Sociale kwestie en de socialisten




Sociale kwestie

&

de socialisten

1 / 42
volgende
Slide 1: Tekstslide
GeschiedenisMiddelbare schoolmavoLeerjaar 4

In deze les zitten 42 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 1 video.

time-iconLesduur is: 45 min

Onderdelen in deze les




Sociale kwestie

&

de socialisten

Slide 1 - Tekstslide

Doel
  • industrialisatie zien als een spil in de sociale kwestie
  • Het ontstaan van vakbonden en de socialisten verklaren vanuit de sociale kwestie
  • Drijfveren, programma en leider SDAP situeren
  • verschil sociaal-democraten en communisten uitleggen en verklaren
  • Revolutie van Troelstra uitleggen

Slide 2 - Tekstslide

Begrippen
  • industrialisatie
  • sociale kwestie
  • vakbond
  • sociaal democratische arbeiders partij
  • Troelstra
  • sociaal-democraat
  • communist
  • revolutie Troelstra
  • liefdadidgheid
  • sociale wetgeving
  • Armenwet
  • Kinderwetje van Van Houten
  • Ongevallenwet
  • Woningwet
  • Sociale grondrechten

Slide 3 - Tekstslide

Personen
  • Troelstra

Slide 4 - Tekstslide

Jaartallen
  • 1870
  • 1880
  • 1918
  • 1983

Slide 5 - Tekstslide

Wat is industrialisatie?
A
Een periode van grote en snelle verandering door de komst van industrie.
B
Het ontstaan van industrie (fabrieken) in een gebied waar eerst vooral landbouw was.
C
Een speciale dans.
D
Mensen die in fabrieken werken.

Slide 6 - Quizvraag

Gevolgen industrialisatie:  
  • bevolkingsgroei
  • economische groei, vooral voor de bovenste lagen uit de bevolking
  • sociale kwestie. Een kwestie is een probleem. Met de sociale kwestie wordt bedoeld het geheel van slechte leef- en werkomstandigheden, vrouwen- en kinderarbeid, zeer lage lonen en massale werkloosheid.

Slide 7 - Tekstslide

Wanneer ben je eigenlijk arm?

Slide 8 - Woordweb

Videofragment Daens

Hierop moet je leten tijdens de video:

  • In welke omstandigheden werkt men?
  • Zijn er zaken die nu niet meer zouden kunnen?

Slide 9 - Tekstslide

Slide 10 - Link

Hoe waren de werkomstandigheden?

Slide 11 - Woordweb

slechte werkomstandigheden
  • onveilig en ongezond, saai werk
  • lange werkdagen (14u/dag)
  • lage lonen => amper gezin onderhouden
  • Geen rechten !
  • kinderarbeid
  • lawaai
  • stof (slechte lucht)
  • weinig daglicht

Slide 12 - Tekstslide

en nu...

Slide 13 - Tekstslide

Kinderarbeid

  • Goedkoper dan volwassenen.
  • Nauwelijks onderwijs  (leerplicht vanaf 1901)
  • Noodzakelijk voor onderhoud gezin.

Slide 14 - Tekstslide

Videofragment Daens

Hier moet je leten tijdens de video:

  • In welke omstandigheden leefde men?
  • Speelt geloof een belangrijke rol in het leven?

Slide 15 - Tekstslide

Slide 16 - Video

Hoe waren de leefomstandigheden?

Slide 17 - Woordweb

Erbarmelijke woonomstandigheden
  • slechte kleine huisjes (krotten)
  • kelderwoningen
  • grauwe arbeiderswijken
  • veel gezinsleden
  • slecht eentonig voedsel
  • hoog kindersterfte
  • weinig hygiëne

Slide 18 - Tekstslide

Waarom deed de regering niets tegen deze ellendige situatie?

Slide 19 - Open vraag

Vakbond !
  • arbeiders werken samen 
  • vakbond verdedigen belangen arbeiders bij fabrieksbazen


Slide 20 - Tekstslide

Uitnodiging voor de oprichtingsvergadring van de SDAP door W. Vliegen (1894)

De toestand van het volk wordt steeds ellendiger. De werkloosheid stijgt ieder jaar meer en meer. De levensstandaard van de arbeiders wordt steeds lager. De regering doet niets, negeert of verwerpt elke hervorming. In de meeste lanen wordt de regering gedwongen hervormingen in te voeren, omdat de druk van de onderste klasse te groot is.

In Nederland denkt de regering dat hier geen behoefte is aan verandering. De oorzaak van dit alles is niet ver te zoeken. De verlangens en eisen van het volk hebben in Nederland geen organisatie die machtig genoeg is om die eisen tot hun recht te laten komen. De verdrukte klasse mist zo'n organisatie om de aandacht van de regering te krijgen.

Slide 21 - Tekstslide

Socialisten

Slide 22 - Woordweb

Wat willen socialisten?

Slide 23 - Open vraag

Socialisten = vinden dat de overheid mensen 
die het moeilijk hebben moet helpen

Socialisten willen betere omstandigheden voor arbeiders.
Daarvoor willen ze algemeen kiesrecht.

SDAP = Sociaal-Democratische Arbeiders Partij

1917: algemeen kiesrecht voor mannen.
Socialisten

Slide 24 - Tekstslide

Waar zorgden vakbonden voor?

Slide 25 - Open vraag

Arbeiders staken tegen lage lonen en slechte omstandigheden.
 > krijgen niets uitbetaald als ze staken.

Arbeiders moeten gaan samenwerken.
 > oprichting vakbonden

Vakbond:
- betalen bij ziekte en staking
Vakbonden

Slide 26 - Tekstslide

Socialisten

Slide 27 - Tekstslide

Sociale wetten
1874: Kinderwetje van Van Houten
 - kinderen onder de 12 mogen niet werken

Sociale wetten:
 - om onrust tegen te gaan
 - om het leven van arme mensen beter 
    te maken

Slide 28 - Tekstslide

Sociale wetten
  • Armenwet (1854)
  • Ongevallenwet (1901)
  • Woningwet (1901)

Opdracht: Wat houden deze wetten in?
timer
5:00

Slide 29 - Tekstslide

Sociaal Democratische ArbeidersPartij (SDAP)

  • Hoe wil de SDAP deze omstandigheden veranderen?
  • Via het parlement! 

Slide 30 - Tekstslide

Sociaal Democratische ArbeidersPartij (SDAP)
  • Doel : socialistische maarschappij
  1. streven naar gelijkheid (algemeen kiesrecht)
  2. kleine inkomensverschillen, verdelen rijkdommen
  3. grote bedrijven in handen overheid
  • Leider: Troelstra

Slide 31 - Tekstslide

Welke groep mensen zitten er voornamelijk in de regering?

Slide 32 - Open vraag

Slide 33 - Tekstslide

Socialist vs liberaal
socialist
liberaal
Iedereen moet kunnen doen wat hij wil.
Niet iedereen kan doen wat hij wil, want aremn hebben minder mogelijkheden.
De overheid moet zorgen dat arme mensen een een beter leven krijgen.
Politiek is een zaak voor goed opgeleiden.

Slide 34 - Sleepvraag

Spotprent vanJohn Rabou

Slide 35 - Tekstslide

De vergissing van Troelstra
Laatste oorlogsjaar 
Leve de revolutie!
SDAP en Troelstra roepen in 1917 de revolutie uit.
Grote vergissing er was geen revolutie

Slide 36 - Tekstslide

De vergissing van Troelstra

Slide 37 - Tekstslide

Leg uit wat de sociale kwestie inhoudt en wat de oorzaak was voor het ontstaan van de sociale kwestie?

Slide 38 - Open vraag

Sociale kwestie

Slide 39 - Tekstslide

Deze vraag gaat over de sociale kwestie tijdens de industriële revolutie.

1 De ergste missstanden verdwijnen
2 Door de industrialisatie ontstaat de sociale kwestie.
3 Er komen sociale wetten
4 Vakbonden komen op voor de belangen van werknemers.

Zet bovenstaande vier zinnen in de juiste tijdsvolgorde:

A
4 --> 2 --> 3 --> 1
B
2 --> 4 --> 3 --> 1
C
2 --> 4 --> 1 --> 3
D
2 --> 3 --> 4 --> 1

Slide 40 - Quizvraag

Vooral arbeiders stemmen op?
A
Liberalen
B
Socialisten
C
Feministen
D
Confessionelen

Slide 41 - Quizvraag

Liberalen vinden...…… het belangrijkst
A
gelijkheid
B
vrijheid
C
macht
D
geloof

Slide 42 - Quizvraag