Sociale kwestie

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo g
• Leerjaar 2

Sociale kwestie

waar gaan we het over hebben

wat betekent een kwestie?

wat houdt de sociale kwestie in?

hoe staat de industriële revolutie in verband met de sociale kwestie

Wat is de Sociale Kwestie? (1)

• Een kwestie is een probleem
  

• De slechte woon- en werkomstandigheden van de arbeiders zijn duidelijk zichtbaar.
  

• Eind 19e eeuw.

• Vooral in de steden.
  

Wat is de Sociale Kwestie? (2)

• ‘De rijken worden rijker, de armen worden armer’

• Alleen ‘de rijken’ mogen stemmen

• Hierdoor blijven ‘de rijken’ aan de macht

hoeveel % van de rijken zouden mee denkend zijn in de gezondheid van de arme?

1100

Socialisten

• Overheid moet er alles aan doen om arbeiders te beschermen

• Betere arbeidersomstandigheden (o.a. meer loon)

• Om dit te bereiken: strijd voor algemeen kiesrecht (ook met stakingen en demonstraties)

• Links in de politiek

Van liefdadigheid naar sociale wetten

• Armenwet (1854)

• 'Kinderwetje van Van Houten' (1874)
  

• Leerplichtwet (1900), 
• Woningwet (1901),
• Ongevallenwet (1901)

• Let op: Meestal waren de uitkeringen erg laag en voor korte tijd

Wie helpt de arbeiders? (1)

• Sommige fabrikanten gaven de arbeiders wél wat extra's (soms ook uit eigen belang: een fittere arbeider werkt harder...)

• Arbeiders gaan staken: dit werkt alleen als iedereen gaat staken, en dat was moeilijk vol te houden

• Arbeiders gaan samenwerken in vakbonden.

Vóór de Woningwet...

...na de Woningwet

wat betekent de sociale kwestie

Let op: De weekinkomsten van een mannelijke arbeider

was ongeveer 900 cent (9 gulden)

Confessionelen

• Confessie=geloof (Protestant/Rooms-katholiek)

• Ongelijkheid omdat God het zo wil

• Goede christenen helpen elkaar

• Werkgevers en werknemers moeten er samen uitkomen

Schoolstrijd

'Strijd' tussen:

• Openbare scholen
• Bijzondere scholen (confessionelen)

Openbaar werd betaald door de overheid, bijzonder niet.

Oplossing: in 1917 betaalt de overheid alle soorten scholen.

Bijzondere scholen waren scholen met een godsdienst.

Confessionelen waren de katholieken en protestanten binnen de politiek.

 de schoolstrijd

open bare scholen

Bijzondere scholen

de confessionele wilde geld voor hun bijzondere scholen (1917)

Stel 1 vraag over iets dat je deze les nog niet zo goed hebt begrepen

Schrijf 2 dingen op die je deze les hebt geleerd

Uitbreiding kiesrecht

1815 --> alleen rijke mannen kiesrecht

• Tussen 1848-1917 werd de belastinggrens verlaagd, meer mannen mochten stemmen!

1917 --> algemeen kiesrecht mannen

NL werd een parlementaire democratie.

Steeds meer mannen mochten stemmen, uiteindelijk ook de arme arbeiders.

2.2 

maken opdracht 1, 2, 3 en 4