2.3 Het Imperium Romanum

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

2.3 Het Imperium Romanum

lekker luisteren

Ontstaan Rome:

Legende van Remus en Romulus

Les van vandaag

Doel = aan het eind van de les kun je

• de politieke ontwikkeling van Rome benoemen en verklaren
  
• de uitbreidingsdrang van het Romeinse Rijk uitleggen en in de historische context plaatsen
• de problemen waarmee het Romeinse Rijk te maken krijgt benoemen en verklaren

2.3 Imperium Romanum

• Ontwikkeling Romeins bestuur en daarmee gepaarde veroveringsdrang, omgang met andere volken, verloop van het rijk en haar teloorgang
  

Wat weet je al over het Romeinse Rijk?

In den beginne..... (volgens de Romeinen)

21 april, 753 v.Chr. 

Romulus sticht Rome

In den beginne..... (volgens archeologen)

• 8e eeuw v. Chr. - Rome bewoond door Latijnse boeren
  
• 6e eeuw v. Chr. - Etrusken veroveren Rome
  
• 509 v. Chr. - Etruskische koning verdreven --> Romeinse Republiek
  

Wat betekent: Ceterum censeo Carthaginem esse delendam?

Uitbreiding van het rijk & het ontstaan van het Imperium Romanum 

Uitbreiding van het rijk & het ontstaan van het Imperium Romanum 

146 v Chr: Val van Carthago

Hierna volgen 2 eeuwen van uitbreidingen en Rome groeit uit tot een waar Imperium

Uitbreiding van het rijk & het ontstaan van het Imperium Romanum 

honger naar macht en status

Voordelen:

- meer landbouwgrond

- meer slaven

- meer belastinginkomsten

Uitbreiding van het rijk & het ontstaan van het Imperium Romanum 

honger naar macht en status

Voordelen:

- meer landbouwgrond

- meer slaven

- meer belastinginkomsten

Koninkrijk - Republiek - Keizerrijk

Tot 509 v Chr. Koninkrijk, Rome is een koninkrijk tot de laatste koning verjaagd wordt.

509 v Chr. - 27 v Chr. Republiek, senaat (invloed van burgers uit de aristocratie = patriciërs). De rest (Plebejers) had nauwelijks politiek invloed. +/- 287 v Chr. Patriciërs en plebejers gelijkgesteld. Macht wordt verdeeld.

27 v Chr. Keizerrijk generaals worden populairder dan de senaat, trekken macht naar zich toe. Leidt tot burgeroorlog 49 v. Chr. Julius Ceasar wint. Senaat laat Ceasar vermoorden en geeft de macht aan Octavianus (= 1e keizer: Augustus = De verhevene). PAX ROMANA

Uitbreiding van het rijk & het ontstaan van het Imperium Romanum 

honger naar macht en status

Voordelen:

- meer landbouwgrond

- meer slaven

- meer belastinginkomsten

Koninkrijk - Republiek - Keizerrijk

Burgeroorlogen leiden tot dictatuur

Uitbreiding van het rijk & het ontstaan van het Imperium Romanum 

honger naar macht en status

Voordelen:

- meer landbouwgrond

- meer slaven

- meer belastinginkomsten

Koninkrijk - Republiek - Keizerrijk

"Tu quoque, fili mi"

(Et tu Brute, Shakespeare)

Uitbreiding van het rijk & het ontstaan van het Imperium Romanum 

honger naar macht en status

Voordelen:

- meer landbouwgrond

- meer slaven

- meer belastinginkomsten

Koninkrijk - Republiek - Keizerrijk

Augustus de Verhevene

Uitbreiding van het rijk & het ontstaan van het Imperium Romanum 

honger naar macht en status

Voordelen:

- meer landbouwgrond

- meer slaven

- meer belastinginkomsten

Koninkrijk - Republiek - Keizerrijk

Met de regeerperiode van Augustus begint de Pax Romana = Romeinse vrede

Een relatief rustige periode waarin het rijk groeide en veel welvaart kende, deze vrede werd echter wel militair afgedwongen.

Aan de slag

mk van par 2.3 

opdr 1, 3 en 4

2.3 Het Imperium Romanum

Rome kende veel bestuursvormen.
Wat is de juiste chronologische volgorde van de bestuursvormen?
A. Republiek
B. Koninkrijk
C. Keizerrijk

1. A - B - C
2. B - C - A
3. B - A - C
4. A - C - B

Waarom wilden veel niet-Romeinen in het Romeinse leger?

1. Om Romeinse burgerrechten te krijgen.
2. Om in het Romeinse Rijk te mogen wonen.
3. Om godsdienstvrijheid te krijgen.
4. Om bij de Romeinse elite te horen.

Zet de onderstaande cijfers in de juiste tijdsvolgorde:

1 Caesar maakt een eind aan de macht van de senaat en wordt alleenheerser.
2 De stadstaat Rome is een koninkrijk.
3 Het Romeinse rijk wordt een keizerrijk.
4 Rome wordt een republiek onder leiding van de senaat.

1. 2 --> 1 --> 4 --> 3
2. 3 --> 1 --> 2 --> 4
3. 1 --> 2 --> 4 --> 3
4. 4 --> 1 --> 2 --> 3

Wat betekent Pax Romana?

1. Romeinse oorlog
2. Romeinse vrede
3. Romeinse tijd
4. Romeinse handel

Wat is fout?
Pax Romana

1. Bevorderde de romanisering
2. betekent romanisering
3. was een periode van vrede en welvaart
4. Duurde van 30 v C- 192 n C

Romanisering

Richting het oosten van het rijk: De Romeinen namen veel over van de stedelijke samenlevingen die zij overheersten en pasten deze aan naar Romeins model.

Richting het westen van het rijk:

Overwonnen stammen namen veel elementen van de Romeinse cultuur over, schrift, kleding, vervoersmiddelen, Latijn.

Germanen konden in dienst van het Romeinse leger komen (burgerrecht), dat verhoogde hun kansen in de Romeinse maatschappij

Romanisering

honger naar macht en status

Voordelen:

- meer landbouwgrond

- meer slaven

- meer belastinginkomsten

KA: De confrontatie tussen de Grieks-Romeinse cultuur en de Germaanse cultuur in West-Europa

Uitbreiding van het rijk & het ontstaan van het Imperium Romanum 

honger naar macht en status

Voordelen:

- meer landbouwgrond

- meer slaven

- meer belastinginkomsten

Koninkrijk - Republiek - Keizerrijk

Weg met de Romeinen!

Uitbreiding van het rijk & het ontstaan van het Imperium Romanum 

honger naar macht en status

Voordelen:

- meer landbouwgrond

- meer slaven

- meer belastinginkomsten

Koninkrijk - Republiek - Keizerrijk

 Romeinen vechten tegen de Germanen!

Limes 

- Romeinen laten overwonnen heerser zelf besturen (goodwill)

- uitgebreid wegennet voor handel en troepenverplaatsing

- limes: legerkampen en wachttorens bescherming voor invallen van buitenaf. 'Barbaren'

- Volksverhuizingen, stammen zoeken veiligheid/plunderen

- failliet door afkoopsommen

Uitbreiding van het rijk & het ontstaan van het Imperium Romanum 

honger naar macht en status

Voordelen:

- meer landbouwgrond

- meer slaven

- meer belastinginkomsten

Koninkrijk - Republiek - Keizerrijk

Wat is de oorzaak van de instorting van het Romeinse Rijk

Aan de slag

mk van par 2.3 

opdr 5 t/m 7