2. Uitputting van de aarde en verzet

• Burgerschapskunde
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-3

Introductie

Het koloniale verleden heeft de wereld van nu gevormd. Wat merk jij vandaag nog van het koloniale verleden? Deze lessen zijn ontwikkeld door het Tropenmuseum en Fawaka Wereldburgerschap ter gelegenheid van de tentoonstelling Onze koloniale erfenis in het Tropenmuseum. Op www.tropenmuseum.nl/nl/onderwijs en www.fawakawereldburgerschap.nl vind je ons gehele onderwijsaanbod.

Onze koloniale erfenis

Uitputting van de aarde en verzet 

Beeldmateriaal:

Ruwatan Tanah Air Beta Reciting Rites in its Sites (2019) gemaakt in opdracht van Framer Framed. Copyright: Framer Framed. Fotograaf: Eva Broekema

Dit kunstwerk is te zien in de tentoonstelling Onze koloniale erfenis in het Tropenmuseum.

Doen

Lezen

Praten

Kijken

Aan het eind van deze les:

... kun je uitleggen hoe mensen zich op verschillende manieren inzetten tegen het uitputten van de aarde.

Leerdoel en symbolen

Bespreek met de leerlingen de symbolen en het doel van de les.

Klimaatverandering. Waar maak jij je het meest druk om? 

Vertel: in de vorige les heb je kunnen zien hoe de koloniale periode invloed heeft gehad op producten die we nu nog gebruiken. Nog steeds wordt de aarde uitgeput voor grondstoffen.

Doe: laat de leerlingen met hun device de vraag, waar maak jij je het meeste druk om?

Vertel: Zowel in het koloniaal verleden als vandaag de dag zijn er voorbeelden te vinden van duurzame manieren om met de natuur om te gaan. Daar gaan we in deze les voorbeelden van zien. 

Nieuw-Guinea

Vertel: in de vorige les kwam je onder andere meer te weten over de Grasbergmijn in Nieuw-Guinea. 

De naastgelegen Ertsberg, die rijk was aan kopererts, is volledig afgegraven. Deze berg had ooit besneeuwde toppen en was heilig voor de Kamoro, de lokale Papoea-bevolking. Zij verdienden niets aan al het goud.

Het Kamoro Art Festival

Vertel: je ziet hier een afbeelding van het Kamoro Art festival. Dit festival vond jaarlijks - tussen 1998 en 2006 - plaats. Freeport, het bedrijf dat sinds 1967 de grootste goudmijn ter wereld exploiteert, ondersteunde dit. Het festival en de kunstmarkt vergrootten de plaatselijke belangstelling voor materiële cultuur. Het veranderde echter niets aan de vervuilde omgeving waarin de Kamoro en Amungme leefden.

Credits foto: (Photo: IO/Tamalia Alisjahbana)
Bron: https://observerid.com/the-kamoro-art-exihibition-and-auction-at-the-darmawangsa/

Het Kamoro Art Festival is een...

goedmakertje maar veranderde niks aan de situatie van de Kamoro en de Amungme.

een mooi initiatief waar veel geld werd opgehaald voor de Kamoro en de Amangme.

ik heb hier geen mening over

anders..

Doe: bespreek met de leerlingen het kunstfestival. Wat vinden zij er van dat dit festival werd georganiseerd. Doe met elkaar de poll en bespreek de antwoorden. 

Vertel: het festival en de kunstmarkt vergrootten de plaatselijke belangstelling voor materiële cultuur. Het veranderde echter niets aan de vervuilde omgeving waarin de Kamoro en Amungme leefden.

Julia Jouwe over haar opa Nicolaas Jouwe

Vertel: dit is Julia Jouwe van de The Young Papua Collective. Haar opa is Nicolaas Jouwe (foto 2). Hij heeft zich altijd ingezet voor de rechten van de oorspronkelijke bewoners van Nieuw Guinea. Hij heeft onder andere deze vlag ontworpen - de morgenster vlag. 

Luister: druk op het de hotspot van het audiofragment om het verhaal van Julia te horen die vertelt over haar opa. 

0

Doe: bekijk met de leerlingen de volgende twee video's uit de speech van Julia Jouwe van de The Young Papua Collective. 

Na afloop worden er in LessonUp twee vragen gesteld:

1. Wat heeft kolonialisme te maken met klimaatverandering? 

2. Wie moet er volgens Jouwe worden uitgenodigd aan de gesprekstafel?

Deze twee vragen kan je alvast aan de leerlingen vertellen zodat ze gerichter kunnen luisteren.  

Wat heeft kolonialisme te maken met klimaatsverandering volgens Julia?

Vertel: Julia vertelt in haar speech dat alle vormen van onderdrukking aan elkaar zijn gelinkt. 

Nederland had onafhankelijkheid beloofd aan Nieuw Guinea maar nu is het onderdeel van Indonesië. Op dit moment zorgen grote multinationals zoals Shell en BPP voor het verdwijnen van de natuur en zij maken grote winsten. 

Nog steeds worden Papoea's onderdrukt, nu door Indonesië.  

0

Doe: laat het tweede deel van de speech zien. 

De gehele speech duurt 10 minuten. Deze kun je vinden via deze link. 

Wie moeten er volgens Julia uitgenodigd worden bij internationale besprekingen over het oplossen van klimaatverandering?

1. Inheemse mensen
2. Wetenschappers
3. Milieuactivisten
4. Natuurfilosofen

Doe: na afloop van de video laat je de leerlingen deze vraag beantwoorden. 

Het juiste antwoord is antwoord A. 
Vertel: Julia bedoeld de oorspronkelijke bewoners van Nieuw Guinea. Deze mensen hebben veel kennis over de natuur waarmee zij leven. 

Hoe zou jij je kunnen verzetten tegen het uitputten van de aarde? 

Doe: zowel in het koloniaal verleden als vandaag de dag zijn er voorbeelden te vinden om op een duurzame manier om te gaan met de natuur. Wat voor voorbeelden zijn er nog meer en wat zou jij kunnen doen?

Laat de leerlingen het antwoord invullen via de device in het woordweb. 

Wat vond je van deze les? Schrijf zoveel mogelijk op. 

Doe: deze post-it opdracht. Zet de timer op 1 minuut en laat de leerlingen zoveel mogelijk op schrijven van wat zij in deze les hebben gehoord. 

Wat vonden zij ervan? Welke vragen hebben ze nog? Wat zou je nog meer willen weten.

Bespreek met elkaar de les.

Over dit onderwerp zijn nog twee lessen gemaakt. In de eerste les kom je meer te weten over het verband tussen de uitputting van de aarde en het kolonialisme. De volgende les is een creatieve opdracht die aansluit bij het kunstwerk van Maryanto. 

Tot ziens in het Tropenmuseum!

In het museum ontdek je meer...

Ben je opzoek naar meer lesmateriaal? 
Bekijk de pagina's: lesmateriaal in de klas en wereldactiviteiten. 

Wil je een bezoek brengen aan de tentoonstelling Onze koloniale erfenis. 

Neem dan contact op met: [e-mail] 

Voor overige vragen neem dan contact op met het Tropenmuseum.