Een nieuw geloof: de islam

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1

Introductie

Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen waarom de islam is ontstaan, hoe deze godsdienst zich heeft verspreid en wat de belangrijkste kenmerken van de islam zijn.

De Middeleeuwen

Een nieuw geloof: de islam

Tijd van monniken en ridders (500 - 1000)

In het wit zie je een helm, zoals ridders die droegen. Op de achtergrond zie je een deel van een klooster. Ridderschap en de christelijke kerk horen bij de Tijd van monniken en ridders.

Feniks, Geschiedenis Werkplaats, Memo, Saga

Leerdoel

Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen waarom de islam is ontstaan, hoe deze godsdienst zich heeft verspreid en wat de belangrijkste kenmerken van de islam zijn.

Wat weet je al
over de islam?

Veel goden of één god? 

• In de zesde eeuw geloofden de Arabieren in honderden goden
  
• In de stad Mekka stond de Ka'aba: een grote zwarte steen
• Op deze plek aanbieden de Arabieren hun goden
• Ook mensen, waaronder veel handelaren, uit andere landen bezochten de Ka’aba en baden er tot hun goden.
• Mekka lag aan een kruispunt van handelswegen en was een belangrijke handelsstad.

Een visioen  

• Mohammed was een handelaar uit Mekka. 
• In een droom, een visoen, vertelde een engel dat er maar één god is, Allah.
• Mohammed vertelde de mensen in Mekka over zijn droom, maar bijna niemand wilde naar hem luisteren. 
• De meeste mensen moesten niets van Mohammed hebben en joegen hem en zijn volgelingen de stad uit

Van Mekka naar Medina

622

• Mohammed vlucht naar Medina
  
• Dit is het begin van de islamitsche jaartelling, de hedsjra
• In deze stad woonden veel joden en christenen, ook zij geloven in één god (monotheïsme).
• Mohammed, die zich profeet van Allah noemde, kreeg veel aanhangers. 
• Zij noemden zich moslims en hun godsdienst de islam.

Terug naar Mekka

630

• Met een grote groep moslims ging Mohammed terug naar Mekka (630)
• Er werd gevochten en Mohammed won. 
• Veel bewoners van Mekka werden toen alsnog moslim. 
• Mohammed beval dat mensen bij de Ka’aba alleen nog tot Allah mochten bidden.

Wat gebeurt er op de tekening? 

Kies het juiste antwoord.

1. Een engel vertelt Mohammed dat hij moet vluchten uit Mekka.
2. Een engel vertelt Mohammed dat hij bij de Ka’aba de goden moet gaan aanbidden.
3. Een engel vertelt Mohammed dat hij christen moet worden.
4. Een engel vertelt Mohammed dat er maar één god is, Allah.

In welk jaar leven wij volgens de islamitische kalender?

1. 2640
2. 1396
3. 622
4. 1854

Verspreiding van de islam

Vanaf 632

• Na de dood van Mohammed (632) veroveren zijn opvolgers, kaliefen, grote delen van het Midden-Oosten en Noord-Afrika
• De meeste mensen in deze gebieden worden moslim
• Toen de Arabieren ook een groot deel van Spanje en Portugal veroverden, grensden het Frankische Rijk en het Arabische Rijk aan elkaar.

Slag bij Poitiers

732

• Franken en Arabieren vielen regelmatig elkaars gebied binnen.
• In 732 vochten hun legers bij de Franse plaats Poitiers. 
• Karel Martel, de grootvader van Karel de Grote, leidde de Franken. 
• Zijn leger was groter en zijn soldaten kenden het terrein vochten.
• De Arabieren werden verslagen en zouden nooit meer zo ver noordelijk komen.

Noem vijf landen die in de Middeleeuwen door de Arabieren zijn veroverd.

De islam

• Islam betekent: 'onderwerping'
• Het belangrijkste boek is de Koran of Qoer'ān (القرآن)
• Volgens moslims zijn de woorden in de Arabische taal door Allah via de engel Djibriel aan Mohammed geopenbaard.
• Daarnaast moet een moslim zich (zoveel mogelijk) houden aan de vijf zuilen, dit zijn godsdienstige verplichtingen.
• Het vrijdaggebed in een moskee is voor mannen verplicht

Vijf zuilen van de islam

geloofsbelijdenis (sjahada)

الشهادة

rituele gebeden (salat)

الصّلاة

geven aan armen (zakat)

زكاة

ramadan

(saum)

رمضان

pelgrimstocht 

(hadj)

الحجّ

Video

SchoolTV: De vijf zuilen van de islam

00:04-00:14

Wat is niet een van de vijf zuilen 

van de islam?

1. Eén keer in je leven naar Mekka gaan
2. Vaak naar de kerk gaan
3. Geld geven aan arme mensen
4. Vijf keer per dag bidden

Wat is niet een van de vijf zuilen 

van de islam?

1. Meedoen aan de ramadan (vasten)
2. Bidden
3. Geen varkensvlees eten
4. Allah en Mohammed eren (geloofsbelijdenis)

Wat hoort bij welk geloof?

christendom

islam

beide

Mohammed

Monotheïsme

kerk

moskee

Mekka

Bijbel

Jezus

Koran

Splitsing in de islam

661

• Als Mohammed in 632 sterft is er onduidelijkheid: wie gaat hem opvolgen?
  
• Volgens Soennieten: de meest bekwame volgeling
• Volgens Sjiieten: directe familie van Mohammed
• Het soennisme heeft de meeste volgelingen: ongeveer 90% van de moslims is soennitisch

soennitisch

sjiitisch

ibadisch

Leren van elkaar

• Door hun veroveringen verzamelden Arabieren veel kennis. 
• Geneeskunde: de Arabieren wisten dat je veel ziektes kunt voorkomen door goede hygiëne.
• Wiskunde: de Arabieren leerden dat je met de cijfers 0 tot en met 9 veel gemakkelijker kunt rekenen dan met de Romeinse cijfers.
• Aardrijkskunde: Arabische geleerden verzamelden en combineerden de kennis van de wereld in goede topografische kaarten.

Maak de juiste combinaties

heilig boek voor moslims

stad waar Mohammed in het jaar 622 uit wegvluchtte

de god van de moslims

 stad waar Mohammed in het jaar 622 naartoe vluchtte

mensen die geloven dat Mohammed de waarheid sprak

Koran

Mekka

moslims

Allah

Medina

Waar is de Islam ontstaan?

1. Arabië
2. China
3. Spanje
4. Turkije

Hoe noemen we de
vijf leefregels van de islam?

1. De Vijf Pilaren van de islam
2. De Vijf Zuilen van de islam
3. De Vijf Hoekstenen van de islam
4. De Vijf Regels van de islam

Welke godsdienst is ouder?

1. christendom
2. islam

Welke uitspraak over de islam is juist?

1. De islam is gesticht door de Turk Mohammed
2. Aanhangers van de islam noem je Turken of Arabieren.
3. Het gebedshuis van de islam noem je een moskee.
4. De verspreiding van de islam begon in de tweede eeuw na Christus.

Wie is de profeet van de islam?

1. Mohammed
2. Jezus
3. Arabier
4. Er is geen profeet

Mohammed is...

1. De stichter en belangrijkste profeet van de islam
2. De stichter van de islam en de zoon van God
3. De belangrijkste profeet van de islam en de zoon van God
4. Hetzelfde als Allah

De islam kent...

1. 1 god
2. 2 goden
3. 3 goden
4. 4 goden

Wat betekent islam?

1. Onderwerping aan Allah
2. Zoeken naar Allah
3. Geloven in Allah
4. Allah is groot

De volgelingen van de islam zijn

1. boedhist
2. christen
3. jihad
4. moslim

Opvolgers van Mohammed heten

1. Kaliefen
2. Poitiers
3. Profeten
4. Arabieren

Begrippen uit deze les

• profeet
• koran
• moskee
• vijf zuilen
• hedsjra
• hadj
• ramadan
• Soennieten
• Sjiieten

Personen uit deze les

• Mohammed
• Karel Martel

Jaartallen uit deze les

• 622: Mohammed vlucht van Mekka naar Medina
• 632: Mohammed sterft
• 661: splitsing in de islam
• 732: Slag bij Poitiers

Schrijf 3 dingen op die je
deze les hebt geleerd

Stel 1 vraag over iets dat je deze les
nog niet zo goed hebt begrepen