Yvonne Wielaard
Lessen: Natuur en Zorg - Mentor - L.O.

Koken Waerdenborch Vega Burger

Koken 
Wld
Je krijgt voor het koken geen cijfer tenzij de docent afspreekt dat dit wel gebeurt.

Je moet voor koken een voldoende scoren. Je haalt een voldoende als je de kookles hebt voorbereid (je weet wat en hoe je het allemaal doet. Je werkt hygiënisch, je gebruikt de doeken op de juiste manier, de werkplek blijft tijdens het koken schoon, afwassen op de juiste manier en je ruimt alles netjes op.
1 / 32
volgende
Slide 1: Tekstslide
Biologie / VerzorgingMiddelbare schoolvmbo k, g, t, mavo, havoLeerjaar 1

In deze les zitten 32 slides, met tekstslides en 1 video.

time-iconLesduur is: 50 min

Onderdelen in deze les

Koken 
Wld
Je krijgt voor het koken geen cijfer tenzij de docent afspreekt dat dit wel gebeurt.

Je moet voor koken een voldoende scoren. Je haalt een voldoende als je de kookles hebt voorbereid (je weet wat en hoe je het allemaal doet. Je werkt hygiënisch, je gebruikt de doeken op de juiste manier, de werkplek blijft tijdens het koken schoon, afwassen op de juiste manier en je ruimt alles netjes op.

Slide 1 - Tekstslide

Binnen 45 minuten, haalbaar bij een goede voorbereiding!
Niet voorbereid = Niet koken = Onvoldoende: Je doet niet mee met de groep!
Je hebt de LessonUP les doorgenomen voor de les. 
  • Je weet WAT je moet doen.  
  • Je weet HOE je het moet doen. 
  • Je weet WANNEER je iets moet doen. 
  • Als je binnenkomt: Ipad uit de tas, tas in het rek. LessonUP opstarten.
  • Daarna: Handen wassen en starten met koken.
                                                                                       De materialen zijn al aanwezig.  
Als jullie niet binnen de 45 minuten klaar zijn, hebben jullie iets in de voorbereiding of de uitvoering niet goed gedaan.

Slide 2 - Tekstslide

Gebruik materialen 
en de werkplek
Vaatdoekje: 
Schoonmaken keukenblad en gasfornuis  

Theedoek: 
Afwas mee afdrogen 

Handdoek: 
Afdrogen handen 

De werkplek en de vloer:
Schoonhouden tijdens het koken.
Vaatdoekje werkplek
Theedoek
afwas
Handdoek
Handdoek
handen afdrogen

Slide 3 - Tekstslide

Gebruik van deze materialen
theedoek:
afdrogen afwas
vaatdoek:
werkplek - fornuis
schoon
handdoek:
afdrogen handen
Gebruik de kunsstof spatel
NIET met een vork of mes of lepel
 in de pan.

Slide 4 - Tekstslide

Vooraf - afspraak
Handen wassen met zeep en
afdrogen met een handdoek

Niet ‘rommelen’ met eten
Tijdens het koken wordt er serieus gewerkt. 

Jullie maken een mooi 
                                en smakelijk gerecht.

Slide 5 - Tekstslide

Tijdens het koken
Aanrecht - werkplek:
Schoonhouden met het vaatdoekje of papier

Afval: Direct in het afvalbakje

Lepels / vorken / spatels:
Niet op het aanrecht maar bijv. op een bord

Klaargemaakte ingrediënten:
Op een bord/schaaltje (niet op het aanrecht).
               DE WERKPLEK BLIJFT SCHOON
Rauw vlees altijd met gescheiden materiaal bereiden: 
Aparte snijplank en aparte messen etc.
Pasop voor kruisbesmetting

Slide 6 - Tekstslide

Na het koken
Etensresten in de afvalbak! (gebruik papier)
1.  Vaat voorspoelen met lauw water
2. Afwassen (gebruik niet teveel zeep):  
      Gebruik warm water en een afwasborstel
3. Afwas op het rekje plaatsen
4. Afdrogen met de theedoek
5. Afwas terug op de juiste opruimplek
6. Werkplek schoon en droog maken 
     met het vaatdoekje
7. Vergeet het fornuis en/of de oven niet 
    schoon te maken met een sopje


Afdekroostertje 
na het afwassen schoonmaken 
en terugplaatsen.
8. Gebruikte doeken in de waszak doen.
Bah, je doet toch geen etensresten in het afwaswater? 

Slide 7 - Tekstslide

Veiligheid snijden
Iedereen heeft het filmpje over het snijden van de ui gezien en weet hoe dat moet. 

De techniek van het snijden langs de gebogen vingerkootjes pas je ook toe bij het snijden van de andere groente.

Let erop dat je je vingers die je op het voedsel hebt, gebogen houdt.  
Je snijdt langs je 2e vingerkootjes. 
Zo kun je je niet in je vinger snijden.
1
Snij de ui door zoals op het plaatje te zien is  (je kunt de ui ook eerst pellen).

Laat deel 1 eraan zitten
Snij deel 2 eraf
Snijden zoals het filmpje
2

Slide 8 - Tekstslide

Slide 9 - Video

Veiligheid bakken 
en ongezond bakvet
De stelen van de koekenpan boven het aanrecht houden  ==> Je loopt dan niet tegen de steel aan.  

Als boter te heet is, is het zwart met donkere stukjes. Als olie te heet is, rookt en/of walmt het.  Ook dan zie je zwarte 'stukjes'. Stop met koken.

Zet het vuur uit en de pan op een koude pit. Vraag de docent je te helpen.
Vlam in de pan? : Deksel erop!
Beweeg de deksel 'van je af'

Slide 10 - Tekstslide

Samenwerken met een andere groep:

Je deelt met een ander groepje de ingrediënten en materialen.


Overleg met elkaar.


Bakken in olie:
Als je in olie bakt is het altijd lastig te bepalen wanneer de olie heet genoeg is.

Je verdeelt de olie over de bodem van de pan. De olie heeft de juiste temperatuur als er hele kleine bobbeltjes te zien zijn 
bij de rand van de houten spatel als 
je deze in de olie zet. Zet het vuur dan lager en voeg toe wat je wilt bakken.

Slide 11 - Tekstslide

De schijf van vijf 
Je weet uit welke vakken de ingrediënten van dit gerecht komen en welke voedingsstoffen je met dit gerecht binnenkrijgt (klas 2) Noteer dit in je schrift.

Slide 12 - Tekstslide

WBV-Burger, zelf gemaakt!
WaerdenBorchVega-Burger

Slide 13 - Tekstslide

WBV-Burger

        WaerdenBorch Vega Burger

Deze burger wordt door jou zelf gemaakt. Het is een Vega-burger. 
De burger is vrij van E-nummers en kunstmatige toevoegingen. 
Te bereiden in de oven of koekenpan.

Slide 14 - Tekstslide

Ingrediënten 
WBV Burger
2 personen                                                         3 p                        4  p

- 27 gram volkoren beschuit (fijn)            41 gram          55 gram
- 15 gram bio havermout fijne vlokken   23 gram         30 gram
-  uitje                                                                      1/2                    1
- mespuntje zout                                                                         2 x
- mespuntje peper                                                                      2 x
- 1 tl. ui poeder                                                    1,5 tl                 2 tl
- 1 tl. selderijblad gedroogd                         1,5 tl                 2 tl
- 3/4 tl. koriander  (ketoembar)                   1  tl                    1,5tl
- 25 ml melk                                                         37,5 ml            50ml
- 40 gram belegen kaas                                  60 gram    80 gram
- 1 klein ei                                                               1,5 ei               2 x
- scheutje olie                                     




Materiaal: 
Kookschort aan, lange haren in staart.

  • snijplanken en snijmesjes
  • schaaltje voor kruiden
  • rasp
  • beslagkom
  • 2 x koekenpan
  • spatel
  • vork, mes, broodmes
  • kunststof-spatel
  • bord voor elke leerling
  • bord voor spatels 
  • vaatdoek - handdoek - theedoek
  • afvalbakje (werkplek schoon)
Niet met een mes of vork in de pan want daarmee verniel je de bodem van de pan.
Gebruik een kunsstof spatel.
! Minder zout is gezonder!

Slide 15 - Tekstslide

WB Broodje 
2 personen                                                   4 personen

2 afbakbroodjes                                                   4

Voor op brood:
2 x 2  plakjes tomaat                                      4 x 2
2 blaadjes sla                                                        4        
1 gebakken ei                                                        2      Voor de honing-mayonaise: 
3 eetl mayonaise                                                 6
1 eetl honing                                                          2



Slide 16 - Tekstslide

Werkwijze (1): Burger maken
1. Rasp de kaas. Let op dat je niet met je vingers langs de rasp gaat! 

2.Snij het uitje in hele KLEINE stukjes (Je kent de techniek van snijden)

3. 2 burgers: Ongeveer 2 volkoren beschuiten. Doe de beschuiten in een plasticzakje. Leg deze 
     op een  snijplank. Druk de beschuiten stuk met je handpalm. Zorg ervoor dat er lucht uit het 
     zakje kan. Rol met een deegroller voorzichtig over het zakje heen en weer zodat de beschuit 
     fijn wordt als paneermeel.

     
Laatste kleine stukje? Pas op je vingers!
Doe de paneer in een plasticzakje en weeg af.

Slide 17 - Tekstslide

Werkwijze (vervolg 1): Burger maken
4. Weeg de havermout af
5. Doe de kruiden in een schaaltje
6. Doe alles wat je nu hebt in een grote kom
7.  Tik het eitje en doe het ei erbij
8. Meet af en doe de melk erbij
9. Roer heel goed door elkaar met een vork, tot een homogene massa
     Druk het wat in elkaar
10. Zet de kom in de koelkast en laat het geheel 'opstijven'



8. Voeg 1 ei toe

9. Meng alles goed door elkaar  (gebruik een vork)

Slide 18 - Tekstslide

Wat doe je wanneer
Help elkaar!
Vooraf:
1. Burger maken
2. Garnering  klaarmaken, mayonaise maken 
3. Oven voorverwarmen  

Bakken:
4. Burger bakken duurt ong. 10 min.
5. Broodjes afbakken duurt   6   a   8 min. 
6. Eitje bakken duurt ongeveer 3 min.

Opmaken/Opdienen
7.  Broodje opensnijden
     Besmeren met de honing-mayonaise
     Alles erop 
                                                                                                      Eet smakelijk!


De oven is voorverwarmd.

Nr. 1  Bakt de burgers
nr. 2  Doet de broodjes in de oven.
          Bakt het eitje. 
          Haalt de broodjes uit de oven (of de docent!)

Samen: Broodje 'opmaken' en dan: EET SMAKELIJK

Slide 19 - Tekstslide

Werkwijze (2): 'Garnering'

1.  Neem wat blaadjes sla (hoeveel je lekker vindt). 
      Spoel de blaadjes af en dep droog met bijv. keukenrol
      of laat uitlekken in een vergiet

2.  Was de tomaat en snij voor elke burger 2 dunne plakjes

Slide 20 - Tekstslide

Werkwijze (3): BAKKEN BURGER
1.  Maak van het burger-deeg gelijke ballen

2. Tik het ei stuk en doe het in een schaaltje. Roer het ei los met een vork.
3. Doe voor de burgers wat olie in de pan. De temperatuur van de  olie is goed  als er bij de rand 
     van de houten lepel die je rechtop in de olie zet belletjes te zien zijn (in het filmpje: teveel olie).
4. Vuur lager, zeker NIET te hoog!!!  
     Doe de  burgers in de pan, druk voorzichtig  plat met de spatel en bak je in ongeveer 10  min.    
     op middenhoge temperatuur aan 2 kanten mooi bruin. 
    
      
     
Als de burger wat stevig wordt, kijk dan even naar de kleur van de bodem..... draai om
 Let op: Het vuur niet te hoog (niet te heet!) want dan brandt de onderkant van de
               burger aan en wordt de binnenkant niet gaar/warm.     Heb geduld!

Slide 21 - Tekstslide

Werkwijze (4):  Afbakbroodjes en gebakken ei
Afbakbroodjes:
1. Doe de afbakbroodjes in de oven (evt. de bovenkant van het broodje wat vochtig maken).
    Tijd in de gaten houden!

Gebakken ei:
1.  Doe wat olie in een koekenpan. Olie warm genoeg? Vuur lager zetten! 
2. Doe het geklutste ei in de pan. Bak het eitje in ongeveer 3 minuten . 
     (laat het niet te droog worden)
     Ei in de pan laten, vuur uit.

Afbakbroodje uit de oven (OVENWANTEN gebruiken)


     

Slide 22 - Tekstslide

Werkwijze (5), door elke leerling:
Opmaken/Opdienen / Opeten
 1. Broodje opensnijden
 2. Besmeren met de honing-mayonaise
 3. Sla, tomaat, gebakken ei en de burger erop
 4. Opgemaakte broodje op een bordje
 5.  Samen aan tafel opeten              Eet smakelijk!
     

Slide 23 - Tekstslide

Eigen gemaakte mayonaise voor (ruim) 4 personen
Ingrediënten
  • 1 eidooier
  • 1/2 volle tl mosterd
  • 100  ml zonnebloemolie
  • klein scheutje witte wijn azijn
  • beetje zout en een scheutje honing
  • snufje zout
  • wat peper
  • Keuze :  een beetje Knorr Aromat  of  Versteege Kip kruiden

Materiaal:
Staafmixer - Mix- kom
theelepel
lepeltje (proeven)
Kruiden mayonaise: 
Voeg wat peterselie/ bieslook en munt toe.

Slide 24 - Tekstslide

Werkwijze 
  1. Meng de eidooier met de mosterd en wat zout / peper en een beetje Aromat of kipkruiden. Maak er met de staafmixer een gladde massa van.
  2. Laat de staafmixer mixen en giet er beetje bij beetje de olie bij. Als het zich weer bindt, kun je weer wat olie toevoegen.
  3. Voeg halverwege de olie de azijn toe.
  4. Blijf mixen en steeds een beetje olie toevoegen totdat de mayo de juiste substantie (dikte/structuur) heeft.
  5. Voeg een scheutje honing toe
  6. Proef en breng evt. op smaak met wat zout / honing

Slide 25 - Tekstslide

Afwassen en opruimen
Afwassen en opruimen.
Doe het op de manier zoals vooraf is besproken.
Iedereen helpt mee tot alles klaar is. 
Laat de schone en opgeruimde werkplek aan de docent zien. 

Slide 26 - Tekstslide

Rösti, zelf gemaakt!
Rösti is een 'aardappelkoek'. Deze wordt vooral in duitstalige landen gegeten. Het bestaat uit geraspte aardappel die meestal in een ronde koekvorm wordt gebakken, de omvang varieert. 
Er kunnen veel ingrediënten toegevoegd worden aan de aardappel.

De aardappel: 

- Vastkokende - of licht kruimige aardappel zijn geschikt om een rösti te maken
- ALS de aardappel ongeschild gebruikt wordt: goed schoonboenen en pitjes en groen 
   gekleurde delen verwijderen
- ALS de aardappel geschild gebruikt wordt, deze na het schillen NIET wassen


Zwarte puntjes en groene stukjes van een aardappel bevatten gifstoffen. 
Deze verwijderen. Ook de uitlopers van een aardappel eraf halen.
Aardappelen bevatten vooral koolhydraten, kalium en vitamine B6 en verder ook vezels, eiwit, foliumzuur en vitamine C. Koolhydraten zijn een belangrijke bron van energie voor het lichaam. In de aardappel vind je de koolhydraten vooral in de vorm van zetmeel.

Slide 27 - Tekstslide

Ingrediënten 4-tal
2 Middelgrote niet-geschilde geraspte 
   aardappelen
Fijngesneden:
- 2 eetlepels spekjes 
- een stukje rode paprika, evt. courgette
- een 1/2 ui
- 6 eetlepels geraspte kaas
- 1 ei
-  wat peper en heel weinig zout,
- 1 tl peterselie -1/2 tl knoflook
- olie

Materiaal: 
Kookschort aan, lange haren in een staart

  • snijplanken
  • snijmesjes
  • rasp
  • beslagkom
  • koekepan
  • spatel
  • vork
  • kunststof-spatel
  • bord + mes + vork voor elke leerling
  • bord voor gebruikt materiaal
  • vaatdoek - handdoek - theedoek
  • afvalbakje (werkplek schoon)
Niet met een mes of vork in de pan want daarmee verniel je de bodem van de pan.
Gebruik een kunsstof spatel.
Vega-variant:  laat de spekjes weg 

Slide 28 - Tekstslide

Werkwijze (1)
1. Boen de aardappel schoon met een 
    'nagelborsteltje', verwijder de zwarte puntjes,
     de 'groene delen' en evt. de uitlopers.

2. Rasp de schone aardappel  met schil

3. Snij de paprika, ui (de 
     courgette) in kleine stukjes

4. De spekblokjes in nog kleinere
     stukjes fijn snijden
Laatste kleine stukje? Pasop je vingers!

Slide 29 - Tekstslide

Werkwijze (2)
5. Doe alle gesneden ingrediënten in de beslagkom

6. Voeg 3 eetlepels geraspte kaas toe (dat is dus de helft van de kaas!)

7. Voeg de kruiden toe

8. Voeg 1 ei toe

9. Meng alles goed door elkaar  (gebruik een vork)

Slide 30 - Tekstslide

Werkwijze (3)
10. Doe olie in de pan. De temperatuur van de olie is goed  als er bij de rand 
      van de houten lepel die je rechtop in de olie zet belletjes te zien zijn
  
11 Doe het röstimengsel in de pan, druk het aan met de spatel zodat  er een
    (dikke) pannenkoek ontstaat. 

12. Laat op laag tot middelhoog vuur de rösti bakken: 8 min 
      Let op: Het vuur niet te hoog (niet te heet!)  want dan brandt de onderkant
      van de pannenkoek aan en wordt de binnenkant niet gaar/warm. Heb geduld!

13. Draai de pannenkoek om, strooi de rest van de kaas over de bovenkant  en bak nog 6 min                
     
Als de pannenkoek wat stevig wordt, kijk dan even naar de kleur van de bodem...
De docent draait de pannenkoek om.

Slide 31 - Tekstslide

Werkwijze (4)
14.    Schuif de röstiepannenkoek uit de pan op een 
          groot bord. Laat het resultaat aan de docent zien.

14.   Snij punten, zodat iedereen ongeveer evenveel
         rösti heeft. Wil iemand wat minder? Houd daar 
         dan rekening mee.

15.    Eet smakelijk!
     
Afwassen en opruimen.
Doe het op de manier zoals omschreven.
Laat de schone en opgeruimde werkplek aan de docent zien. 

Slide 32 - Tekstslide