over de kunstenaar en / of zijn werk.

Instructies

Algemene leerdoelen

De leerlingen maken kennis met Vincent van Gogh en een aantal van zijn beroemde schilderijen.

Kerndoelen

1, 52, 53, 55, 56

Benodigde materialen

Geen extra materialen nodig.

Achtergrondinformatie

Vincent van Gogh (1853-1890) heeft een eigen venster in de Canon van de Nederlandse geschiedenis. Tegenwoordig komen mensen uit de hele wereld naar het Van Gogh Museum om zijn schilderijen te zien. In zijn eigen tijd waardeerden maar weinig mensen zijn werk. Vincent maakte circa 900 schilderijen, maar verkocht er slechts een paar. Zijn broer Theo, die een goede baan had in een kunsthandel in Parijs, stuurde elke maand geld waarmee Vincent in zijn levensonderhoud kon voorzien. In ruil daarvoor stuurde hij bijna al zijn schilderijen en tekeningen naar Theo. En brieven, véél brieven. Die bleven allemaal bewaard, waardoor we nu erg veel weten over Vincents leven en werk.

?

Vertel: Ik ga jullie zo meteen kort een plaatje laten zien van een beroemde Nederlander. Als je weet wie het is, zeg het dan nog even niet.

Kunstenaar

Toon de afbeelding ca. 5 seconden.

Zelfportret als schilder, 1887 - 1888

Wie is deze man?

1. Sinterklaas
2. Rembrandt van Rijn
3. Willem van Oranje
4. Vincent van Gogh

Laat de groep de quizvraag beantwoorden.

Kunstenaar

Laat de leerlingen nu wat aandachtiger naar het schilderij kijken. Vraag: - Hoe noem je een portret dat een schilder van zichzelf heeft gemaakt? - Zie je iets op het schilderij waardoor we zeker weten dat dit schilderij door Vincent van Gogh is gemaakt? > Vincents 'signatuur', zijn handtekening staat er op.

Vraag: - Welke schildermaterialen zie je allemaal? > kwasten / penselen, palet met verf (en potjes voor olie en terpentine), schildersezel, schilderdoek - We zien de achterkant van Vincents schilderdoek. Wat zou hij aan het schilderen zijn? > zijn zelfportret

Hoe lang werkte Vincent als kunstenaar, denk je?

1. 5 jaar
2. 10 jaar
3. 15 jaar
4. 20 jaar

Laat de groep de quizvraag beantwoorden. Afhankelijk van de groep kan er eventueel worden stilgestaan bij jaartallen (en wat er in die tijd nog meer gebeurde). Vincent werd geboren op 30 maart 1853 en overleed op 29 juli 1890. Pas in 1880 besloot hij kunstenaar te worden.

Vertel: Dit is een heel beroemd schilderij dat Vincent in Nederland maakte. Het heet 'De aardappeleters'. Zie je dat Vincent toen vooral met donkere kleuren schilderde? Hij schilderde toen al vijf jaar, maar er waren niet veel mensen die zijn werk mooi vonden...

De aardappeleters, 1885

Vertel: Vincents broer Theo woonde in Frankrijk, in Parijs. Toen Vincent een tijdje bij Theo ging wonen, zag hij dat de Franse schilders heel anders schilderden dan hij. Ze gebruikten bijvoorbeeld veel meer kleuren. Daar leerde Vincent heel veel van. Zelf begon hij ook met veel meer kleur te werken. Boulevard de Clichy, 1887

Vertel: Na Parijs ging Vincent wonen in het zuiden van Frankrijk, in het stadje Arles. Hij huurde er een geel huis met groene luiken. Zijn broer Theo hielp hem: hij gaf Vincent geld om in het gele huis te kunnen wonen, om te eten, en om te kunnen schilderen. Het gele huis, 1888

Vertel: In het gele huis maakte hij een paar schilderijen die misschien wel zijn meest beroemde zijn geworden: de vazen met zonnebloemen. Maar in Vincents tijd waren er niet veel mensen die zijn werk mooi vonden.

Zonnebloemen, 1889

Vertel: Wat ook in Zuid-Frankrijk gebeurde, was het beroemde verhaal van het oor. Misschien ken je het al. Op een dag was Vincent zó overspannen en in de war geraakt, dat hij een stukje van zijn linkeroor afsneed. Omdat het niet goed met hem ging, werd hij een jaar lang verzorgd in een inrichting, een ziekenhuis voor mensen die erg in de war zijn. 

 Zelfportret met verbonden oor, 1889 © The Courtauld Gallery, London

Vertel: Toen het weer wat beter met hem ging, verhuisde Vincent naar een dorpje in de buurt van Parijs. Daar maakte hij wandelingen door de korenvelden, zoals het korenveld op dit beroemde schilderij. Maar Vincent vond het leven nog steeds niet makkelijk. Op een zomerdag in juli besloot hij dat hij niet langer wilde leven. Hij was 37 jaar, en hij heeft nooit geweten dat hij op een dag wereldberoemd zou worden.

Korenveld met kraaien, 1890

Hoeveel schilderijen maakte Vincent bij elkaar, denk je?
Ongeveer...

1. 250
2. 450
3. 650
4. 850

Herinner de groep aan Vincents korte tijd als kunstenaar (10 jaar) en laat de leerlingen vervolgens de quizvraag beantwoorden. Benoem daarna het goede antwoord en vertel dat Vincent in dezelfde periode ook nog meer dan 1000 tekeningen maakte. Hierna kan de overstap naar een ander lesonderdeel worden gemaakt.

Kunstenaar