Grrrrutto - grutto! les 1: Wat zijn weidevogels?

• Biologie
• Aardrijkskunde
• Basisschool
• Groep 5-8

Introductie

Dit is les 1 van de lessenreeks Grrrrutto die aansluit bij de nieuwste natuurdocumentaire Grutto van Rubens Smit (bekend van WAD en de Nieuwe Wildernis) binnenkort te zien in de bioscoop. In deze documentaire volgt Ruben met zijn crew een van de bekendste weidevogels: de grutto. In les 1 leren de leerlingen wat een weidevogel is, hoe ze hem kunnen herkennen en wat hij eet.

Instructies

Dit is een interactieve les. Geef deze les klassikaal met of zonder devices. 

Met devices:

Leerlingen doen mee met een tablet of laptop. Om mee te doen met de les gaan zij naar www.lessonup.app of gebruiken ze de LessonUp app. Hier hebben zij van tevoren geen account voor nodig. Het enige wat de leerling op deze website/app doet, is de zescijferige code invullen die links onderaan de les staat wanneer je op de rode knop 'start les' hebt gedrukt. Vervolgens vullen zij hun eigen naam in.

Zonder devices:
Klik op 'start les' om de les te starten. Links onderin naast de code zie je de knop 'devices in de klas'.  Vink deze knop uit. Alle interactieve vragen zoals openvragen, mindmaps en sleepvragen kun je nu klassikaal behandelen.

Deze lessenreeks sluit aan bij de volgende kerndoelen:

• Kerndoel 39: De leerling leert met zorg om te gaan met het milieu;
• Kerndoel 40: De leerling leert in de eigen omgeving veel voorkomende planten en dieren onderscheiden en benoemen en leert hoe ze functioneren in hun leefomgeving;
• Kerndoel 41: De leerling leert over de bouw van planten, dieren en mensen en over de vorm en functie van hun onderdelen.

Grrrrutto - grutto!

Les 1: Wat zijn weidevogels?

Wat hoor jij hier?

Open luistervraag

Doe: Laat de kinderen raden wat ze hier horen.

Vraag: Wat hoor jij hier?

Er zijn geen foute antwoorden. Het gaat er om dat de kinderen geconcentreerd luisteren en een verhaal opmaken uit de sensaties die zij horen. 

Vertel: We horen hier een grutto die praat tegen haar jongen die net uit het ei komen. Een grutto is een weidevogel. De komende lessen gaan we nog veel meer leren over deze soort vogels en in het specifiek: de grutto.

Het doel

•  wat weidevogels zijn

•  wat weidevogels eten

•  hoe weidevogels eruit zien

•  vier verschillende weidevogels te herkennen

Aan het einde van de les weet je....

Informatieve slide - doel les

Aan het einde van de les weten de leerlingen:

• wat weidevogels zijn,
• wat weidevogels eten,
• hoe weidevogels eruit zien,
• zes verschillende weidevogels te herkennen,

Wat weet jij al over weidevogels?

Mindmap/woordweb:

Vraag: Vraag aan de leerlingen wat zij al weten over weidevogels.

Doe: Laat de leerlingen woorden opschrijven (of benoemen) wat zij al weten over weidevogels.

Tip: Gebruik je de les met devices? Nadat de leerlingen hun woorden hebben ingevuld. Kun je de woorden verslepen. Bekijk welke thema's je kunt ontdekken en sleep die woorden bij elkaar.

Wat zijn weidevogels?

1. Vogels die over de wijde wereld heen vliegen
2. Vogels die in het bos wonen, maar eten zoeken in het gras
3. Vogels die broeden in graslanden en er hun jongen grootbrengen
4. Alle vogels die in Nederland verblijven

Quizvraag

Vertel: Nederland is eigenlijk een weidevogelland. Dat komt doordat er in ons land veel open grasland is; hier houden deze vogels heel erg van. 

Vraag: Maar wat zijn weidevogels eigenlijk? 

Antwoord: Het zijn vogels die broeden in weidegebieden en er hun jongen grootbrengen.

Dit is de eerste video uit de reeks van vijf lessen over de Grutto. Gedurende de video komen er vragen en opdrachten voorbij, dus let goed op!

00:47

Veel weidevogels roepen hun naam. 

Hoe zou jouw naam klinken als 

jij een weidevogel was?

Doe opdracht/ energizer

Hoorde je dat? Veel weidevogels roepen hun naam. De grutto roept: grutto grutto grutto! De kievit zegt kievit kievit.

Hoe zou jouw naam klinken als je een weidevogel was? 

Laat de leerlingen hun naam drie keer achter elkaar herhalen in de klas door elkaar heen voor 1 minuut (of langer, de tijd van de timer is aan te passen).

01:16

Welke weidevogels hebben lange snavels 

en welke hebben korte snavels?

lange snavel

korte snavel

kievit

grutto

tureluur

kemphaan

scholekster

veldleeuwerik

Sleepvraag

Vraag: Welke weidevogels hebben lange snavels en welke hebben korte snavels?

Doe:
Klassikaal: Klik als leerkracht eerst op de eerste hotspot 'kievit'. Er verschijnt een afbeelding. Vraag een leerling of deze vogel een lange of korte snavel heeft. Sleep vervolgens de hotspot naar het juiste vakje. Herhaal deze actie met de vijf andere vogels.
Individueel: Laat de leerlingen individueel op hun eigen device de sleepvraag uitvoeren. Ze moeten eerst op de hotspot klikken en vervolgens de hotspot verslepen naar het juiste vakje 'lange of korte snavel'.

Antwoord: 

Lange snavel: grutto, tureluur, kemphaan, scholekster

Korte snavel: kievit, veldleeuwerik.

Extra vraag: Waarom zijn de snavels lang of kort?

Antwoord: Dat heeft te maken met wat ze eten. Met een lange puntige snavel kunnen vogels makkelijk wormen uit de aarde halen. Korte snavels zijn weer makkelijker voor het eten van zaden en insecten.

01:16

Steltloper of niet?

Dit is een kievit.

Veel weidevogels zijn steltlopers. Dit zijn vogels met lange poten

en lange, dunne snavels.

lange, dunne snavel

lange poten

Steltlopers: vogels met lange poten en een dunne lange snavel, waarmee ze makkelijk wormen en andere kleine beestjes uit de grond kunnen halen.

01:16

Waarom hebben de meeste
weidevogels lange poten?

"Met hun lange poten kunnen ze tussen het gras makkelijk een prooi vinden."

Wat eten weidevogels vooral?

kevers

gras

spinnen

brood

bloemen

groente

larven

regenwormen

Sleepvraag:

Vraag: Wat eten weidevogels vooral?

Doe: Sleep het voedsel wat weidevogels eten naar de grutto toe.

Antwoord: kevers, spinnen, larven en regenwormen. Insecten dus! En vooral de regenworm vinden zij overheerlijk.

Extra informatie:
Kuikens van weidevogels voeden zich niet met wormen of larven, maar met spinnen en insecten boven de grond, zoals kevers, vliegen en muggen. Deze kleine kuikens eten in hun eerste weken meer dan 10.000 beestjes per dag!

In welk seizoen zijn weidevogels vooral actief?

1. Lente
2. Zomer
3. Herfst
4. Winter

Quizvraag

Vraag: In welk seizoen zijn weidevogels vooral actief?

Antwoord: In het voorjaar als het land wordt bewerkt dan broeden meestal de weidevogels in Nederland. De vroegste broeder zijn de kieviten zij broeden al eind februari.

Wat heb jij geleerd uit deze les?

Wat vond jij van deze les?

😒🙁😐🙂😃