8.1 Electrische stroom

• Natuurkunde / Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 4

Hoofdstuk 8

Elektriciteit

Vanaf blz 72 en verder

Symbolen niet leren

Maar weten dat je de antwoorden vind

op blz 12 in de Binas

Gesloten stroomkring

Stroommeter

Stroomsterkte geef je aan in Ampère (A)

= dus Ampèremeter

 serie- en parallelschakeling

Kenmerken van een serieschakeling

Alle onderdelen zitten in dezelfde stroomkring.Als één onderdeel kapot is, werken de andere onderdelen ook niet meer.

 serie- en parallelschakeling

Kenmerken van een serieschakeling

De stroomsterkte door ieder lampje  is gelijk aan

de stroomsterkte door de bron. I

 

 serie- en parallelschakeling

Kenmerken van een parallelschakeling:

Elk onderdeel zit in een aparte 

stroomkring. 

Als één onderdeel kapot is, blijven de andere onderdelen werken

serie- en parallelschakeling

Kenmerken van een parallelschakeling:

De stroom door de spanningsbron is de som van

de stromen door de lampjes.

Vermeningvuldigingsfactoren

m = milli = : 1000

Dus van A --> mA = x 1000

Dus van mA --> A = : 1000

Maken + huiswerk

Vraag 1 t/m 14

blz 76 t/m 86

Als er rustig gewerkt word zullen wij de derde les deze week een practicum gaan doen. 

8.2 Spanning

Blz. 88 en verder

Spanning meten

Doen we met een spanningsmeter

Spanning geef je aan in volt (v)

Dus dit ding heet een voltmeter

Te herkennen aan de grote V in het scherm

Hoe sluit ik de volt meter aan:

Maken NU in de les

9.2 vraag 1, 2, 3 en 4

Lees daarvoor ook goed de tekst op blz 88 en 89

Soorten schakelingen

Schakeling met 

1 lampje

Nu gaan we de spanning meten. Bouw de schakeling zoals op de tekening. 

De voltmeter staat parallel geschakeld met het lampje.

Maken nu in de les

5, 6 en 7

Als klaar start dan in tweetallen (dus niet met 3):

Proefje 1

Nu maken in de les + huiswerk

Maak proef 2

Daarna vraag 8, 9 en 10

Controlleer goed of je alle vragen van 8.1 en 8.2 goed hebt gemaakt en of ze in je boek staan.

Nakijken 8.2

8.2 Spanning

8.3 Energieverbruik

Bladzijde 99 t/m 114

Zelfstandig maken vraag 3 t/m 21

Leerdoelen

Vermogen

Vermogen = het totaal aantal energie dat een apparaat per seconde gebruikt. 

Dit is aangegeven in Watt (W)

1 W = 1000 mW

1 mW = 0,001 W

Hoe reken ik watt uit en milliWatt

van W(att) naar mW = ...... X 1000 = antwoord

van mW naar W(att) = ....... : 1000 = antwoord

Maken en goed oefenen vraag 1 t/m 5 in je boek.

Niet af niet weg.....

Vermogen berekenen

Vermogen = spanning X stroomsterkte

Spanning = als Volt (V)

Stroomsterkte = als ampère (A)

Je berekend dan vermogen en dat is Watt

Door rekenen

Vermogen = spanning X Stroomsterkte

Stroomsterkte = Vermogen : Spanning

Spanning = Vermogen : stroomsterkte

Spanning = volt = V

Stroomsterkte = Ampère = A

Vermogen = Watt = W

Oefenen en verplicht maken

Vraag 6, 7, 8, 9 en 10

blz. 104, 105 en 106

Energie

kWh-meter = kiloWattuurmeter

ENERGIE = VERMOGEN x TIJD

De hoeveelheid energie die een apparaat verbruikt meet je in kilowattuur

Maken vraag 11, 12, 13, 14, 15 

Nakijken 9.3

Antwoorden staan in deze lessonup:

4. Rendement & Capaciteit

blz 114 en verder

Leerdoelen:

Belangrijke woorden deel 1

Rendement = De energie die een apparaat (bv een lamp) omzet in nuttige energie (licht)

Energie verlies = Energie die je niet nodig hebt (bv. de warmte die een lamp ook geeft)

Maken vraag 1 t/m 8

De Accu

= Chemische energie opgeslagen

Capaciteit = stroomsterkte * tijd

De totale hoeveelheid energie die een accu kan leveren

Capaciteit

De capaciteit van een batterij geeft aan hoeveel energie er in opgeslagen kan worden. 

Een iPhone 13 batterij heeft een capaciteit van 3.722 mAh 

De formules die hierbij horen:

rendement = ( nuttig afgestane energie / totaal opgenomen energie ) * 100%

weerstand=​stroomsterkte​​spanning​​

vermogen=spanning⋅stroomsterkte

energieverbruik=vermogen⋅tijd

capaciteit=stroomsterkte⋅tijd

Ah?

Ah = ampère-uur

bv 40 Ah --> bij een stroomsterkte van 4 ampère duurt het 10 uur (h) voor dat de accu leeg is

Batterij

• al geladen
• spanning word gekregen door een scheikunde reactie in de batterij 
• kan je niet opnieuw opladen

Oplaadbare battarij

Batterij is een soort mini accu

Met een hele kleine capaciteit. -->mAh (milliampère-uur)

Je vindt ze in je telefoon, Ipad en oplaadbare speakers

1 Ah =1000 mAh

1 mAh = 0,001

Sommige bij battarijen

tijd = capaciteit : stroomsterkte

+

van mAh --> Ah = ......... : 1000

van Ah --> mAh = .......... X 1000

Klaar?

Nu goed leren voor de toets.

Nog een keer oefenen met alle vragen kan heel erg helpen.

leren blz 72 t/m 124

8.5 Elektrische Apparaten

Leerdoelen:

• Elektriciteitsdraden 
• Gevaren elektriciteit
• Kortsluiting
• Randaarde
• Dubbele isolatie
• Transformator

Fasedraaden nuldraad

Bruin - fasedraad - 230V

Blauw - nuldraad - 0V

Groen/Geel - aardedraad - 0V

Zwart - schakeldraad - alleen als deze 'aan' staat.

Gevaren van elektriciteit

Kortsluiting

Hoe ben je beschermd tegen stroom?

Randaarde

Lekkende stroom gaat niet door je lichaam, 

maar via de geelgroene aardedraad 

direct naar de aarde.

Enkele/dubbele isolatie

Bij een apparaat met dubbele isolatie is er een extra isolatielaag en meestal een plastic buitenkant.

Toepassing transformator

In veel alledaagse onderdelen zit een transformator, zoals de adapter van je telefoon/tablet/laptop. De transformator zet de wisselspanning van 230 V om in een lagere gelijkspanning van bijv. 5 V.

condensator

spoel /transformator

weerstand

Aan de slag

Wat? Opdracht 1 t/m 15 

Waar? BLZ 126 t/m 132

Klaar? Test jezelf van 8.5!

8.6 De huisinstallatie

Leerdoelen:

• Overbelasting
• Groepenkast -> Zekeringen
• Aardlekschakelaar 

Wat zit er in de meterkast?

Hoofdzekering:

Controleert of er niet te veel stroom het huis ingaat. 

Kilowattuur-meter:

Deze meet hoeveel elektrische energie je in huis gebruikt.

Aardlekschakelaar:

Deze controleert of er ergens in huis stroom lekt. 

In dat geval verbreekt het de stroomkring.

Wat zit er in de meterkast?

Groepenkast:

• Een groep verzorgt de elektriciteit voor een deel van het huis.
• Iedere groep is beveiligd met een zekering.
• Een zekering verbreekt de stroomkring,
  als er teveel stroom wordt verbruikt in een groep.
  

Overbelasting

Als er teveel apparaten aanstaan in een groep, ontstaat overbelasting.

De kabels worden zo heet dat er brand kan ontstaan. 

Per groep  -> Maximaal 16 Ampère

Hoe ben je beschermd tegen stroom?

Aardlekschakelaar

Extra beveiliging bij stroomverlies.

Evenveel stroom het huis in en het huis uit. 

Aan de slag

Wat? Opdracht 1 t/m 16

Waar? BLZ 135 t/m 138

Klaar? Test Jezelf 8.6!