Stevigheid en beweging BS 3 en 4

• Biologie
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Leerroute 3

Stevigheid en beweging

Wat gaan we doen?

- Terugblikken BS 1 en 2

- Leerdoel BS 3 en 4

- Wat weet je al van BS 3 en 4?

- Uitleg Beenverbindingen en spieren

- Zelfstandig werken

- Terugblik les

Terugblik: leerdoelen BS 1 en 2

- Aan het einde van de les weet jij welke botten je al wel kent en welke nog niet

- Aan het einde van de les kan je in een opdracht het verschil tussen kraakbeen en been/bot uitleggen

Benoem alle botten

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

schedel

Lendewervels

Scheenbeen

Sleutelbeen

opperarmbeen

Spaakbeen

Ellepijp

Kuitbeen

Knieschijf

dijbeen

Borstwervels

Sleep de functies van het skelet naar de bijbehorde plaatjes

Bescherming

Beweging

Vorm geven

Stevigheid

bekijk de afbeelding over kalk en lijmstoffen in botten.
welke uitspraak is waar ?

1. Lijn A gaat over lijmstof en lijn B gaat over kalkstof
2. Lijn B gaat over lijmstof en lijn A gaat over kalkstof
3. beide kunnen daar nooit over gaan, zijn onzin

Been bestaat uit...

1. Veel kalk, weinig lijmstof
2. Veel kalk, veel lijmstof
3. Weinig kalk, weinig lijmstof
4. Weinig kalk, veel lijmstof

welk weefsel zie je op het plaatje

1. kraakbeen weefsel
2. beenweefsel

Ouderen breken sneller hun botten omdat tijdens je leven in je botten:

1. Lijmstof en kalkzouten afnemen
2. Lijmstof toeneemt, kalkzouten afnemen
3. Lijmstof afneemt, kalkzouten toenemen
4. Lijmstof en kalkzouten toenemen

Hoe ging het?

Alles goed?

Top! Dan ken je BS 1 en 2 prima

Bijna alles goed?

Nog even goed leren wat je fout had

Te veel fout?

BS 1 en 2 zijn vooral leerwerk, dus besteedt hier nog extra aandacht aan

Leerdoelen BS 3 en 4

- Welke manier heeft je lichaam om je botten te verbinden met elkaar?

- Hoe werkt elke verbinding en hoeveel beweging is er mogelijk?

- Hoe zorgen spieren ervoor dat er beweging komt in je lichaam?

- Wat is de opbouw van spieren?
- Wat zijn antagonisten en hoe werken deze spieren?

Wat weet je al?

Na deze dia volgen een paar vragen om te kijken wat jij al weet van beenverbindingen en spieren

Na deze opdrachten volgt de uitleg

antagonisten zijn spieren die

1. samenwerken
2. tegengesteld werken
3. afzonderlijk van elkaar werken

Waar bestaan spieren uit?

1. Pezen
2. Bundels spiervezels
3. Vlies
4. kleine spiertjes

Welke beenverbindingen zijn niet beweeglijk?

1. Kraakbeen
2. Gewricht
3. Vergroeid
4. Naad

Als je een spier ontspant, wordt de spier....

1. korter en dikker
2. langer en dunner
3. korter en dunner
4. langer en dikker

Beenverbindingen

- Welke manier heeft je lichaam om je botten te verbinden met elkaar?

- Hoe werkt elke verbinding en hoeveel beweging is er mogelijk?

Beenverbindingen

Botten in je lichaam zitten aan elkaar vast. Dit noem je de beenverbindingen. Er zijn vier soorten beenverbindingen. Sommige zijn beweegbaar, andere niet. 

Soorten beenverbindingen

In de afbeelding zijn enkele beenverbindingen getekend.

Bij welk van deze beenverbindingen is de meeste beweging mogelijk?

1. bij nummer 1
2. bij nummer 2
3. bij nummer 3

Welke twee beenverbindingen zijn niet beweeglijk?

1. Kraakbeen
2. Gewricht
3. Vergroeid
4. Naad

De schedelbeenderen zitten verbonden met elkaar door:

1. Kraakbeen
2. Gewricht
3. Naad
4. Vergroeid

De ribben en het borstbeen zijn verbonden door:

1. Kraakbeen
2. Gewricht
3. Naad
4. Vergroeid

Een middenhandsbeentje is verbonden met een vingerkootje door:

1. Naadverbinding
2. Vergroeide verbinding
3. Kraakbeen verbinding
4. Gewricht

zet de soorten beenverbindingen op volgorde van meest beweegbaar tot minst beweegbaar

Meest beweegbaar

minst beweegbaar

Spieren

- Hoe zorgen spieren ervoor dat er beweging komt in je lichaam?

- Wat is de opbouw van spieren?

- Wat zijn antagonisten en hoe werken deze spieren?

antagonisten zijn spieren die

1. samenwerken
2. tegengesteld werken
3. afzonderlijk van elkaar werken

Waar bestaan spieren uit?

1. Pezen
2. Bundels spiervezels
3. Vlies
4. kleine spiertjes

Als je een spier ontspant, wordt de spier....

1. korter en dikker
2. langer en dunner
3. korter en dunner
4. langer en dikker

Spieren

Spieren en botten zijn nodig om te kunnen bewegen. 

De spieren zitten vast aan de botten.

Alle spieren samen vormen het spierstelsel.

de bouw van een spier

- Om de spier zit laag bindweefsel: spierschede (geeft stevigheid).

- Aan beide uiteinden van de spier zit een pees. 

                 Met de pezen zit een spier vast aan botten.

 - Een spier bestaat uit spierbundels.

Spieren

Een spier zit met pezen vast aan een bot.
- Als een spier buigt wordt hij korter en dikker

- Als een spier strekt wordt hij dunner en langer

Doordat de spier met een pees vast zit aan het bot, beweegt je skelet/bot mee met je spier.

Spieren kunnen niet bewegen zonder botten en botten kunnen niet bewegen zonder spieren

Spieren spannen alleen maar aan!!!

Elke spier heeft een tegenovergestelde spier, zodat hij weer gereset wordt en opnieuw kan aanspannen

Antagonistisch paar (buig & strekspier)

antagonisten

Spieren die een tegengestelde beweging veroorzaken en samenwerken om zo een gehele beweging mogelijk te maken

een spier heeft een andere spier nodig om te kunnen ontspannen en dan weer opnieuw aan te kunnen spannen.

Elke spier heeft een tegenovergestelde spier om te resetten

Spier vezel

Spier schede

Spierbundel

Pees

De spier die het been laat buigen is de ....

De spier die het been weer strekt is de ....

Achterste dijspier

Voorste dijspier

Hoe heet spier 1?
Hoe heet spier 2?

1. Nr 1: armbuigspier Nr 2: armstrekspier
2. Nr 1=armstrekspier Nr 2=armbuigspier

Wat is de antagonist van de spierbal op je bovenarm?

1. Biceps
2. Triceps
3. Kuitspier
4. Scheenspieren

spieren bewegen mijn ...?

1. gewrichten
2. botten

Als je een spier samentrekt, wordt de spier....

1. korter en dikker
2. langer en dunner
3. korter en dunner
4. langer en dikker

De spierschede geeft de spier

1. stevigheid
2. flexibiliteit
3. bescherming
4. vorm

Exit ticket

Er komen 7 vragen.

Maak je ze goed? dan heb je de stof onder de knie!

Heb je nog niet alles goed? Kom dan nog even voor uitleg

Bekijk afbeelding 1. Wat gebeurt er met de voet als spier P zich samentrekt?

Sleep het cijfer A of B naar de afbeelding

Wat zijn antagonisten?
Twee spieren die...

1. ...met elkaar verbonden zijn door middel van een pees
2. ...samenwerken om dezelfde beweging te maken
3. ...dezelfde taak hebben aan twee kanten van het lichaam
4. ...tegenovergestelde bewegingen maken

Welke spieren zijn elkaars antagonisten?

Spier 1 en spier

Spier 2 en spier

3

4

Wat gebeurt er met je spiervezels als je spier wilt aanspannen en wat gebeurt er als je je spier weer ontspant?

1. Aanspannen: Kort Ontspannen: kort
2. Aanspannen: Kort Ontspannen: Lang
3. Aanspannen: lang Ontspannen: lang
4. Aanspannen: Lang Ontspannen: kort

Sleep de beenverbinding naar de juiste beenderen

Twee teenkootjes

De wervels van het heiligbeen

Het heupbeen en het dijbeen

Ribben en het borstbeen

Spaakbeen en ellepijp

Kogel gewricht

Vergroeid

Scharnier gewricht

Kraakbeen

Rolgewricht

Als deze spieren aanspannen

1. gaat de pols buigen
2. gaat de pols strekken
3. gebeurt er niets in de pols
4. gaat de pols draaien

Beenverbindingen

vergroeiing

naadverbinding

gewrichten

 kraakbeen

Sleep naar de botten die je 

ziet op de röntgenfoto:

* welke botten komen overeen met botten in de arm? 

Spaakbeen

Elleboog

Ellepijp

middenhands

beentjes

handwortel

beentjes

Kuitbeen

Scheenbeen

Knieschijf

Dijbeen

Botten van de voet

In de botten van oudere mensen is de lijmstof in de botten...

1. toegenomen
2. afgenomen

Een bot zonder lijmstof breekt erg snel

1. Waar
2. Niet waar

Wie heeft meer lijmstof, een baby of een bejaarde?

1. Baby
2. Bejaarde

Kraakbeen bevat...

1. Veel lijmstof en veel kalkzouten
2. Veel lijmstof en weinig kalkzouten
3. Weinig lijmstof en veel kalkzouten
4. Weinig lijmstof en weinig kalkzouten

Beenweefsel is zo stevig door...

1. Kalkzouten
2. Lijmstof (collageen)
3. Kalkzouten én lijmstof

Kraakbeen is

1. Buigzaam
2. Niet buigzaam