Nederland na 1945, week 20

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Liberalisering

• Jaren '70: door economische krimp neemt druk op de verzorgingsstaat toe 
• Daarnaast: te makkelijk om WAO te krijgen --> kost teveel geld
• 1982: kabinet Lubbers start afbouw verzorgingsstaat
• Jaren '80 in teken van neo-liberalisme 
• Dus:  privatisering van staatsbedrijven 
• Maakbare samenleving wordt zelfredzame samenleving
• Dankzij poldermodel weinig conflict

De 4 zuilen

• Bekijk de QR code.
• Nederland heeft 4 zuilen

Gevolg in Nederland: de zuilen gaan meer samenwerken, ontzuiling

Liberalisering

Jaren '70: 

door economische krimp neemt druk op de verzorgingsstaat toe 

Daarnaast: 

te makkelijk om WAO te krijgen 

Verzorgingsstaat beperkt

In de jaren zeventig kwam er een eind aan de sterke economische groei.

Er ontstond grote werkloosheid en miljoenen mensen kregen dure uitkeringen van de overheid.

De verzorgingsstaat kwam hierdoor onder druk te staan. De uitkeringen werden verlaagd en het werd moeilijker om een uitkering te krijgen.

Na WO II keerde de Verzuiling terug. Pas eind jaren '50 / begin jaren '60 begint de ontzuiling, vanwege o.a.:

1. Het poldermodel, waarmee er altijd naar een compromis werd gezocht
2. De toegenomen welvaart en de individualisering die dat met zich meebracht
3. Het einde van de Rooms-rode coalitie in 1958
4. De opkomst van de tv vanaf begin jaren '50

Veelkleurig land.

- Tot de Tweede wereldoorlog is Nederland hoofdzakelijk blank. Maar je kan niet spreken van 1 land 1 kleur etc. Nederland is sterk verdeeld door godsdienst. Je hebt protestanten en katholieken. Je hebt socialisten en liberalen. (verzuiling)

- Jaren 50: 300000 Indische mensen en Molukkers door de onafhankelijkheid van Indonesie.

- Jaren 60: Gastarbeiders uit Spanje, Italie, Turkije, Marokko.

- 1975: Surinamers na de onafhankelijkheid van Suriname.

- 1990 - 2019: Vooral vluchtelingen uit Joegoslavie, Somalie, Syrie.

Wat moet je allemaal weten uit deze presentatie?

Hoe bouwt Nederland zich weer op na de tweede wereldoorlog?

Wat is geleide loonpolitiek?

Wat is het harmonie model?

Waarom is het gezin zo belangrijk in de jaren 50/60?

Wat is de verzuiling en hoe is deze verdeeld?

Wat is een taboe en waarom was dit er veel in de jaren 50/60?

Wat vonden liberalen? Vul in

Wat hebben we vandaag geleerd?

Wat houd het liberalisme en het socialisme in? Ben je een liberalist of een socilist?

Chat mij dieze antwoorden

Nu gaat de docent langs de leerlingen om te kijken of de stof over is gekomen. En vraagt de leerlingen dan of er tegenwoordig ook nog stromingen kunnen ontstaan en waaruit ze dan kunnen ontstaan.

Politieke stromingen

1. Liberalen
2. Confessionelen:
   Protestanten & Katholieken
3. Socialisten

Opdracht: Doe het als volgt: 

Titel: liberalisme

Daaronder: belangrijkste speerpunten (wat wil het liberalisme bereiken?)

Daaronder: Tijdlijn met

Opkomst partij

Belangrijkste personen per jaartal

Belangrijkste gebeurtenissen (wat heeft het liberalisme bereikt?)

Inleveren in de chat, dit is de weektaak

Liberalen

• Kiesrecht voor zij die belasting betalen
• "Langzaam uitbreiden"
• --> conflict binnen de liberalen
• Vrouwen niet

De -ismen...

1. liberalisme
2. nationalisme
3. socialisme
4. confessionalisme
5. feminisme
6. en crisis van het kapitalisme

Verandering

Rond 1825 ontstaan de eerste politieke stromingen.

=> Liberalisme

• vrijheid
• burgers beslissen mee
• parlement wordt gekozen
• parlement controleert de regering

Liberalisme: denk aan het engelse woord 'liberty' dat vrijheid betekent. Zo kun je altijd onthouden wat liberalen willen.

Begrippen uit deze les

• Liberalen
• socialisten
• confessionelen
• feminisme

Wie waren de Liberalen?

1. Mensen die wilde dat de koning een dictator zou worden
2. Mensen die de macht van de koning wilden beperken
3. Mensen die samenwerkten met de koning
4. mensen uit de Provinciale Staten

Wat past niet bij liberalen?

1. Vrijheid
2. Regels voor werktijden en lonen
3. Inspraak in het bestuur
4. Denkbeelden Franse Revolutie

Wat willen de Liberalen?

1. Zo min mogelijk bemoeienis van de overheid
2. Meer invloed van de kerk
3. Algemeen Kiesrecht
4. Meer invloed van de koning

wat zijn liberalen

1. zij vonden dat iedereen gelijk was en dat de overheid meer moest doen voor de arbeiders
2. zij wilden dat de overheid zich zo minmogelijk bemoeiden met de samenleving
3. dit waren katholieken en protestanten

De liberalen zijn voor meer..

1. Gelijkheid
2. Vrijheid
3. Gelovigen
4. Macht van de koning

Wanneer ben je een liberaal?

1. als je vindt dat gelijkheid belangrijk is
2. als je vindt dat de overheid een grote rol heeft
3. als je vindt dat ondernemers meer belasting moeten betalen
4. als je vindt dat vrijheid belangrijk is

Wat hoort bij socialisme?

1. Gelijkheid, algemeen kiesrecht, verdeling rijkdom
2. Gelijkheid, geloof, ieder voor zich, algemeen kiesrecht
3. Arbeiders, geloof, armoede, sociale kwestie
4. Arbeiders, vereniging, schoolstrijd, overheid

Wie zijn de aanhangers van het socialisme

1. Arbeiders
2. Boeren
3. Rijke burgers
4. Adel

Wat is socialisme?

1. streven naar een samenleving met zoveel mogelijk vrijheid?
2. streven naar een maatschappij zonder bestuur
3. streven naar een samenleving waarin mensen een bestuur kiezen
4. streven naar een samenleving met zoveel mogelijk gelijkheid

Wie was de bedenker van het socialisme?

1. Lenin
2. Marx
3. Nicolaas II
4. Bolsjewieken

Oliecrisis (1973) 

In het najaar van 1973 was Israël in oorlog met Syrië en Egypte. Veel Arabische landen steunden de laatste twee landen, terwijl NL de kant van Israël koos. Daarom kregen we geen olie meer van de Arabieren, terwijl onze industrie en auto's daar wel van afhankelijk waren. 

Door de oliecrisis werd het leven duur, daalde de economie en kwamen we in de jaren '80 in een economische crisis. 

Werkloosheid en uitkeringen groeiden, waardoor de verzorgingsstaat onder druk kwam te staan. NL kon het niet meer betalen. 

Waarom kwam er grote druk op de verzorgingsstaat?

1. Teveel mensen kregen uitkeringen
2. Veel mensen gingen de WAO in, was aantrekkelijker dan werken
3. Bedrijven gingen failliet waardoor er veel WW'ers bijkwamen.
4. Alle antwoorden zijn juist

Begin jaren '80 neemt de druk op de verzorgingsstaat toe. Waardoor komt dat denk je?