2.5 Joden en Christenen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 5,6

Lesdoelen:

1. Je kent enkele kenmerken van het Jodendom en het Christendom

2. Je weet waarom het Christendom in aanhang groeide

3. Je weet welke veranderende status het Christendom in het Romeinse Rijk had

4. Je kent de redenen voor de val van net Romeinse Rijk

Kenmerken Jodendom:

• monotheïstisch geloof, 'het uitverkoren volk', tempel in Jeruzalem
• belang heilige boeken 
• religieuze voorschriften belangrijk voor manier van leven
• geen bekering mogelijk (moeder)

kenmerken christendom:

• Jezus 'de messias' (30 n.C)
  
• verdraagzaamheid, vergiffenis en zorg voor de medemens
• opkomen voor de verdrukten
• perspectief voor allen: de hemel of hel
• marteldood (joods gerechtshof/Romeinen): 'Goede Vrijdag'


• herrijzenis uit de dood
• bekeringsdrang 

van secte naar staatsgodsdienst

• goede organisatie
•  concilies
• 'martelaren' goede PR
• 313: legalisering door Constantijn

Documentaire over de legalisering van het Christendom door Constantijn de Grote (5 minuten)

van secte naar staatsgodsdienst

• 313: legalisering door Constantijn
• 392: staatsgodsdienst door Theodosius >
• andere geloven verboden
• overheidspersoneel christelijk
• 'nieuw cement' voor het Rijk en vergroting prestige keizer

Gastdocent Jort over Opkomst Christendom.

Gastles en opdracht:

professor Maarten van Rossum over de val van het Romeinse Rijk.

Kijkopdracht:

Welke redenen noemt Van Rossum voor de val van het Romeinse Rijk.

Noteer deze redenen.

0

Einde van het West-Romeinse Rijk

• na Pax Romana bestuurlijke chaos, vanaf 285 al begin opsplitsing
• vanaf 395 Rijk defintief opgesplitst (dood Theodosius):
• - West-Romeinse Rijk, hoofdstad Rome (Latijns)
• - Oost-Romeinse Rijk, hoofdstad Constantinopel (Griekstalig)
• geleidelijke ontwikkeling
• geen absolute scheiding twee delen Romeinse Rijk

Oorzaken val West-Romeinse Rijk

1. te groot in combinatie met machtsstrijd
2. hoge belastingdruk boeren > leegloop platteland
3. inflatie (door lager zilvergehalte munten)
4. invallen vreemde volken, oorlog
5. Germaanse onderdanen nemen grensgebieden over >>>>>>>>>    Odoaker verdrijft Romulus Augustinus (476)

Gastdocent Jort over 'De confrontatie tussen de Grieks-Romeinse en Germaanse cultuur.

0

het Oost-Romeinse Rijk

• 330: Constantijn sticht 'Nieuwe Rome' (Byzantium, 667 v. Chr.)
• handels- en bestuurscentrum
• Christelijke hoofdstad, Hagia Sophia olv patriarch
• 1054: Oosters Schisma
• vaak machtsstrijd met islamitsche rijk 
• relatief grote welvaart / goed leger en bureaucratie 
• goede greep op de kerkelijke organisatie > eenheid
• 1453: Mehmet II verovert Constantinopel > Istanbul

0