1 / 17
Lesduur is: 50 minIntroductie
Thema 3
Beveilig je geheimen:
Zo word je een wachtwoord-expert
Werkbladen
Onderdelen in deze les
Slide 1 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 2 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 3 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
In welke gevallen gebruik jij een wachtwoord?
Is het in alle gevallen belangrijk dat het wachtwoord niet gekraakt of geraden kan worden?’
Slide 4 - Open vraag
Inventariseer waar de leerlingen wachtwoorden voor gebruiken. En of ze voor al die gevallen kunnen bedenken waarom het belangrijk is dat het wachtwoord niet gekraakt of makkelijk geraden kan worden. Andere authenticatiemiddelen mogen ook genoemd worden, zoals de vingerafdruk op hun mobiele telefoon of de gezichtsherkenning van hun laptop.
Na afloop kunnen de woorden worden omgedraaid en klassikaal worden besproken.
Beveilig je geheimen
Wat kan er misgaan als iemand inbreekt in jouw account?
Slide 5 - Woordweb
Wat kan er misgaan als iemand inbreekt in je account?
Geef ruimte voor ervaringen van de leerlingen waarbij een account gehackt was (in online games gebeurt dat heel veel, maar ook bij het gebruik van social media). Vraag naar de schade en hoe ze het opgelost hebben. Laat leerlingen ook hardop fantaseren wat er zou gebeuren als hun mobiel gestolen wordt. Wat kan de dief dan allemaal zien en doen, als hij overal in kan?
Na afloop kunnen de woorden worden omgedraaid en klassikaal worden besproken.
Slide 6 - Tekstslide
Leg uit waarom het zo belangrijk is dat je voor elk account een ander wachtwoord gebruikt.
Bij een datalek kan een hele lijst met inloggegevens op straat komen te liggen (1)
Bijvoorbeeld: de inloggegevens van jouw school, met alle leerlingaccounts. Criminelen kunnen dan jouw inloggegevens uitproberen op allerlei andere plekken, om te kijken of ze daar met jouw gegevens kunnen inloggen. (2)
Bijvoorbeeld bij een grote webwinkel. Als dat lukt, dus als jij inderdaad een account hebt bij die webwinkel, kan de dief erin. Even jouw postadres wijzigen in zijn eigen adres, en bestellen maar ... Waarna jij de rekening krijgt. Dit komt veel voor. (3)
Maar als je overal andere wachtwoorden gebruikt, zal jou dit nooit overkomen. (4)
Slide 7 - Tekstslide
Vertel heel kort wat een goed wachtwoord is.
Een goed wachtwoord is een sterk wachtwoord (dat niet makkelijk te raden is en niet eenvoudig gekraakt
kan worden), maar je moet het ook makkelijk kunnen onthouden.
De meeste mensen kiezen vooral voor ‘makkelijk te onthouden’ (of makkelijk te verzinnen), waardoor je bijna automatisch een zwak wachtwoord krijgt. Maar dat hóeft niet!
Volgens de laatste inzichten zijn lange wachtwoorden, dus wachtwoordzinnen het best. Je kunt ze makkelijk verzinnen en onthouden, en vanwege hun lengte zijn ze moeilijk te kraken. (Zorg wel dat jouw wachtwoordzin niet makkelijk te raden is, dus niet ‘dit is een lang wachtwoord’.)
Slide 8 - Tekstslide
Laat de leerlingen de wachtwoordkraaktest doen op Veiliginternetten.nl of doe deze eventueel gezamenlijk op het centrale scherm door op de link in deze slide te klikken.
https://veiliginternetten.nl/wachtwoordkraak-test/
Laat ze daarna de pagina op diezelfde site lezen over het maken van een sterk wachtwoord (of toon die pagina op het digibord). Bespreek deze methode in de klas, zodat iedereen de regels goed begrepen heeft, en deel dan de hand-out ‘Tips voor wachtwoordgebruik’ uit.
Slide 9 - Tekstslide
Dit is de informatie over het maken van een sterk wachtwoord van de site Veiliginternetten.nl
Slide 10 - Tekstslide
Dit is de informatie over het maken van een sterk wachtwoord van de site Veiliginternetten.nl
Maak nu zelf twee sterke wachtwoorden.
Slide 11 - Open vraag
Laat de leerlingen twee sterke wachtwoorden maken volgens de regels die ze net geleerd hebben.
Het eerste wachtwoord zal waarschijnlijk een wachtwoordzin worden, maar voor het tweede wachtwoord geldt de aanvullende opdracht dat het geen wachtwoordzin mag zijn, omdat je bij sommige sites niet meer dan bijvoorbeeld 8 tekens kunt gebruiken.
De klas kiest de beste wachtwoorden. Laat leerlingen uitleggen waar ze hun keuze op baseren. Herhaal dit een aantal keer met nieuwe tweetallen
Slide 12 - Tekstslide
Leg uit wat het verband is tussen privacy en security: je treft beveiligingsmaatregelen om je privégegevens te beschermen. Net zoals je je huis op slot doet om je spullen te beschermen tegen diefstal. Maar hoe werkt dat nou precies?
Als je ergens in wilt, zoals je huis, je computer, of een account, moet je bewijzen dat jij inderdaad degene bent die je zégt dat je bent. Omdat alleen jij erin mag. Dat heet authenticatie. Moeilijk woord, maar je zult het regelmatig tegenkomen.
Authenticatie, dus bewijzen dat jij jezelf bent, kan op drie manieren:
- met iets wat je weet, zoals een pincode of een wachtwoord;
- met iets wat je hebt, zoals een sleutel of een pasje;
- met iets wat je bent: een persoonlijke eigenschap, zoals de lijntjes op je vinger (vingerafdruk), de kleur van je ogen (irisscan) of je uiterlijk (gezichtsherkenning).
Twee van die manieren naast (of na) elkaar, is altijd veiliger dan één manier. Dat heet tweefactor- authenticatie.
Bijvoorbeeld: eerst inloggen met je wachtwoord (dus wat je weet), en dan een code invoeren die je per sms of via een app ontvangen hebt op je telefoon, dus wat je hebt.
Authenticatie in twee stappen is altijd veiliger dan in één stap. Of dat nou twee verschillende factoren zijn (bijvoorbeeld hebben en zijn) of niet (zoals twee keer hebben). Dat heet tweetraps-authenticatie of tweestapsverificatie.
Slide 13 - Tekstslide
Vat de les nog even samen, zorg dat de leerlingen hun hand-out meenemen, en adviseer hun om thuis de wachtwoorden van hun belangrijkste accounts te veranderen op basis van wat ze zojuist geleerd hebben.
Slide 14 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 15 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 16 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 17 - Tekstslide
Help ons de lessen verbeteren.
Geef uw feedback op De InternetHelden door een paar korte vragen te beantwoorden.