Geschilderd gevoel

• CKV
• Tekenen
• +3
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-4

Introductie

Vincent van Goghs werk roept veel gevoelens op. In deze les maken leerlingen (zelfstandig) kennis met het verband tussen het werk van Van Gogh en de gevoelens die dat kan oproepen.

Instructies

Algemene leerdoelen
- Leerlingen maken kennis met Vincent van Gogh en zijn werk.
- Leerlingen kunnen verschillende gevoelens aan werk van Van Gogh koppelen.
- Leerlingen vergelijken hun eigen visie op aan aantal schilderijen met de visie van Vincent zelf.

- Leerlingen experimenteren met het verbeelden van gevoelens in kleur. 

Aansluiting curriculum
- Domein Nederlands: kerndoel 4
- Domein kunst en cultuur: kerndoel 48, 50 en 52

Benodigde materialen
- Kleurplaten (werkbladen) en kleurpotloden 

Differentiatie
- Om tijd te besparen kan een schilderij of opdracht worden weggelaten.

Geschilderd gevoel

Kunstenaar Vincent van Gogh
Titel De tuin van de inrichting
Datering December 1889
Locatie Saint-Rémy-de-Provence
Collectie Van Gogh Museum, Amsterdam

Vincent van Goghs werk roept bij veel mensen gevoelens op. Het ene schilderij maakt mensen vrolijk en het andere bijvoorbeeld kalm.

Kunstenaar Vincent van Gogh
Titel Korenveld onder onweerslucht
Datering Juli 1890
Locatie Auvers-sur-Oise, Frankrijk
Collectie Van Gogh Museum, Amsterdam

Vincent had dit zelf ook. Hij schreef erover aan zijn broer Theo. 

Kunstenaar Vincent van Gogh
Titel Kop van een skelet met brandende sigaret
Datering Januari 1886
Locatie Antwerpen
Collectie Van Gogh Museum, Amsterdam

Heb jij ook wel eens een duidelijk gevoel als je een schilderij ziet?

En... roept Vincents schilderij Zonnebloemen een gevoel of stemming bij jou op?

Opdracht

Op de volgende slides vind je drie schilderijen én hotspots met gevoelens. Kies per werk het gevoel dat jij daar het beste bij vindt passen en onderbouw je keuze.

Kunstenaar Vincent van Gogh
Titel Zonnebloemen
Datering Januari 1889
Locatie Arles, Zuid-Frankrijk
Collectie Van Gogh Museum, Amsterdam

Vrolijk

Boos

Verdrietig

Bang

Verbaasd

Geïrriteerd

Rustig

Veilig

Kunstenaar Vincent van Gogh
Titel De slaapkamer
Datering Oktober 1888
Locatie Arles, Zuid-Frankrijk
Collectie Van Gogh Museum, Amsterdam

Trots

Eenzaam

Boos

Verdrietig

Stabiel

Verbaasd

Paniekerig

Kalm

Veilig

Uitgeput

Kunstenaar Vincent van Gogh
Titel De tuin van de inrichting
Datering December 1889
Locatie Saint-Rémy-de-Provence
Collectie Van Gogh Museum, Amsterdam

Eenzaam

Blij

Verdrietig

Bang

Opgewekt

Dankbaar 

Kalm

Triest

Kwestbaar

Kunstenaar Vincent van Gogh
Titel Korenveld onder onweerslucht
Datering Juli 1890
Locatie Auvers-sur-Oise, Frankrijk
Collectie Van Gogh Museum, Amsterdam

Kleur en emotie

Vincent versterkte de gevoelens die hij wilde overbrengen met kleur. Dit deed hij door kleuren te combineren tot een harmonie of contrast. Vincent gebruikte ook zijn penseelstreek (bijvoorbeeld zijn bekende streepjes-techniek).

Soms weten we wat Vincent met zijn schilderijen wilde uitdrukken. Op de volgende slides ontdek je wat dat was. Lees eerst hoe Vincent kleur inzette om gevoelens uit te drukken. 

Vincent schreef over zijn kleurkeuze: “Ik heb met al die verschillende tonen een absolute rust willen uitdrukken…”

Vincent maakte dit schilderij van zijn slaapkamer in het Gele Huis in Arles (Zuid-Frankrijk). Hij had de kamer zelf ingericht met eenvoudige meubels en zijn eigen werk aan de muur.

 Brief 705

Voor Vincent drukten zijn Zonnebloemen dankbaarheid uit: "in de (...) zonnebloem wordt de dankbaarheid gesymboliseerd."

Vincent staat bekend als schilder van de zonnebloemen. Hij schilderde de Zonnebloemen met drie tinten geel. 

Vincent schreef dat de kleurcombinaties in dit werk: "een beetje het angstgevoel opwekken waaraan sommige van mijn lotgenoten soms lijden, dat men "een rood waas voor de ogen krijgen" noemt.

Dit is de tuin van de inrichting in Saint-Rémy. Hier was Vincent vrijwillig een jaar opgenomen.

En... had je dezelfde gevoelens aan de werken gekoppeld als Vincent of voelde je juist iets anders?

"Kleur drukt uit zichzelf iets uit, dat kan men niet missen, daar moet men gebruik van maken..."

Opdracht

Kies een kleurplaat en kleur deze in met kleuren die passen bij hoe je je op dit moment voelt. Je hoeft niet netjes en binnen de lijntjes te kleuren. Vind je het lastig? Denk er dan niet te veel over na en ga kleuren met de kleurpotloden die je als eerst pakt. 

Hoe ging het? 

Laat je buur raden wat je hebt uitgedrukt. Je hoeft uiteraard niet te delen hoe je je voelt.

Vragen

• Hoe voelt de ander zich denk je?
• Door welke kleuren denk je dat? 
• Zie je dit terug in de manier van kleuren?

Kunstenaar Vincent van Gogh

Titel De oogst (detail)

Datering juni 1888

Locatie Arles, Zuid-Frankrijk

Collectie Van Gogh Museum, Amsterdam

Je kan de kleurplaten van de hele klas ook naast elkaar leggen en klassikaal nabespreken. 

• Hoe voelt iedereen zich vandaag denken jullie?
• Door welke kleuren denken jullie dat? 
• Van welke kleur worden jullie rustig/blij/boos etc.? Is dit persoonlijk of delen jullie dat? 
• Zien we verschillen in manieren van kleuren?