Sociaal Gedrag Theorie en vragen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Gedrag

Gedrag: alles wat mensen en dieren doen als reactie op prikkels.

Sociaal gedrag: Gedrag tussen soortgenoten.

• Territoriumgedrag
• Voortplantingsgedrag
• Groepsgedrag

Territoriumgedrag

Veel dieren hebben een eigen plek en zullen deze ook verdedigen. Al het gedrag wat hierbij hoort is territorium gedrag.

• Aanvalsgedrag
• Vluchtgedrag
• Dreiggedrag
• Overspronggedrag

Taakverdeling in groepen

Bij dieren die in groepen leven is vaak sprake van een rangorde. Er zijn leiders en volgers en iedereen kent zijn plaats.

Kippen hebben ook een rangorde die ze bepalen door elkaar te pikken. De Pikorde. 

Wat is gedrag?

1. Alles wat mensen doen
2. Alles wat dieren doen
3. Alles wat mens en dier doet
4. Alles wat planten, dieren en mensen doen

Een verkeerslicht springt op rood. De fietser stopt door te remmen en af te stappen.

Wat is in dit voorbeeld de respons?

1. het rode verkeerslicht
2. de fietser
3. de fietser stopt
4. het verkeerslicht

Sleutelprikkel / supranormale prikkel

Sleep de stukjes tekst naar de juiste plek

sleutelprikkel

supranormale prikkel

Een verkeerslicht springt op rood. De fietser stopt door te remmen en af te stappen.

Uit hoeveel handelingen bestaat het gedrag 'stoppen'?
Het antwoord staat in de tekst.

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

In een groep kippen is een bepaalde rangorde. Deze rangorde, de zogenaamde pikorde, bepalen de kippen door elkaar te pikken. De meest gepikte kip staat onderaan in de pikorde. Aan de hand van een ethogram wordt van vijf kippen de pikorde bepaald.
Het resultaat is hieronder weergegeven. Een pijl wijst naar de kip die door een ander wordt gepikt.
Bepaal met behulp van de afbeelding de pikorde van de kippen.
Welke kip staat bovenaan in de pikorde?

1. A
2. B
3. C
4. D

Wat zie je in de afbeelding?

1. Het jong reageert op een sleutelprikkel
2. Het oudere dier geeft een respons
3. Het jong reageert op een gewone prikkel
4. Het oudere dier reageert op een sleutelprikkel

In een dierentuin leven vijf witte neushoorns samen in een groep, één mannetje en vier vrouwtjes. Een onderzoeker noteert regelmatig hoe vaak de dieren dreiggedrag vertonen tegen elkaar, zoals brullen, duwen en stoten met de hoorn. Uit de resultaten trekt hij conclusies over een rangorde binnen de groep. In een schema geeft hij die rangorde weer (zie de afbeelding).
Geef de naam van de neushoorn die het laagst in de rangorde staat

1. Rita
2. Klara
3. Dora
4. Arnold

Mira is buiten aan het werk. Ze krijgt het warm en trekt haar jas uit.
Is het uittrekken van haar jas een respons op een inwendige of op een uitwendige prikkel?

1. inwendige prikkel
2. uitwendige prikkel