Thema 6 basisstof 3 Variatie in genotypen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 2

Chéden
Sey
Gaby
Djano

Romy	Sara
Gaby	Anouk

	Chabo
	Kim
	Omar

                              bord

LEG JE BOEK KLAAR en je begrippenlijst. 

Sta je er niet op, dan mag je kiezen waar je gaat zitten. 

Je hebt een voldoende voor de toets gehaald. 

r

a

a

m

Absentie 

Herhaling vorige les
Doelen van de les

Doel met uitleg

Opdrachten maken 

Nakijken  

Doel van de les en afsluiting

Hoofdstukopbouw

1. Genotype en Fenotype

2. Chromosomen en genen

3. Variatie in genotypen

herhaling 1 - 3 + mindmap invullen

4. Geschiedenis van het leven op aarde

6. Evolutie

7. Fossielen

Herhaling 1 - 7 + mindmap invullen

Diagnostische toets

Toets

Chromosomen en genen: Doelen

Je kunt benoemen dat elk van de ouders 50% van de chromosomen levert. 

Lees de begrippen goed door:

chromosomenpaar: twee chromosomen die 

aan elkaar gelijk zijn.

gen: deel van een chromosoom dat informatie
voor een erfelijke eigenschap bevat.

genenparen: twee genen die aan elkaar gelijk zijn.

geslachtscellen: cellen waarin chromosomen enkelvoudig voorkomen.

celdeling: vorming van nieuwe cellen.

Wat is een gen?

1. deel van een chromosoom dat informatie voor een erfelijke eigenschap bevat
2. deel van een gen dat informatie voor een erfelijke eigenschap bevat

Wat is celdeling?

1. Vorming van nieuwe cellen
2. Cellen die blijven delen vormen zo je gehele lichaam

Doel: Je kunt benoemen dat
elk van de ouders 50% van
de chromosomen levert. 

In elke lichaamscel van een
mens zitten 46 chromosomen.
Hier zie je de chromosomen van
een vrouw. 

Wat valt er op?

Vraag ze wat ze opvalt. Daarna naar volgende dia. 

Doel: Je kunt benoemen dat
elk van de ouders 50% van
de chromosomen levert. 

Wat valt er op?

Er liggen er telkens 2 bij elkaar. 

Deze zijn gelijk. 

Dit is een chromosomenpaar. 

Elk mens heeft dus 23 chromosomenparen.

Vraag ze wat ze opvalt. Daarna naar volgende dia. 

Doel: Je kunt benoemen dat
elk van de ouders 50% van
de chromosomen levert. 

Ieder mens heeft duizenden erfelijke eigenschappen.

Een gen is een deel van een chromosoom. 

Alle genen in een celkern vormen samen het genotype.

Genen komen net als chromosomen ook in paren voor. 

= genenpaar.  

Vraag ze wat ze opvalt. Daarna naar volgende dia. 

chromosomen in geslachtscellen

In geslachtscellen zitten ook chromosomen. 

Van een chromosomenpaar krijg je de helft van je moeder en de helft van je vader. 

Een geslachtscel bevat dus de helft
(=23 chromosomen)

In totaal krijg je dus 46 chromosomen. 

Hoeveel chromosomen bevalt een lichaamscel?

1. 46
2. 23
3. 2

Hoeveel chromosomen bevalt een chromosomen paar?

1. 46
2. 23
3. 2

Een gen is een deel van een chromosoom

1. waar
2. niet waar

Genen komt in paren voor

1. waar
2. niet waar

Een geslachtscel bestaat uit 46 chromosomen.
Een lichaamscel uit 23.

1. waar
2. niet waar

Het genotype ontstaat bij bevruchting.

1. waar
2. niet waar

Bij celdeling worden de chromosomen constant gekopieerd.

1. waar
2. niet waar

Opdracht 1 – 10 blz 84 - 90

Variatie in genotype: Doelen

1. Je kunt omschrijven dat door geslachtelijke voorplanting variatie in genotype ontstaat. 
2. Je kunt omschrijven wat een mutatie is.  

In welk opzicht lijk jij op je ouders en je broer/zus? Wat heb jij van je ouders geërfd? En wat heeft je broer/zus geërfd?

de begrippen:

variatie in genotypen: de combinatie van erfelijke informatie is bij elk persoon anders

mutatie: een verandering van het genotype

mutant: organisme waarbij een mutatie zichtbaar is in het fenotype

albino: mutant waarbij het lichaam niet in staat is pigment aan te maken

de begrippen:

mutagene invloeden: stoffen en stralingen die mutaties kunnen veroorzaken

tumor: een klompje cellen die zich steeds blijven delen

kanker: ziek zijn van een tumor

uitzaaiing: cellen van een tumor raken los en komen terecht in andere plekken van het lichaam

Doel: Je kunt omschrijven dat door geslachtelijke voorplanting variatie in genotype ontstaat. 

Wat weet je al:

In een lichaamscel komen chromosomen in paren voor. (46)

Een geslachtscel bevat enkelvoudige chromosomen. (23)

Welke chromosomen je ouders doorgeven is toeval. 

Alles wordt bepaald bij de bevruchting: Welke kleur haar je krijgt, of je sproetjes krijgt enz. 

. 

Doel: 

Je kunt omschrijven dat door geslachtelijke
voorplanting variatie in genotype ontstaat. 

Doel: Je kunt omschrijven dat door geslachtelijke
voorplanting variatie in genotype ontstaat.

Doel: Je kunt omschrijven dat door geslachtelijke
voorplanting variatie in genotype ontstaat.

Als je kijkt naar je broers en zussen, zullen jullie
wel op elkaar lijken, maar toch allemaal weer
andere erfelijke informatie doorgekregen hebben. 

Wanneer is dit wel precies hetzelfde?

antwoord op de vraag: eeneiige tweelingen

Doel: Je kunt omschrijven dat door geslachtelijke
voorplanting variatie in genotype ontstaat.

Wanneer is dit wel precies hetzelfde?

Eeneiige tweelingen. 

De ene heeft de ogen van moeder, de ander de kleur 

haar van vader. 

Misschien heb je je neus van je vader, maar de kin 

van je moeder. 

Karakter wordt gevormd door omgeving en opvoeding. 

antwoord op de vraag: eeneiige tweelingen

Doel: Je kunt omschrijven wat een mutatie is.  

mutatie: een verandering van het genotype. Er zit een fout in het DNA. Het DNA is beschadigd. Dan is de erfelijke informatie veranderd. 

mutant: organisme waarbij een mutatie zichtbaar is in het fenotype

Doel: Je kunt omschrijven wat een mutatie is.  

mutagene invloeden: stoffen en stralingen 

die mutaties kunnen veroorzaken

Denk aan Radioactieve straling, 

röntgenstraling enz. Maar ook 

chemische stoffen, sigarettenrook 

en asbest zijn hier voorbeelden van. 

Doel: Je kunt omschrijven wat een mutatie is.  

Mutatie kan ook plaats vinden in genen die de celdeling regelen. Een cel gaat zich dan heel vaak delen. Deze cellen hebben geen functie. 

Zoveel cellen bij elkaar wordt een klompje genoemd of kankergezwel

of tumor. Soms niet schadelijk.  Soms wel.... dan heet het kanker 

en word je er ziek van. 

Uitzaaiing: cellen raken los en vormen op
andere plekken nieuwe klompjes. 

Wat is een mutant?

1. Iemand die anders is
2. Iemand waarbij een mutatie zichtbaar is.
3. Organisme waarbij een mutatie zichtbaar is.
4. Een albino

Noem voorbeelden van mutagene invloeden.

Radioactieve straling, rontgenstraling uv straling sigarettenrook asbest

Leg uit wat kanker is

Radioactieve straling, rontgenstraling uv straling sigarettenrook asbest

Kanker is:

1. een verkeerde celdeling
2. een tumor
3. een tumor waar je ziek van wordt
4. uitzaaiing

Aan de slag: 

Samen lezen en opdrachten maken

blz 91, 92, 93, 94, 95, 96, 97

Huiswerk:

Begrippen BS 3

Opdr 1 - 9+

 Dit hebben we vandaag geleerd: 

1. Je kunt omschrijven dat door geslachtelijke voorplanting variatie in genotype ontstaat.
   
2. Je kunt omschrijven wat een mutatie is.

Leg uit wat een variatie in genotype betekent.

Bedankt!