D1BTh5 B1 Reageren op je omgeving - lln

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 1

Introductie

Waarnemen en regelen B1 Reageren op je omgeving

Instructies

Je hoort van de docent of je deze les op school in de klas of thuis doet.

D1BTh5 B1

Reageren op je omgeving

Info gebruikt van:

Malmberg methode Biologie en verzorging voor jou

Biologiepagina.nl

Bioplek.org

Biologieweb.nl

e.a. 

Waar gaat deze afbeelding over?

Ziek of afwezig of herhaling uitleg?

Kijk 

het uitleg-filmpje

4 minuten

(let niet op de melding, start gewoon het filmpje)

Zintuig

Een zintuig is een orgaan dat reageert op prikkels. Er zijn 5 zintuigen:

1. gehoorzintuig (ligging in het oor)

2. gezichtszintuig (ligging in het oog)

3. smaakzintuig (ligging in de mond)

4. reukzintuig (ligging in de neus)

5. zintuigen in de huid:

    koude-zintuig - warmtezintuig / 

    drukzintuig 

    tastzintuig

geen zintuig

Pijnpunten. Ze liggen in de huid, het zijn uiteinden van bepaalde zenuwen

Reageren

Een mens kan waarnemen. 

Waarnemen doet een mens met de zintuigen. 

Waarnemen kan op veel verschillende manieren. 

Door te luisteren of te praten, door te lachen, door te eten, door te bewegen etc. 

Een mens reageert op z'n omgeving. Reactie = respons.

Bij een reactie werken de zintuigen samen met het zenuwstelsel en het spierstelsel. Alle zintuigen samen vormen het zintuigstelsel.

Wat is een zintuig?

Het is een orgaan dat reageert op bepaalde invloeden uit de omgeving

Prikkel - Reactie

Wat zie je op de afbeelding?

A  Er is een zak patat (prikkel).

     De zintuigcellen in je ogen en neus geven signaaltjes af.  

B  Het signaal (impuls) is een elektrisch signaal dat door de 

     zenuwen naar de hersenen gaat (korte blauwe pijltjes in de 

     afbeelding). De hersenen verwerken de impulsen.  Nu weet 

     je wat je ruikt en wat je ziet.  Je bent je er nu van bewust:  

   PATAT   ...  Als je je ervan bewust bent: 

                                                   heb je het waargenomen

CD  De hersenen geven een signaal (impuls), via het 

        ruggenmerg en de zenuwen naar de armspieren. Er gaat 

        ook een impuls naar de speekselklieren in je mond.

        Reactie (respons): de arm beweegt : het meisje pakt ...

        Reactie (respons): het meisje  krijgt speeksel in je mond.

De zak patat

De zak patat is een prikkel

Een prikkel is informatie uit de omgeving

1

Zintuigstelsel

Alle zintuigen samen vormen het zintuigstelsel.

Zintuigen werken samen.

3

oog en neus

Dit zijn organen. 

In de organen bevinden zich zintuigcellen

2

Zintuigcellen kunnen prikkels opvangen en deze doorgeven. Zo kunnen wij bijv. licht, geluid, geur en aanraking waarnemen.

In de zintuigen liggen zintuigcellen. Deze zie je op de rode delen in de afbeeldingen, ze zijn aangesloten op zenuwen.

oog

Zintuigen in het oog: de gezichtszintuigen

3

Oor

Zintuigen in je oor: de gehoorzintuigen

1

Mond

Zintuigen in de mond: de smaakzintuigen

2

Neus

Zintuigen in de neus: de reukzintuigen

4

Huid

Zintuigen in de huid: tastknopjes/tastzintuigen , drukzintuigen, warme- en koudezintuigen

4

1. Prikkel: Invloed uit de omgeving op een organisme
2. Impuls: Een elektrisch signaal (‘seintje’) dat
van de zintuigcellen door zenuwen naar de
hersenen wordt geleid

1. 1 Waar 2 Nietwaar
2. 1 Nietwaar 2 Waar
3. Beide waar
4. Beide nietwaar

Zintuigen - Prikkels Impulsen

Een prikkel is een verandering in de omgeving. 

De zintuigcellen in de zintuigen vangen die prikkels op. Vanuit de zintuigcellen ontstaan dan impulsen. 

Een impuls is een elektrisch signaaltje. Dat signaaltje gaat door een zenuw naar je hersenen. De impulsen gaan ook van de hersenen via de zenuwen naar bijvoorbeeld spieren en klieren. Een aantal impulsen gaat door het ruggenmerg.

Orgaan  : waarneming

- oren     : Je hoort wat de ander je vertelt.

- ogen    : Je ziet, want je leest dit.

- tong     : Je proeft wat de smaak van kaas is.

- neus    : Je kunt ruiken dat het eten aanbrandt.

- huid     : Je kunt voelen aan een kopje of de thee heet is.

                           is de                                 prikkel voor het oog.

Geluid is de prikkel voor het                   .  

Een prikkel wordt pas waargenomen als de                            hoog genoeg is. Dan wordt het elektrische signaal omgezet in een         

adequate

 oor 

licht

drempelwaarde 

impuls 

Adequate prikkel

 Zintuigcellen zijn gevoelig  voor bepaalde  

 prikkels. Als een zintuigcel gevoelig is voor een prikkel, dan noem je die prikkel een adequate prikkel (zie afbeelding).

 Doet hard geluid zeer in je neus?

 Is scherp zonlicht naar voor je tong?

 Is de geur van pizza van invloed op je huid?

 Hoe komt dat?

Zenuwstelsel

Het zenuwstels bestaat uit: 

Alle zenuwen, het ruggenmerg en de hersenen.

Het centrale zenuwstelsel wordt gevormd door het ruggenmerg en de hersenen.

De zenuwen verbinden het centrale zenuwstelsel met alle lichaamsdelen. 

Vanuit de zintuigen gaan impulsen naar de hersenen. Vanuit de hersenen gaan impulsen naar de spieren en klieren.

Waaruit bestaat het centrale zenuwstelsel?

1. hersenen
2. hersenen en zenuwen
3. hersenen, zenuwen en ruggenmerg
4. hersenen en ruggenmerg

Wat zie je op de
afbeelding?

Kies het beste antwoord

1. Klieren
2. Het ruggenmerg
3. De zenuwen
4. Het zenuwstelsel