Van Gogh Museum
Haal Van Gogh in de klas

Van Gogh & Japan quiz

Van Gogh 

& Japan


QUIZ

Kunstenaar Vincent van Gogh
Titel Zelfportret met verbonden oor
Datering 1889
Collectie The Samuel Courtauld Trust, The Courtauld Gallery, Londen
1 / 19
volgende
Slide 1: Tekstslide
ckv, beeldende vormingMiddelbare schoolvmbo t, mavo, havo, vwoLeerjaar 3-6

In deze les zitten 19 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 1 video.

time-iconLesduur is: 20 min

Introductie

Vincent van Gogh liet zich inspireren door Japanse prenten. Via een filmpje en zes quizvragen met betrekking tot voorstelling en vormgeving ontdekken de leerlingen wat Vincent van Japanse prenten leerde.

Instructies

Algemene leerdoelen
- De leerlingen maken kennis met Vincent van Gogh
- De leerlingen kunnen herkennen en benoemen wat Vincent van Gogh van Japanse prenten heeft geleerd.

Aansluiting op het curriculum
- Tehatex: examenthema Voorbeeldig.

- Kunst Algemeen: Romantiek en realisme (intercultureel)

Benodigde materialen
- Eventueel mobiele telefoons

Differentiatie
Om tijd te besparen kunnen er één of meerdere vragen worden overgeslagen.

Achtergrondinformatie
Meer informatie over Van Gogh en Japan.

Onderdelen in deze les

Van Gogh 

& Japan


QUIZ

Kunstenaar Vincent van Gogh
Titel Zelfportret met verbonden oor
Datering 1889
Collectie The Samuel Courtauld Trust, The Courtauld Gallery, Londen

Slide 1 - Tekstslide

Vertel: Vincent van Gogh is nooit in Japan geweest. Toch was Japanse prentkunst een van zijn grootste inspiratiebronnen. De prenten leerden hem om op een andere manier naar de wereld te kijken. Ze hielpen Vincent om zijn kunst te moderniseren.

In het filmpje op de volgende slide is te zien wat Vincent van Japanse prenten leerde (duur: 2.11 min.)

Slide 2 - Video

Vertel: Na het filmpje volgt een korte quiz met zes vragen over Van Gogh en Japan. Let dus goed op. 
Van Gogh & Japan
QUIZ
Kunstenaar Vincent van Gogh
Detail van Brug in de regen (naar Hiroshige)
Datering 1887
Collectie Van Gogh Museum, Amsterdam

Slide 3 - Tekstslide

Vertel: De quiz bestaat uit twee delen: vormgeving en voorstelling. In totaal zijn er zes vragen. 

Laat iedereen zijn of haar mobiel pakken en ga naar de volgende slide. 
Als niet iedereen een mobiel heeft kan er in tweetallen gewerkt worden. Ook kan de les zonder mobiel worden gedaan. Zet dan het vinkje 'diveces in de klas' uit.
Vormgeving

Slide 4 - Tekstslide

Vertel: De volgende vragen gaan over de vormgeving van de werken: compositie, kleur, techniek, lijnvoering, ruimte en licht. 
Noem de overeenkomsten in vormgeving tussen deze werken
Maker Vincent van Gogh
Titel De wiegster (Augustine Roulin)
Datering 1889
Collectie The Art Institute of Chicago, Helen Birch Bartlett Memorial Collection, 1926
Maker Toyohara Kunichika
Titel Acteur in vrouwenrol met koekoeksbloemen
Datering 1867
Collectie Van Gogh Museum, Amsterdam

Slide 5 - Tekstslide

Geef de leerlingen even de tijd om de afbeeldingen te bekijken. 

Ga door naar de volgende slide. Daar kunnen de leerlingen de antwoorden met hun mobiel invoeren.
Overeenkomsten

Slide 6 - Woordweb

Antwoorden
  • felle kleuren
  • platte kleurvlakken
  • stevige contourlijnen
Qua voorstelling zijn er ook overeenkomsten. Bijvoorbeeld dat het om portretten gaat en dat er grote bloemen op staan.

Wat is hier Japans aan?

Maker Vincent van Gogh
Titel Danszaal in Arles, 
Datering 1888
Collectie Musée d’Orsay, Parijs, schenking van dhr. en mevr. André Meyer, 1951
A. Diagonalen
B. Felle kleuren
C. Geen horizon
D. Stevige contourlijnen

Slide 7 - Tekstslide

Laat de leerlingen in tweetallen bedenken wat er Japans is aan dit werk. 

Op de volgende slide kunnen de leerlingen hun antwoord invoeren.
Wat is hier Japans aan?
A
Diagonalen
B
Felle kleuren
C
Geen horizon
D
Stevige contourlijnen

Slide 8 - Quizvraag

Vertel de leerlingen dat er meer antwoorden goed zijn. Laat hen een keuze maken en bespreek de antwoorden.

Antwoord
Alle antwoorden zijn goed. Al springen de  diagonalen op dit schilderij niet meteen in het oog.
Welk werk hoort hier qua compositie niet bij?

timer
0:30
A
Maker Vincent van Gogh
Titel De zaaier
Datering 1888
Collectie Van Gogh Museum, Amsterdam
B
Maker Utagawa Hiroshige 
Titel Onverwachte avondbui op de Grote Brug bij Atake
Datering 1857
Collectie Collectie Alan Medaugh, New York
D
Maker Katsushika Hokusai
Titel Besneeuwde ochtend in Koishikawa
Datering ca. 1830-1832
Collectie Collectie Dorhout
C
Maker Vincent van Gogh
Titel Veld met irissen bij Arles
Datering 1888
Collectie Van Gogh Museum, Amsterdam

Slide 9 - Tekstslide

Laat de leerlingen in tweetallen de vraag beantwoorden.
Hiervoor kan de timer gebruikt worden. 

Vertel de leerlingen zo nodig dat het hier om 'vormgeving' gaat.

Op de volgende slide kunnen de leerlingen hun antwoord invoeren.

Welk werk hoort hier qua compositie niet bij?
A
De zaaier
B
Onverwachte avondbui op de Grote Brug bij Atake
C
Veld met irissen bij Arles
D
Besneeuwde ochtend in Koishikawa

Slide 10 - Quizvraag

Antwoord
D hoort er niet bij. De compositie van het landschap wordt niet geheel doorsneden door een diagonaal. (Zie de volgende slide voor de afbeeldingen).

Gebruik eventueel de afbeeldingen op de volgende slide voor het nabespreken.

A
Maker Vincent van Gogh
Titel De zaaier
Datering 1888
Collectie Van Gogh Museum, Amsterdam
B
Maker Utagawa Hiroshige 
Titel Onverwachte avondbui op de Grote Brug bij Atake
Datering 1857
Collectie Collectie Alan Medaugh, New York
C
D

Slide 11 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Voorstelling

Slide 12 - Tekstslide

Vertel: De volgende vragen gaan over de voorstelling: over wat er is verbeeld. 
Voor welk onderwerp liet Vincent zich niet door Japan inspireren?
A
Maker Vincent van Gogh
Titel De opwekking van Lazarus (naar Rembrandt)
Datering 1890
Collectie Van Gogh Museum, Amsterdam
B
Maker Vincent van Gogh
Titel Ingang van een steengroeve
Datering 1889
Collectie Privecollectie
C
Maker Vincent van Gogh
Titel Vlinders en klaprozen
Datering 1889
Collectie Van Gogh Museum, Amsterdam
D
Maker Vincent van Gogh
Titel Een op zijn rug liggende krab
Datering 1887
Collectie Van Gogh Museum, Amsterdam

Slide 13 - Tekstslide

Geef de leerlingen even tijd om de vraag te beantwoorden. 
Op de volgende slide kunnen de leerlingen hun antwoord invoeren.
Voor welk onderwerp liet Vincent zich niet door Japan inspireren?
A
Opwekking van lazarus
B
Ingang van een steengroeve
C
Vlinders en klaprozen
D
Een op zijn rug liggende krab

Slide 14 - Quizvraag

Bespreek de antwoorden met de leerlingen. 

Antwoord
Het goede antwoord is A. 
Voor deze Bijbelse scene, een typisch westers onderwerp nam Vincent een prent van Rembrandt als inspiratiebron.
Maker Utagawa Hiroshige
Titel Hakone: gezicht op het meer
Datering ca. 1833-1834 
Collectie Collectie Dorhout
Maker Utagawa Hiroshige III
Titel Waterhyacint, strandloper en ijsvogel
Datering 1871-1873
Collectie Van Gogh Museum, Amsterdam
Maker Utagawa Kunisada
Titel Krab loopt langs water
Datering ca. 1820-1825
Collectie Rijksmuseum Amsterdam, aankoop uit het F.G. Waller-Fonds
Prent naar een ets van Rembrandt.

Slide 15 - Tekstslide

Laat de leerlingen Vincents mogelijke inspiratiebronnen zien. Bespreek eventueel de overeenkomsten en verschillen in zowel vormgeving als voorstelling.

Welk werk was de belangrijkste inspiratiebron

voor dit schilderij?


Maker Vincent Van Gogh
Titel Vaas met bloemen
Datering 1886
Collectie Gemeentemuseum Den Haag
C
Titel Zwartgelakt Japans paneel met inlegwerk van ivoor
Collectie Nationaal Museum van Wereldculturen, Leiden
B
Maker Toyohara Kunichika
Titel Acteur in vrouwenrol met koekoeksbloemen
Datering 1867
Collectie Van Gogh Museum, Amsterdam
A
Maker Katsushika Hokusai 
Titel Ballonklokjes en libelle
Datering 1833-1834
Collectie Rijksmuseum Amsterdam, aankoop uit het F.G. Waller-Fonds

Slide 16 - Tekstslide

Vertel: Vincent schilderde dit bloemstuk toen hij in Parijs woonde. Wat was zijn directe inspiratiebron?

Laat de leerlingen in kleine groepjes een antwoord bedenken, inclusief de argumenten.

Op de volgende slide kunnen de leerlingen hun antwoord invoeren.
Welk werk was volgens jou de belangrijkste inspiratiebron voor dit schilderij?
A
Ballonklokjes en libelle
B
Acteur in vrouwenrol met koekoeksbloemen
C
Zwartgelakt Japans paneel

Slide 17 - Quizvraag

Bespreek de antwoorden met de leerlingen. 

Antwoord
Het juiste antwoord is C. Het schilderij van Vincent en het lakwerk hebben beide een zwarte achtergrond. Ook de manier waarop de bloemen over het vlak zijn verdeeld is zeer vergelijkbaar.

Op de volgende slide staat wat Vincent over zijn inspiratiebron schreef.

Vincent van Gogh en Theo Bonger aan Theo van Gogh (aug 1886)
'(...) een tak witte lelies - wit, roze, groen - tegen zwart, in den geest van een zwart japansch verlakt met parelmoer ingelegd, die ge kent (...)' (brief 568).

Slide 18 - Tekstslide

Klik op het symbool met de brief om het citaat van Vincent te tonen.

Ga naar de volgende slide voor de laatste vraag. 
Vincent leerde veel van Japanse prenten. Wat hadden de prentmakers van hem kunnen leren, vind jij?

Slide 19 - Open vraag

Vertel: Dit is de laatste vraag. 
Bespreek de antwoorden van de leerlingen en sluit de les af.