Hetzelfde maar dan anders - Les 2 (van 3)

• Burgerschap
• HBO
• Basisschool
• Groep 7,8

Introductie

Er wordt veel gesproken over 'diversiteit' en ‘gelijkheid’. Als er ook maar iets over verschillen wordt gezegd, roept er al gauw iemand ‘Ja, maar, we zijn allemaal gelijk!’. Gelijk zijn betekent dat er geen verschillen zijn; niet in uiterlijk, niet in gedrag, niet in overtuigingen. En dat is natuurlijk niet zo! Wat mensen vaak bedoelen met ‘gelijk’, is eigenlijk gelijkwaardigheid. Niet hetzelfde zijn, maar wel dezelfde waarde hebben en dezelfde kansen krijgen, daar gaat het om. Want niemand is meer of minder waard dan de ander. In deze lessenreeks gaan we in op de verschillen tussen iedereen. Of je nu wilt of niet, je maakt een verschil! De lessen gaan over herkennen, erkennen en werken met verschillen. De lessen gaan om diversiteit en verscheidenheid, dus ook goed in te zetten bij seksuele, religieuze en etnische diversiteit. Les 1: Samen tegenwerken Les 2: Jij maakt het verschil Les 3: Verhalen over het verschil maken Dit is les 2 van een reeks van 3. We raden aan de lessen in deze vaste volgorde -maar niet allemaal op dezelfde dag- aan te bieden! Na de derde les behoefte aan meer materiaal? Movies that Matter selecteert films voor het onderwijs en maakt daar verdiepingsopdrachten bij. Na deze derde les volgt een suggestie en verwijzing naar een film die goed aansluit en je de mogelijkheid biedt nog verder op het onderwerp in te gaan met je klas! Kerndoelen: 3, 37, 38 en 55. VOOR PABO STUDENTEN BEVINDEN ZICH REFLECTIEVRAGEN IN DE BIJLAGE!

Overal waar je komt neem je jezelf mee. Dat is logisch. Toch gedraag je je niet overal hetzelfde. Dat gaan we deze les eens bekijken én uitpluizen!

Aan de hand van het voorbeeld 'Ravi' ga je de leerlingen uitleggen dat je overal andere rollen vervuld en je je in iedere omgeving soms net anders gedraagt. In de trui van Ravi zie je steeds zijn karaktertrekken, die hij overal waar hij komt 'meeneemt'.

Dit is Ravi. Op de voetbalclub is Ravi heel druk en uitbundig. Het is daar heel normaal om heel veel grappen te maken, ook over elkaar. Plagen hoort erbij; op de grappige manier. Het gaat in het team om lol trappen met elkaar en zoveel mogelijk lachen. Ravi doet daar graag aan mee!

Op school is Ravi een stuk serieuzer. De Cito-toets komt er bijna aan en iedereen voelt die druk een beetje. Het is rustig in de klas en iedereen probeert nog zoveel mogelijk van de les mee te krijgen. Ook Ravi houdt hier zijn grappen zoveel mogelijk voor zich. Ravi en zijn klasgenoten komen op dit moment echt op school om te leren.

Op de toneelvereniging is de groep van Ravi veel met emoties bezig. Iedereen probeert zich daar altijd zoveel mogelijk in zijn/haar rol in te leven. Er wordt veel gelachen, maar nooit om elkaar. Er wordt veel gepraat over hoe iedereen zich voelt. Complimenten geven is hier zeker niet vreemd, iedereen is er heel open, Ravi ook. Hier heeft Ravi bijvoorbeeld wél verteld dat zijn ouders pas geleden gescheiden zijn en dat hij daar soms heel boos om is.

En dan is Ravi natuurlijk ook nog thuis. Thuis zit hij het liefst op zijn kamer filmpjes te kijken op de iPad. Hij is soms boos om de scheiding van zijn ouders en wil thuis eigenlijk niet over de scheiding praten. Ravi kan het nog heel goed vinden met beide ouders, er zijn verder geen problemen. Maar balen is het wel.

Hoe zou je Ravi omschrijven in de verschillende situaties? Kom in een brainstorm tot de eigenschappen of emoties die Ravi in de verschillende situaties laat zien.

Leg uit dat Ravi -en dus iedereen- in al die situaties zichzelf is, zichzelf meeneemt; maar een bepaalde kant meer laat zien. De geschetste situatie is een beetje overdreven misschien, maar het laat zien dat iedereen verschillende kanten heeft die je per situatie in meerdere of mindere mate laat zien. Je past je dus enigszins aan, maar neemt al die andere kanten van jezelf óók altijd mee. Zo zal Ravi zich bij voetbal ook goed kunnen uiten als het team verliest en op school ook degene zijn die af en toe grappig uit de hoek kan komen! Zo heeft hij altijd invloed op de groep waar hij binnenkomt, zonder dat hij daar zijn best voor doet. Jij dus ook!

Nu gaan de leerlingen naar zichzelf kijken. Hoe maken zij een verschil in de situaties of groepen waar ze binnenkomen? Allereerst bedenkt iedere leerling bij welke groepen of clubjes hij/zij komt. Denk aan vriendengroepen in de buurt, sportclubs, BSO, thuissituatie, etc.

Vervolgens bedenken ze daar de karaktertrekken of eigenschappen van zichzelf bij. Hoe zijn zij op de plek meestal (stil, rustig, uitbundig, verzorgend, de lolbroek)? 

Benadruk nogmaals dat het subtiele verschillen kunnen zijn!

De leerlingen mogen hulp en mening aan elkaar vragen; je vrienden kennen je immers heel goed!

Bespreek de opdracht klassikaal na.

Hoe was dit om te doen? Als je bij je buurman of buurvrouw kijkt, herken je ze dan? Wil je dat de leerlingen zichzelf presenteren aan elkaar? Kijk wat past bij jouw klas!

TIP: Hang de eindproducten in de klas. Zo krijg je een mooi beeld van hoe alle leerlingen hetzelfde zijn, maar dan anders!