4H thema 2 basisstof 4

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Zwanger

4 Havo

Thema 2

Basisstof 4

Vandaag

Leerdoelen

• Je kunt de ontwikkeling van zygote tot volgroeide baby beschrijven
• Je kunt de fases van de geboorte toelichten
• Je kunt beschrijven hoe de hormonale cyclus van de vrouw verandert tijdens de zwangerschap

Programma

1. Bespreken huiswerk
2. Uitleg 
3. Controle vragen
4. Zelf werken

Teelballen

Hypothalamus

Hypofyse

+

+

-

-

-

+

+

+

-

-

-

+

FSH

LH

Progesteron

Geslachtshormonen worden aangemaakt door:

1. Hypofyse
2. Hypothalamus
3. Teelballen/ eierstokken
4. Bijnieren

In welke periode produceert het gele lichaam geslachtshormonen?

1. In periode P
2. In periode Q
3. In periode R
4. In periode S

Bij een sterilisatie worden de eileiders (vrouw) of zaadleiders (man) doorgeknipt. Vinden er na sterilisatie nog reductiedelingen in de man plaats? En worden er na sterilisatie nog geslachtshormonen afgevoerd uit de teelballen?

1. Geen reductiedelingen en geen geslachtshormonen
2. Geen reductiedelingen maar wel geslachtshormonen
3. Wel reductiedelingen maar geen geslachtshormonen
4. Wel reductiedelingen en wel geslachtshormonen

Menstruatiecyclus

Geslachtscellen

Man

• Zaadcelproductie begint rond 12 jaar
• Door start testosteron productie
• Uit elke voorlopercel/stamcel 4 zaadcellen

Vrouw

• Voorlopers van eicellen liggen voor geboorte al klaar
• Vanaf start menstuatiecyclus elke maand enkele rijpen --> uiteindelijk 1 rijpe eicel
• Uit elke voorlopercel/stamcel 1 eicel

Bevruchting

Eicel omringd door:

• Zona pellucida
  
• Cellen
  

Kop van één zaadcel kan de eicel binnen komen

Zona pellucida wordt ondoordringbaar --> bevruchtingsmembraan

Meiose II wordt afgerond en van 2 haploïde cellen (n) wordt 1 diploide cel gevormd (2n)

Voor de innesteling

Klievingsdelingen

 = delingen van de bevruchte cel (zygote) zonder te groeien

Verplaatsing naar baarmoeder

Gele lichaam geeft progesteron af 

--> verdikking baarmoederslijmvlies

De innesteling

• Embryo ‘nestelt’ zich in het baarmoederslijmvlies
  
• Buitenste laag cellen (chorion) produceert HCG --> vruchtvlies
  
• Ongeveer 7 dagen na bevruchting
  

Zwanger

4 Havo

Thema 2

Basisstof 4

Vandaag

Leerdoelen

• Je kunt de ontwikkeling van zygote tot volgroeide baby beschrijven
• Je kunt de fases van de geboorte toelichten
• Je kunt beschrijven hoe de hormonale cyclus van de vrouw verandert tijdens de zwangerschap

Programma

1. Vragen hormonen bij zwangerschap
2. Uitleg 
3. Controle vragen
4. Zelf werken

Waar vinden klievingsdelingen plaats?

1. In de eierstok
2. In de eileider
3. In de baarmoeder
4. In de vagina

Tijdens de zwangerschap verandert de hormoonhuishouding van vrouwen. Wat is de functie van progesteron?

1. Follikel stimuleren te ontwikkelen
2. Stimulatie van ovulatie
3. Baarmoederslijmvlies in stand houden
4. Stimuleren van oestrogeenproductie

Waardoor wordt HGC (het zwangerschapshormoon) geproduceerd? (meerdere antwoorden goed)

1. Het ontwikkelende embryo
2. De placenta
3. De eierstok
4. Het baarmoederslijmvlies

Wat is de functie van HCG (het zwangerschapshormoon)?

1. In stand houden van het baarmoederslijmvlies
2. In stand houden gele lichaam
3. Stimuleren ontwikkeling embryo
4. Remmen van FSH en LH afgifte door de hypofyse

Hernieuwde hormoonhuishouding

HCG (humaan choriongonatropine)

• Eerst door buitenste cellen embryo
  
• Later door placenta
  
• Houdt het gele lichaam in stand
  

Progesteron

• Eerst door het gele lichaam
  
• Later door de placenta
  
• Zwangerschap in stand houden (geen menstruatie)
  
• Remmen afgifte FSH en LH
  

Na de innestelling

Placenta ontwikkelt

• bloed van moeder en embryo lopen langs elkaar
  
• door diffusie en actief transport uitwisseling stoffen
  

Navelstreng

• 2 slagaders: afvalstoffen kindje
  
• 1 ader: voedingsstoffen en zuurstof (en andere stoffen)
  

Vruchtwater en –vliezen: bescherming

Van welke orgaan(stelsel) begint de ontwikkeling het eerst?

1. Zenuwstelsel
2. Het hart
3. Spijsverteringsstelsel
4. De Longen

Ontwikkeling

Tot 8 weken: embryo

Vanaf week 9: foetus

Embryo is kwetsbaarder

Binas 86E

De longen zijn één van de laatste organen die rijp zijn. Pas na 24 weken zijn ze voldoende gerijpt om te functioneren. Waarom worden de longen later aangelegd dan bijvoorbeeld het hart en de darmen?

Stamcellen

= cellen die nog niet gespecialiseerd zijn (kunnen nog van alles worden)

--> zowel in embryo's als volwassene: in embryo's meer variatie in uiteindelijk celtypen

Celdifferentiatie

= de cel neemt een specifieke vorm aan om een bepaalde functie uit te kunnen voeren

--> Op basis van: plaats in het lichaam & actieve delen DNA

Geboorte

Indaling (paar weken voor geboorte): bovenste gedeelte baarmoederwand trekt samen, hoofdje baby in bekkenholte

Ontsluiting:

Door weeën (samentrekkingen baarmoeder) wordt de baarmoedermond/hals wijder

Vruchtvliezen breken voor of tijdens ontsluiting

Ontsluiting volledig: 10 cm

Uitdrijving: geboorte van het kindje

Spieren in baarmoederwand trekken samen – persweeën

Nageboorte: uitdrijven van de placenta

Ongeveer 15 min. na de geboorte weeën voor nageboorte

Tom zegt: "de placenta bestaat uit weefsel van het embryo en weefsel van de moeder"

Klopt het wat Tom zegt?

1. ja
2. nee
3. dat verschilt per zwangerschap

Wat is de naam voor het uitdrijven van de placenta en resten van de navelstreng?

1. Uitdrijving
2. Indaling
3. Nageboorte
4. Voorgeboorte

Waardoor sterft het gele lichaam af als er geen bevruchting plaatsvindt?

1. Door de ovulatie.
2. Door de menstruatie.
3. Door een gebrek aan FSH.
4. Door een gebrek aan LH.

Waardoor wordt HCG gemaakt?

1. door het baarmoederslijmvlies
2. door het embryo
3. door het follikel
4. door het gele lichaam

Zelf werken

Lezen

BS 4 (blz. 93 t/m 98)

Maken

BS 4 opdr. 26 t/m 36 (31 en 34 mag je overslaan) als je dat nog niet af had!

Werkblad 'oefenexamenvragen in stappen'

Kun je

• de ontwikkeling van zygote tot volgroeide baby beschrijven?
• de fases van de geboorte toelichten?
• beschrijven hoe de hormonale cyclus van de vrouw verandert tijdens de zwangerschap?